Vay tiền bằng cà vẹt xe - từ giải pháp khẩn cấp đến xu hướng phổ biến

Trong bối cảnh nhu cầu vay tiêu dùng ngày càng tăng cao, đặc biệt là trong nhóm lao động phổ thông và hộ kinh doanh nhỏ lẻ, việc vay tiền bằng cà vẹt xe, đặc biệt là xe máy, đã trở thành một lựa chọn ngày càng phổ biến. Điều này xuất phát từ đặc thù xã hội Việt Nam, nơi xe máy không chỉ đơn thuần là phương tiện di chuyển mà còn là tài sản gắn liền với sinh kế của hàng chục triệu người dân.

Theo ủy ban An toàn giao thông Quốc gia tính đến thời điểm tháng 9/2024 cả nước có khoảng 77 triệu xe máy đăng ký lưu hành. Con số này cho thấy gần như mỗi gia đình đều sở hữu ít nhất một chiếc, và đây chính là “điểm tựa” để nhiều người tiếp cận vốn ngắn hạn một cách dễ dàng hơn. Nếu như vay ngân hàng thường yêu cầu hồ sơ phức tạp, chứng minh thu nhập và lịch sử tín dụng rõ ràng, thì vay tiền bằng cà vẹt xe máy lại chỉ cần giấy đăng ký chính chủ, giải ngân nhanh chóng, có khi chỉ trong vòng 15 phút. Chính sự đơn giản này khiến dịch vụ lan tỏa mạnh mẽ từ thành thị đến nông thôn, trở thành “cứu cánh” cho nhiều hoàn cảnh khi cần vốn gấp.

Vay tiền bằng cà vẹt xe trở thành “cứu cánh” cho nhiều hoàn cảnh khi cần vốn gấp.

Thực tế đời sống cho thấy nhu cầu này rất lớn. Anh Thịnh - một lao động tự do tại Hà Nội chia sẻ, khi cần tiền gấp để đóng học phí cho con, anh đã chọn hình thức vay tiền bằng cà vẹt xe. Toàn bộ thủ tục chỉ mất chưa đầy một giờ đồng hồ và số tiền được giải ngân kịp thời giúp gia đình anh vượt qua khó khăn. Đây chỉ là một trong rất nhiều trường hợp phản ánh bức tranh chung: hàng trăm nghìn người lao động, tiểu thương, tài xế công nghệ… đang sử dụng hình thức vay này để xoay vòng vốn cho những nhu cầu cấp thiết trong cuộc sống.

Nếu như trước đây, cầm cố đồng nghĩa với việc phải để lại xe tại cửa hàng, gây ảnh hưởng trực tiếp đến sinh kế, thì nay thị trường đã có bước chuyển mình. Một số đơn vị áp dụng mô hình chỉ giữ cà vẹt, còn khách hàng vẫn được sử dụng phương tiện. Sự thay đổi này đặc biệt phù hợp với nhóm người có công việc phụ thuộc hoàn toàn vào chiếc xe, từ đó khiến hình thức vay tiền bằng cà vẹt xengày càng được ưa chuộng hơn.

Tuy nhiên, cùng với sự phát triển nhanh chóng, thị trường này cũng bộc lộ không ít vấn đề. Ở nhiều cửa hàng nhỏ lẻ, cách định giá tài sản vẫn dựa vào cảm tính, dễ gây thiệt thòi cho khách hàng. Không ít nơi lãi suất và phí dịch vụ được “ẩn” dưới nhiều hình thức, khiến số tiền thực nhận thấp hơn nhiều so với hợp đồng. Nguy hiểm hơn, có trường hợp khách hàng phải ký vào giấy tờ dưới dạng “bán xe”, dẫn đến nguy cơ mất tài sản nếu không trả nợ đúng hạn. Những bất cập này cho thấy, thị trường vay tiền bằng cà vẹt xe vẫn còn tồn tại nhiều góc khuất, đặc biệt ở những cơ sở hoạt động tự phát theo mô hình hộ kinh doanh.

Điểm sáng của thị trường là sự tham gia của các doanh nghiệp lớn với mô hình chuyên nghiệp và minh bạch hơn. Đơn cử như F88 chuỗi tài chính bình dân với gần 900 cửa hàng trên toàn quốc. Doanh nghiệp này triển khai dịch vụ vay bằng cà vẹt xe máy và ô tô với hợp đồng rõ ràng, lãi suất công khai, đồng thời áp dụng hệ thống công nghệ để định giá cập nhật theo thời giá thị trường nhanh chóng. Việc giữ cà vẹt thay vì giữ xe cũng giúp người dân duy trì sinh kế, tránh những gián đoạn trong cuộc sống. Nhờ có sự đầu tư và giám sát từ các quỹ quốc tế, mô hình này được đánh giá đang góp phần chuẩn hóa thị trường, đưa dịch vụ vốn mang tính “chợ truyền thống” trở nên gần gũi hơn với chuẩn mực tài chính hiện đại.

F88 chuỗi tài chính bình dân với gần 900 cửa hàng trên toàn quốc

Trong bối cảnh kinh tế còn nhiều biến động, nhu cầu về những khoản vay nhỏ, nhanh và linh hoạt chắc chắn sẽ tiếp tục gia tăng. Điều quan trọng là thị trường cần có sự giám sát chặt chẽ, doanh nghiệp phải minh bạch trong vận hành, và người dân cần trang bị kiến thức tài chính cơ bản để lựa chọn đúng địa chỉ. Khi hội đủ các yếu tố đó, vay tiền bằng cà vẹt xe sẽ không chỉ là giải pháp tức thời, mà còn trở thành một lựa chọn phổ thông nhưng an toàn hơn, góp phần hạn chế tín dụng đen vốn đang bám rễ ở nhiều tầng lớp thu nhập thấp và thúc đẩy sự phát triển bền vững của tài chính tiêu dùng tại Việt Nam.

Như Loan