Vết thương nhỏ, không tiêm phòng: điểm chung của những bệnh nhân nguy kịch vì uốn ván
Gần đây, Khoa Cấp cứu, Bệnh viện Bệnh Nhiệt Đới Trung Ương đã tiếp nhận và điều trị cho khoảng 10 trường hợp bệnh nhân mắc bệnh uốn ván nặng.
Các bệnh nhân này đều có điểm chung là chưa được tiêm phòng uốn ván và đều có vết thương hở nhưng tự xử lý tại nhà không triệt để, dẫn đến nhiễm vi khuẩn uốn ván. Chỉ khi có biểu hiện cứng hàm, các bệnh nhân mới nhập viện điều trị.
Điển hình là trường hợp của nam bệnh nhân 66 tuổi ở Hải Dương. Người này bị gai đâm vào chân một tháng trước khi nhập viện và tự xử lý tại nhà, không tiêm phòng uốn ván. Khi nhập viện, bệnh nhân đã có biểu hiện co cứng cơ toàn thân, suy hô hấp và phải thở máy.
Tiếp theo là trường hợp của một nam bệnh nhân 64 tuổi ở Thái Bình, có bệnh nền tăng huyết áp và suy tim. Bệnh nhân bị vết thương ở cẳng tay phải 7 ngày trước khi nhập viện. Tình trạng nhanh chóng tiến triển nặng, dẫn đến co cứng toàn thân, phải thở máy và bị tụt huyết áp.
Một trường hợp khác là bệnh nhân tên T, 44 tuổi ở Thanh Hóa bị đinh đâm vào chân 2 tuần trước khi nhập viện. Bệnh nhân không tiêm phòng và tự vệ sinh tại nhà, nhập viện với biểu hiện cứng hàm, khó há miệng, khó ăn uống và co cứng cơ toàn thân.
Cuối cùng là bệnh nhân tên H, 65 tuổi ở Bắc Ninh có tiền sử đái tháo đường và tăng huyết áp. Bệnh nhân bị mảnh gỗ đâm vào ngón tay 8 ngày trước khi nhập viện. Bệnh nhân tự xử lý dẫn đến vết thương mưng mủ, nhập viện trong tình trạng uốn ván toàn thể rõ rệt.
BS Nguyễn Đức Minh, Khoa Cấp Cứu - Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương chia sẻ về quá trình điều trị cho bệnh nhân H: "Trong giai đoạn đầu của bệnh, tình trạng co giật, rối loạn trương lực cơ và rối loạn thần kinh thực vật rất nặng. Bệnh nhân co giật liên tục dẫn đến tình trạng tiêu cơ vân cấp, gây tắc ống thận và suy thận. Bệnh nhân đã phải lọc máu, kết hợp với kiểm soát an thần, kiểm soát tình trạng co giật bằng nhiều loại thuốc và sử dụng kháng sinh để điều trị nhiễm khuẩn".
Sau một tháng điều trị tích cực, bệnh nhân H đã dần ổn định và được dừng hoàn toàn các loại thuốc an thần, giãn cơ, chấm dứt tình trạng co cứng và co giật cơ. Chức năng thận của bệnh nhân cũng đã trở về bình thường, bệnh nhân đã có thể tự thở, kiểm soát được các vấn đề nhiễm trùng và rối loạn chức năng kèm theo.
BS Nguyễn Đức Minh cho biết, người mắc bệnh uốn ván thường có biểu hiện ban đầu là cứng hàm và khó há miệng, sau đó lan xuống các cơ khiến bệnh nhân không thể đi lại được. Trong trường hợp nặng, bệnh có thể dẫn đến co giật cứng, nếu không được điều trị kịp thời sẽ dẫn đến suy hô hấp và nhanh chóng tử vong do ngực bị chẹn cứng, gãy xương, đứt cơ.
"Thời gian ủ bệnh uốn ván có thể kéo dài từ vài ngày đến vài tháng cho nên người dân cần chú ý đến việc tiêm phòng uốn ván, đặc biệt khi bị các vết thương hở. Việc tự xử lý vết thương tại nhà có thể dẫn đến những biến chứng nghiêm trọng và nguy hiểm đến tính mạng. Trong trường hợp nghi ngờ mắc uốn ván, cần đến ngay cơ sở y tế để được khám và điều trị kịp thời", BS Nguyễn Đức Minh nhấn mạnh.
Đối với người mắc uốn ván sau khi ra viện, BS Nguyễn Đức Minh khuyến nghị: "Người bệnh cần tiêm nhắc lại vắc xin sau 1 tháng ra viện và nhắc lại sau mỗi năm hoặc 10 năm, hoặc ngay sau khi có vết thương hở nhiễm bẩn mới." Ông cũng lưu ý rằng hầu hết bệnh nhân uốn ván đều gặp phải tình trạng yếu cơ do nằm lâu, dinh dưỡng kém và rối loạn hấp thu, nên cần bổ sung dinh dưỡng tích cực và tập phục hồi chức năng.