Về nơi công bố Quyết định thành lập Quân đoàn 3- Dấu ấn lịch sử quan trọng

Địa điểm Sở Chỉ huy - Nơi công bố Quyết định thành lập Quân đoàn 3, nguyên trước đó là Sở Chỉ huy cơ bản của Sư đoàn 320 trong những ngày cuối tháng 2 đầu tháng 3 năm 1975, trở thành Sở Chỉ huy đầu tiên của Quân đoàn 3 nằm trong một khu rừng phía Tây Thuần Mẫn (nay thuộc xã Ea Tir, huyện Ea H'leo, tỉnh Đắk Lắk).

Trung tướng, Anh hùng LLVTND Nguyễn Quốc Thước, nguyên Tư lệnh Quân đoàn 3 cùng Ban Liên lạc truyền thống Mặt trận Tây Nguyên và Bộ Tư lệnh Quân đoàn 3 khảo sát khu Di tích. Ảnh: Cảnh Minh.

Với những chiến công đặc biệt xuất sắc trong chiến dịch giải phóng Buôn Ma Thuột, giải phóng Tây Nguyên, ngày 26/3/1975 khối chủ lực Mặt trận Tây Nguyên được Đại tướng Võ Nguyên Giáp - Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Quân ủy Trung ương, Phó Thủ tướng kiêm Bộ trưởng Bộ Quốc phòng ký Quyết định thành lập Quân đoàn 3, là một trong bốn Quân đoàn chủ lực cơ động của Quân đội nhân dân Việt Nam.

Dấu tích căn hầm Đại tướng Văn Tiến Dũng công bố

Quyết định thành lập Quân đoàn 3.

Ngày 27/3/1975, Đại tướng Văn Tiến Dũng - Ủy viên Bộ Chính trị, Phó Bí thư Quân ủy Trung ương, Tổng Tham mưu trưởng Quân đội nhân dân Việt Nam, thay mặt Quân ủy Trung ương và Bộ Quốc phòng đã trực tiếp công bố Quyết định thành lập Quân đoàn 3 tại Sở Chỉ huy cơ bản Sư đoàn 320.

Dấu tích căn hầm Đại tướng Văn Tiến Dũng đã ở và làm việc tháng 3/1975.

Trong Chiến dịch Hồ Chí Minh, Quân đoàn 3 đảm nhiệm trên hướng tiến công chủ yếu, đập tan tuyến phòng thủ Tây Bắc Sài Gòn - Gia Định; đánh chiếm 2 trong 5 mục tiêu chủ yếu của chiến dịch là sân bay Tân Sơn Nhất và Bộ Tổng tham mưu quân đội ngụy Sài Gòn. Với khí thế của những người đã góp phần làm nên chiến thắng lẫy lừng trong Chiến dịch Tây Nguyên, cán bộ, chiến sĩ Quân đoàn 3 đã chiến đấu anh dũng, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ, góp phần xứng đáng vào thắng lợi của cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước vĩ đại của Dân tộc; hun đúc nên truyền thống “Quyết thắng - Sáng tạo - Đoàn kết - Thống nhất - Nghiêm túc - Tự lực”.

Sau khi Miền Nam hoàn toàn giải phóng, Quân đoàn 3 được giao nhiệm vụ giải quyết hậu quả chiến tranh, xây dựng và củng cố chính quyền cách mạng, tham gia truy quét Fulrô, chiến đấu bảo vệ biên giới Tây Nam của Tổ quốc, giúp nhân dân Campuchia thoát khỏi họa diệt chủng Khơme đỏ. Đồng thời, tiếp tục sát cánh cùng Đảng bộ, chính quyền và đồng bào các dân tộc Tây Nguyên xây dựng, bảo vệ vững chắc địa bàn chiến lược trọng điểm của Tổ quốc cho đến ngày hôm nay.

Di tích lịch sử "Sở chỉ huy - Nơi công bố quyết định thành lập Quân đoàn 3" là một trong những địa chỉ đỏ tri ân công lao to lớn của lớp lớp thế hệ cha ông đã hy sinh gian khổ để giải phóng và bảo vệ đất nước, góp phần giáo dục truyền thống kiên cường, bất khuất của quân và dân các dân tộc Tây Nguyên trong kháng chiến chống Mỹ cứu nước; giáo dục về ý chí quật cường, tinh thần cách mạng cao cả, truyền thống yêu nước, yêu chủ nghĩa xã hội cho các tầng lớp nhân dân các dân tộc tỉnh Đắk Lắk nói riêng và cả nước nói chung.

Với giá trị và ý nghĩa lịch sử to lớn đó, từ tháng 7/2017, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Đắk Lắk phối hợp với Bộ Tư lệnh Quân đoàn 3, Ban Liên lạc truyền thống Mặt trận Tây Nguyên - Quân đoàn 3 và UBND huyện Ea H’leo tiến hành khảo sát, lập hồ sơ khoa học đề nghị UBND tỉnh xếp hạng di tích cấp tỉnh đối với Di tích lịch sử quan trọng này.

Ngày 29/11/2018, Chủ tịch UBND tỉnh Đắk Lắk đã ban hành Quyết định số 3256/QĐ-UBND về việc xếp hạng di tích cấp tỉnh đối với di tích này; tiếp đó đã thành lập Ban Chỉ đạo xây dựng Khu di tích, giao cho UBND huyện Ea H’leo phối hợp Bộ Tư lệnh Quân đoàn 3 tổ chức bảo vệ di tích. Nhân kỷ niệm 44 năm Ngày giải phóng huyện Ea H’leo (8/3/1975 - 8/3/2019), UBND huyện Ea H’leo đã phối hợp với Bộ Tư lệnh Quân đoàn 3 long trọng tổ chức Lễ đón nhận Bằng xếp hạng di tích lịch sử cấp tỉnh Sở Chỉ huy - Nơi công bố Quyết định thành lập Quân đoàn 3.

Hiện nay, Di tích Sở Chỉ huy - Nơi công bố Quyết định thành lập Quân đoàn 3 vẫn còn dấu tích của 18 vị trí hầm, trong đó: 15 hầm thuộc Sở Chỉ huy cơ bản Sư đoàn 320 được đại diện Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng chọn làm nơi công bố Quyết định thành lập Quân đoàn 3; 03 hầm của Căn cứ Đặc công B3 được chọn làm Sở chỉ huy Tiền phương của Bộ Tổng tư lệnh tại Tây Nguyên tháng 3/1975.

Lê Hiếu