Về vụ 'giải cứu' chiếc vali uranium của Mỹ bị 'thất lạc'

Ống bằng thép chứa Uranium trong chiếc vali được ống quan sát bằng tía X-Quang.

Chiếc vali bị đánh cắp, hay là tạo dựng kịch bản ngăn ngừa khủng bố.

Năm 2002, gần một năm sau vụ khủng bố 11/9 nhằm vào Tòa tháp đôi và Lầu Năm Góc khiến hàng ngàn người chết thì bộ phận điều tra của Cục Điều tra Liên bang Mỹ (FBI) do Brian Ross đứng đầu mới tiến hành tổng điều tra các kho chứa phóng xạ uranium để đảm bảo tính an toàn. Tuy nhiên, khi kiểm tra thì phát hiện một lượng phóng xạ uranium với khối lượng 15 pound (1 pound =0,454 kg) trong một chiếc vali đã biến mất.

Theo nguồn tin của ABC News dẫn lời các chuyên gia của FBI và các nhà khoa học cho thấy, vali phóng xạ bị biến mất khỏi kho không quá giàu chất uranium nên không nguy hiểm, song thực sự lại là chìa khóa để bọn tội phạm chế tác ra các loại vũ khí giết người hàng loạt.

Ngay sau khi chiếc vali uranium "thất lạc", các cơ quan chức trách và các nhà khoa học Mỹ đã cùng nhau vào cuộc điều tra để ngăn cản việc vận chuyển loại phóng xạ nguy hiểm này giữa các nơi ở nước Mỹ cũng như đưa ra nước ngoài. Từ việc sử dụng mắt thường, chó nghiệp vụ tới việc dùng các tia X-quang để chiếu thì thấy rằng, chiếc vali trên đã không còn hiện diện ở nước Mỹ.

Việc tìm tòi và xâm nhập các đường dây buôn lậu phóng xạ xuyên châu Âu cũng được các nhân viên FBI đề cập tới. Các nhân viên tình báo Mỹ cũng đã không quản ngại đi tàu hỏa xuyên qua "lục địa già" để khám phá một hành trình buôn lậu phóng xạ nổi tiếng, bắt đầu từ Hungary - Romania, chạy qua dãy núi Alpes tới Bulgaria và cuối cùng kết thúc tại Thổ Nhĩ Kỳ để tìm chiếc vali.

Đây là lộ trình buôn lậu phóng xạ nổi tiếng, các loại phóng xạ phần lớn được mang từ các nước thuộc khối Liên Xô (cũ) sang. Nhiều giờ sau khi tới thành phố Istanbul, thành phố được cho là có nhiều điểm buôn bán hàng chợ đen phóng xạ nhất thế giới, các nhân viên điều tra đã phát hiện thấy chiếc vali nằm ở một toa tàu được che đậy kỹ lưỡng mắt thường không phát hiện được mà phải nhờ tới sự hỗ trợ của máy chiếu tia X-quang.

Các nhân viên điều tra Mỹ với sự giúp đỡ của cơ quan chức năng Thổ Nhĩ Kỳ đã "giải cứu" chiếc vali một cách bí mật. Chỉ vài tiếng sau, công tác chuẩn bị đưa chiếc vali trở lại Mỹ đã được tiến hành. Chiếc vali được cho vào một hộp gỗ và buộc trên ngực một người đàn ông Thổ Nhĩ Kỳ lực lưỡng đồng thời được bảo vệ rất kỹ.

Nó cùng đoàn người len lỏi vào đám đông thành phố náo nhiệt, sau đó được vận chuyển bằng xe tải vượt qua nhiều thành phố tới một khu cảng để vận chuyển sang Mỹ. Trước khi về Mỹ, nó cũng đã ở Áo 25 ngày và ở 7 quốc gia khác, được bảo vệ, giám sát qua hệ thống màn hình. Chiếc tàu chở container bên trong có chiếc vali vượt qua cây cầu Verrazano trước khi cập cảng New York.

Chiếc container đã được đánh dấu đặc biệt đặt riêng ở cảng New York trong khi chiếc tàu đã đậu bến tại một khu bãi ở đảo Stalen. Tại đây, Hải quan Mỹ cho biết, có hệ thống bảo vệ chiếc vali không bị đánh cắp.

Các nhân viên hải quan cho rằng, chiếc container đã được một hệ thống camera giám sát kỹ càng. Mọi thông tin về hành trình chuyển động cũng như công tác bảo vệ chiếc container đã được báo cáo cho Tổng thống Bush. Ngay sau khi biết thông tin chiếc vali phóng xạ được đưa về, các hãng truyền hình lớn đã đua nhau tới tìm hiểu.

