VCCI: Chia nhỏ các hình thức phân phối rượu là chưa hợp lý, gây khó cho doanh nghiệp

Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) vừa có văn bản trả lời công văn của Bộ Công Thương về việc góp ý dự thảo Nghị định sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định 105/2017/NĐ-CP và Nghị định 17/2020/NĐ-CP về kinh doanh rượu. Trong đó, VCCI đã chỉ ra nhiều điểm bất cập, đặc biệt là các quy định về hình thức phân phối và điều kiện kinh doanh.

Tại dự thảo, hoạt động kinh doanh rượu tiếp tục được phân tách thành các khâu: phân phối, bán lẻ và bán rượu tiêu dùng tại chỗ. VCCI cho rằng cách tiếp cận này cần được cân nhắc lại.

Về bản chất, đây đều là hoạt động mua bán nhằm đưa sản phẩm đến tay khách hàng. Trên thực tế, một thương nhân thường tổ chức kinh doanh kết hợp nhiều hình thức: vừa bán buôn, vừa bán lẻ, vừa phục vụ tại chỗ. Việc tách biệt và yêu cầu điều kiện kinh doanh riêng cho từng hình thức gây ra sự chồng chéo và khó khăn cho doanh nghiệp trong quá trình vận hành.

Ảnh minh họa.

VCCI nhấn mạnh các điều kiện áp dụng đối với từng hình thức phân phối hiện có nhiều điểm chưa hợp lý. Dự thảo yêu cầu thương nhân phải có ít nhất 2 địa điểm kinh doanh hoặc có xác nhận của ít nhất 2 thương nhân khác.

"Việc yêu cầu xác nhận "người mua hàng" ngay tại thời điểm xin giấy phép là can thiệp vào yếu tố thị trường và không có cơ chế kiểm soát hiệu quả sau khi cấp phép", VCCI phân tích.

Ngoài ra, việc yêu cầu đăng ký địa điểm kinh doanh trong giấy phép rượu tạo ra thủ tục "kép", khi doanh nghiệp đã phải thực hiện thông báo lập địa điểm kinh doanh theo quy định tại Nghị định 168/2025/NĐ-CP.

Từ những phân tích này, VCCI đề nghị cơ quan soạn thảo cân nhắc bỏ các điều kiện kinh doanh đối với phân phối, bán lẻ, bán rượu tiêu dùng tại chỗ, chuyển sang quy định về nghĩa vụ bảo đảm chất lượng và truy xuất nguồn gốc.

Góp ý về giải thích từ ngữ, VCCI cho rằng việc dự thảo giới hạn mục đích mua rượu của "cá nhân, hộ gia đình" chỉ để "tiêu dùng" là chưa thỏa đáng. Thực tế, các đối tượng này, đặc biệt là hộ kinh doanh, hoàn toàn có thể mua rượu từ nhà phân phối để tiếp tục kinh doanh. Do đó, VCCI đề nghị bỏ cụm từ “để sử dụng vào mục đích tiêu dùng” tại khoản 6 Điều 1.

Về chế độ báo cáo, dự thảo yêu cầu thương nhân báo cáo định kỳ 6 tháng/lần. VCCI nhận định tần suất này quá ngắn, gây gánh nặng hành chính không cần thiết. Đề nghị chuyển sang báo cáo định kỳ 1 năm/lần để giảm chi phí tuân thủ cho doanh nghiệp.

Về thủ tục thông báo tổ chức hệ thống phân phối, dự thảo quy định thương nhân phải chờ 5 ngày làm việc sau khi thông báo trực tuyến, nếu không bị từ chối mới được hoạt động.

VCCI cho rằng quy định này khiến thủ tục "thông báo" thực chất lại trở thành một dạng "cấp phép", đi ngược lại tinh thần cải cách. Kiến nghị điều chỉnh theo hướng thương nhân được quyền thực hiện ngay sau khi thông báo thành công.

VCCI cũng kiến nghị bỏ nội dung tên và địa chỉ các nhà cung cấp rượu trong mẫu giấy phép kinh doanh (mẫu số 05, 07). Lý do là giao dịch giữa các bên thay đổi thường xuyên theo nhu cầu thị trường. Việc bắt buộc ghi thông tin này khiến doanh nghiệp phải làm thủ tục điều chỉnh giấy phép liên tục mỗi khi thay đổi nhà cung cấp hoặc thậm chí chỉ khi nhà cung cấp thay đổi địa chỉ. Việc loại bỏ nội dung này sẽ là bước tiến quan trọng trong cải cách thủ tục hành chính, giúp doanh nghiệp chủ động hơn trong kinh doanh.

Nguyệt Minh