Về Quảng Bình ăn canh xương rồng cá đuối

Trên những triền cát trải dài, cây xương rồng không chỉ mang vẻ đẹp tự nhiên mà còn là biểu tượng cho sức sống mãnh liệt, bền bỉ của con người vùng cát trắng. Mọc lên từ vùng đất khô cằn, nắng gió quanh năm, xương rồng trở thành hình ảnh thân quen gắn bó với đời sống người dân làng biển Quảng Bình.

Không phải ai cũng biết, xương rồng từng là cứu cánh cho nhiều gia đình trong những ngày tháng khó khăn. Món canh xương rồng có từ lâu đời, thường xuất hiện trong bữa cơm của những người dân làng biển, nhất là khi mùa biển vắng cá.

Bát canh xương rồng cá đuối của người dân làng biển Quảng Bình.

Trải qua năm tháng, món ăn này dần trở thành một phần văn hóa ẩm thực đặc trưng của người dân làng biển Quảng Bình. Từ những nguyên liệu tưởng chừng đơn sơ, giản dị - là những bụi xương rồng ở góc vườn thêm ít cá đuối, qua đôi tay khéo léo của người phụ nữ làng chài, món canh xương rồng cá đuối dân dã, bình dị, thấm đẫm tình quê. Một bát canh có vị mặn mòi của biển, vị thanh chua của xương rồng, rất thích hợp để thưởng thức trong những ngày trời oi nóng.

Canh xương rồng Quảng Bình còn có cái tên khác là canh lưỡi long. Theo các bà, các chị, để nấu được món canh ngon đúng điệu, khâu chọn nguyên liệu vô cùng quan trọng. Chỉ xương rồng năm cánh (hay còn gọi là xương rồng ngôi sao) mới có thể dùng để chế biến món ăn. Người dân làng biển phải dậy từ lúc sáng sớm – khi mặt trời chưa mọc để hái xương rồng. Bởi thời điểm này, thân xương rồng còn mọng nước nên sẽ thanh mát hơn nhiều. Buổi chiều, thân xương rồng khô đi, khi nấu, vị không còn thanh mà chát hơn.

Xương rồng cắt về, bỏ lớp vỏ xanh, phần thân non được thái lát mỏng rồ trụng qua nước sôi để bớt độ nhớt và vị chua. Cá đuối, được chọn kỹ, cắt miếng vừa ăn, ướp gia vị rồi xào sơ cho thấm trước khi kết hợp cùng xương rồng. Khi canh sôi, chỉ cần rắc thêm chút hành lá, ngò gai, ít hạt tiêu là có thể thưởng thức ngay.

Bát canh mang sắc vàng nhẹ, thoang thoảng mùi biển, đậm đà, thanh mát mà vẫn tròn vị. Có thể nói, chẳng cần nguyên liệu cao sang, chẳng cầu kỳ gia vị, canh xương rồng cá đuối làm nên nét ẩm thực Quảng Bình từ chính sự mộc mạc, bình dị, hiền lành của con người nơi đây.

Anh Trương Xuân Hanh, du khách đến từ Hà Nội chia sẻ: “Tôi chưa bao giờ nghĩ xương rồng lại trở thành một món ăn - mà lại ngon đến thế. Ngay chiều đầu tiên đến Quảng Bình, bên bờ biển Nhật Lệ, tôi tìm thử theo lời giới thiệu và thực sự bất ngờ trước hương vị đặc trưng, lạ miệng và rất ngon của tô canh xương rồng cá đuối. Đây là món mà ai đến Quảng Bình cũng nên ăn thử một lần để cảm nhận hương vị mặn mòi của biển cả, sự thanh mát ẩn mình trên mỗi cành xương rồng.

Không chỉ có canh, xương rồng còn được người dân vùng cát chế biến thành nhiều món khác như gỏi xương rồng, nộm xương rồng, mứt xương rồng, xương rồng xào mỡ hay trà xương rồng. Mỗi món là một cách thể hiện sự sáng tạo của người dân làng biển Quảng Bình trong nét văn hóa ẩm thực, nơi vùng đất được thiên nhiên ban tặng nhiều thắng cảnh đẹp, sản vật ngon.

Xuân Thi