VASEP: 'Lãi suất và các khoản phí của ngân hàng quá cao'

Ngành thủy sản đang đối mặt nhiều khó khăn

Tại bản phúc đáp này, VASEP nêu lên 6 khó khăn lớn với các doanh nghiệp trong ngành.

Cụ thể, theo VASEP, lãi suất ngân hàng đang quá cao. Doanh nghiệp thủy sản chủ yếu là sản xuất hàng xuất khẩu, thường vay USD. Từ quý 3-2022, nhiều ngân hàng đã thông báo và áp dụng ngay sau đó việc tăng lãi suất vay USD từ 2,1-2,8% lên 3-3,3% và thậm chí đến 4,5%, và hiện tại thì đa phần đang ở mức cao 4,1-4,9%, có những doanh nghiệp cao hơn 5%. Đây là mức quá cao trong bối cảnh sụt giảm của sản xuất- xuất khẩu thủy sản.

Bên cạnh đó, việc “siết tín dụng”, hạn chế cho vay dưới mức tín dụng được cấp, các khoản vay mới chỉ được giải ngân tương ứng với khoản vay cũ khi phải trả nợ trước đó.

Không chỉ lãi suất, VASEP cho rằng các khoản phí của ngân hàng cũng rất cao, chẳng hạn như: phí chuyển tiền từ nước ngoài về (0,05%), phí thanh toán L/C (0,1%), phí ký hậu Bill (10 USD), phí xử lý chứng từ (10 USD), phí chấp nhận L/C trả chậm (50 USD)…

Việc áp trần chi phí lãi vay để tính thuế thu nhập là không hợp lý, gây ảnh hưởng đến kết quả kinh doanh, cũng như dòng tiền của doanh nghiệp trong các năm đầu khi mới đầu tư. Trong khi các doanh nghiệp sản xuất là đối tượng cần được hỗ trợ về vốn để đầu tư, phát triển nhưng lại phải chịu áp mức trần này.

“Vốn, tín dụng, lãi suất vay đang là áp lực lớn và căng thẳng nhất hiện này với ngành hàng. Hiệp hội mong Chính phủ, Bộ Tài chính và Ngân hàng Nhà nước quan tâm xem xét điều chỉnh lãi suất vay USD xuống dưới 4% và lãi suất vay VND xuống dưới 7% để hỗ trợ cho doanh nghiệp xuất khẩu;

Cho các thủy sản được giãn nợ 4-6 tháng cho các khoản vay đến lịch phải trả trong quý 2-3/2023 và tiếp tục được vay theo hạn mức trong bối cảnh giảm xuất khẩu của 6 tháng đầu năm để các doanh nghiệp có thể thu gom ổn định nguồn nguyên liệu của nông- ngư dân và chế biến, trữ hàng chuẩn bị cho xuất khẩu ở các quý tiếp theo trong năm 2023.

VASEP cũng kiến nghị hướng tín dụng vào sản xuất kinh doanh, lĩnh vực ưu tiên – bao gồm thủy sản, doanh nghiệp nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao; tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp thủy sản và doanh nghiệp nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao tiếp cận vốn tín dụng để phục vụ sản xuất kinh doanh và tạo cơ sở thúc đẩy sinh kế cho chuỗi nông- ngư dân phía trước;

Sửa đổi lại điểm d khoản 2 Điều 5 Nghị định số 132/2020/NĐ-CP để hủy bỏ quy định coi giao dịch đi vay giữa ngân hàng và doanh nghiệp vay dài hạn để đầu tư là giao dịch liên kết, giúp doanh nghiệp không phải bị áp trần chi phí lãi vay khi tính thuế thu nhập doanh nghiệp.

Hiệp hội cũng kiến nghị Ngân hàng Nhà nước tiếp tục quan tâm và xem xét có gói kích cầu 10.000 tỷ đồng cho thủy sản nuôi ở Đồng Bằng Sông Cửu Long. Gói kích cầu dành cho các doanh nghiệp xuất khẩu thực sự mua dự trữ nguyên liệu từ nay để xuất khẩu sau 3-6 tháng nữa trong năm 2023 và quý 1-2024, ứng phó với tình trạng đơn hàng xuất khẩu không có trong giai đoạn hiện nay. Thực hiện kích cầu sớm sẽ khiến người nuôi thủy sản có tâm lý yên tâm tiếp tục thả nuôi thay vì treo ao trong giai đoạn hiện nay.

Ngoài ra, tại văn bản phúc đáp này, VASEP cũng kiến nghị Chính phủ, các Bộ, ngành có giải pháp giảm chi phí kinh doanh thông qua chính sách thuế, phí, mức đóng bảo hiểm xã hội và thời điểm đóng bảo hiểm xã hội; Đề nghị được cho phép và hướng dẫn thủ tục để doanh nghiệp thủy sản có thể lắp đặt điện mặt trời áp mái không phát lên lưới (Zero export) để sử dụng cho sản xuất của doanh nghiệp (chế biến, trang trại nuôi tôm-cá); gỡ vướng trong thủ tục đầu tư, cấp phép xây dựng dự án cũ của doanh nghiệp…

Ngành thủy sản đang gặp khó khăn lớn, thậm chí khó khăn hơn cả trước khi xảy ra đại dịch Covid-19. Xuất khẩu liên tiếp sụt giảm mạnh. Tính đến hết tháng 5-2023, xuất khẩu thủy sản của Việt Nam vẫn chưa có sự khởi sắc. Kim ngạch xuất khẩu thủy sản trong 5 tháng đầu năm giảm 28%, đạt 3,4 tỷ USD. Xuất khẩu các nhóm mặt hàng thủy sản của Việt Nam nhìn chung đều giảm so với cùng kỳ năm ngoái.