Theo người đứng đầu của Ủy ban Hải quan Hoa Kỳ, chiếc container luôn được bảo vệ cẩn mật, chính xác. Tuy nhiên, sau khi các phóng viên muốn được xem những bức ảnh về ống phóng xạ trong chiếc vali thì bị từ chối. Cuối cùng các phóng viên của ABC News đành phải tự chụp ảnh qua hệ thống máy chiếu X-quang.

Sau khi các phóng viên tác nghiệp thì thấy rằng, chiếc ống đựng uranium trong vali tựa như quả bom nhỏ. Tiến sĩ Tom Cochran, người đứng đầu cơ quan bảo vệ tài nguyên thiên nhiên Mỹ cho hay, nguồn phóng xạ nguy hiểm, song nếu bị thất lạc thì tai họa lớn thực sự xảy ra không chỉ với nước Mỹ. Tuy vậy, sau một thời gian phiêu bạt tại châu Âu chiếc vali có chứa uranium đã trở lại nước Mỹ một cách bí mật và an toàn. --PageBreak--

Những "mẻ luới" tuyết vời của hải quan Nga

Một tiết lộ mới đây của Hải quan Liên bang Nga cho thấy, tính tới đầu năm 2008, các cơ quan chức năng đã nỗ lực đập tan 850 vụ trộm cắp và buôn lậu các chất phóng xạ để chế tạo ra các loại vũ khí hủy diệt hàng loạt. Trong đó, 85% số vụ buôn lậu được phá ngay trên đất Nga, số còn lại là thuộc lãnh thổ ngoài Nga.

Theo một nhân viên cao cấp của Hải quan Nga, con số trên chỉ là tảng băng nổi trong số nhiều vụ buôn lậu phóng xạ hạt nhân mang ra khỏi lãnh thổ Nga không được phát hiện. Tháng 12/2007, Cảnh sát Slovenia đã bắt giữ 3 người Nga sau khi bán 2,2 pound uranium với giá 1 triệu USD.

Anh cũng đã yêu cầu trục xuất Andrei Lugovoi, một nhân viên quân cảnh Nga, người bị nghi là đã đầu độc chết cựu nhân viên KGB tên là Alexander Litvinenko - nhân vật này đã chết do bị đầu độc bằng một loại hóa chất có tên polonium-210 tại London vào tháng 10/2006.

Theo các chuyên gia tình báo, các chất phóng xạ trên hoàn toàn không đến từ khối Thịnh vượng chung (thuộc Liên hiệp Anh) mà đến từ các nước thuộc khối Liên Xô (cũ). 15 nước thuộc Liên bang Xôviết (cũ) đều có các cơ quan quản lý các chất phóng xạ hạt nhân.

Nhưng sau khi Liên Xô tan rã, việc bảo vệ, ngăn chặn đánh cắp phóng xạ tại một số quốc gia trên có phần bị sao nhãng. Theo Vladimir Chuprov, người đứng đầu lĩnh vực năng lượng thuộc Tổ chức Hòa Bình Xanh của Nga, thảm họa Chernobyl xảy ra vào năm 1986 tại Ucraina khiến cả một vùng đất rộng lớn bị nhiễm phóng xạ, nhiều sinh vật, trong đó có con người bị dị dạng - là lời cảnh tỉnh lớn nhất về việc bảo quản các chất phóng xạ nguy hiểm.

Chính vì vậy, việc bảo quản, chống đánh cắp, buôn lậu các loại phóng xạ này là một hành động thiết thực, khẩn cấp ở kỷ nguyên này để ngăn chặn không để thảm họa xảy ra. Tuy vậy, Pavel Felgenhauer, một chuyên gia phân tích của lực lượng quân cảnh Nga tại Moskva cho rằng, thị trường phóng xạ hạt nhân tại Nga vẫn còn tồn tại.

Nó là hoạt động kinh doanh trong thế giới ngầm của bọn tội phạm. Tuy rằng, các vụ mua bán không hoàn toàn là các năng lượng hạt nhân hay các năng lượng làm giàu plutonium, song nó cần được kiểm soát và ngăn chặn, vì nguy hiểm luôn rình rập. Chỉ một lượng uranium nhỏ mà rơi vào tay bọn khủng bố thì hậu quả là khôn lường.

Theo thông tin từ Hải quan Nga, từ nay tới năm 2010, nước Nga sẽ xây dựng hệ thống điều khiển, ngăn chặn các vụ đánh cắp, chế tạo các loại vũ khí từ năng lượng hạt nhân với độ chính xác cao.

Còn ông Malcolm Grimston nhà hoạch định đường lối hạt nhân của Nga cho rằng, việc xây dựng hệ thống ngăn ngừa là một tín hiệu tốt, cần tiến hành càng nhanh càng tốt

Văn Nguyễn (theo ABC News)