Vì những làng quê xanh - sạch - đẹp
Hoạt động với nguồn kinh phí eo hẹp, cơ sở vật chất thiếu thốn, song, với tinh thần trách nhiệm vì cộng đồng, quyết tâm xây dựng những vùng quê đáng sống, các hợp tác xã dịch vụ môi trường (HTX DVMT) trên địa bàn tỉnh đã phát huy tốt vai trò tiên phong thực hiện công tác đảm bảo vệ sinh môi trường (VSMT) tại khu vực nông thôn. Khâu thu gom, vận chuyển rác thải rắn đạt hiệu quả cao, góp phần tiến tới xử lý triệt để các mối nguy hại từ rác thải sinh hoạt khi các lò đốt công nghệ cao được đầu tư xây dựng trong thời gian tới.
Thu gom, vận chuyển rác thải sinh hoạt tại các khu dân cư khu vực nông thôn từng là nhiệm vụ rất khó khăn với chính quyền địa phương, do nguồn lực tài chính hạn chế, địa bàn rộng, ý thức người dân chưa cao và chưa có đơn vị chuyên trách đảm nhận.
Quá trình triển khai thực hiện chương trình xây dựng nông thôn mới (NTM) tại các xã, thị trấn đặt ra yêu cầu cấp bách, cần có chủ thể đứng ra đảm nhận việc thu gom, vận chuyển rác thải sinh hoạt về các bãi tập kết rác, tạo thuận lợi cho quá trình xử lý, đảm bảo công tác vệ sinh môi trường (VSMT), nâng cao chất lượng cuộc sống cho người dân khu vực nông thôn.
Trước những đòi hỏi từ thực tế, chính quyền các địa phương đã quyết liệt vào cuộc, tìm kiếm nguồn nhân lực, nhanh chóng tổ chức thành lập các HTX DVMT.
Đến nay, trên toàn tỉnh có 113 HTX DVMT, tham gia vào hầu hết các công đoạn thu gom, vận chuyển, xử lý rác thải sinh hoạt tại khu vực nông thôn.
Phó Chủ tịch Liên minh HTX tỉnh Trần Văn Tú cho biết: Được sự quan tâm của chính quyền địa phương, dưới sự định hướng phát triển của Liên minh HTX tỉnh, các HTX DVMT đã phát huy tốt vai trò chủ thể trong thực hiện công tác VSMT tại khu vực nông thôn. Từng bước đưa việc thu gom rác thải vào nền nếp, nâng cao ý thức của người dân nông thôn, cải thiện môi trường sống khu dân cư theo hướng xanh, sạch.
Thông qua các đợt tập huấn, trải nghiệm thực tế tại nhiều tỉnh, thành phố trong nước, các HTX DVMT trong tỉnh đã định hình được mô hình hoạt động, ổn định bộ máy, tận dụng tốt nguồn lao động dôi dư tại địa phương, cắt giảm chi phí, duy trì hoạt động với điều kiện kinh tế eo hẹp.
Việc vận dụng linh hoạt nguồn lực từ thành viên và các tổ chức xã hội giúp các HTX nhanh chóng đầu tư trang thiết bị mới, đảm bảo thu gom triệt để lượng rác thải sinh hoạt gia tăng. Một số HTX đã mạnh dạn áp dụng tiến bộ khoa học, đầu tư dây chuyền xử lý rác thải, biến rác thải trở thành sản phẩm hữu ích.
Tìm hiểu thực tế tại HTX DVMT Tân Phong, một trong những đơn vị làm tốt VSMT khu vực nông thôn. Dưới sự lãnh đạo của ông Trần Bá Bình, HTX không những làm tốt công tác thu gom, vận chuyển rác thải sinh hoạt, mà còn sáng tạo xử lý rác, biến rác thải sinh hoạt hữu cơ thành phân bón vi sinh nhờ mô hình nuôi giun quế và phân loại rác thải tại nguồn.
Về Tân Phong (Bình Xuyên) hôm nay, diện mạo NTM không chỉ khang trang mà cảnh quan, môi trường trên các tuyến đường đều phong quang, sạch đẹp. Hình ảnh chiếc xe chở rác 2 ngăn cùng các nhân viên vệ sinh của HTX DVMT Tân Phong đã trở nên thân quen với người dân trong xã.
Tại các thôn Yên Định, Tiền Phong, Mỹ Đô, rác thải sinh hoạt được phân loại gần như triệt để ngay từ nguồn. Không còn tình trạng để rác tồn đọng tại các khu dân cư, môi trường sống trong lành, đời sống của người dân trên địa bàn không ngừng được nâng lên, nhất là khi điều kiện kinh tế của người dân ngày càng khấm khá nhờ hiệu quả từ các dự án phát triển công nghiệp.
Tại xã Quang Yên (Sông Lô), sau khi có HTX DVMT, việc đổ rác, thu gom, vận chuyển rác đúng quy định dần đi vào nền nếp.
Với nguồn lực huy động từ các thành viên và người dân trong xã, xe kéo, thùng đựng rác chuyên dụng được đầu tư tại các thôn, xóm, góp phần cải thiện cảnh quan môi trường. Nhờ đó, xã hoàn thành mục tiêu xây dựng NTM, tiến tới xây dựng NTM nâng cao.
Tại các khu dân cư, phong trào bảo vệ môi trường (BVMT), các tuyến đường tự quản, đường “sáng, xanh, sạch, đẹp” đem lại diện mạo tươi mới cho Quang Yên.
Các HTX DVMT đi vào hoạt động đã giúp quá trình thực hiện Đề án hỗ trợ bảo vệ môi trường nông thôn, Chỉ thị số 08 ngày 21/4/2016 của Chủ tịch UBND tỉnh và Kế hoạch 2903 ngày 12/5/2016 của UBND tỉnh đạt kết quả tích cực.
Đến nay, 100% các xã, thị trấn trên địa bàn tỉnh có bãi rác tập trung và có đội ngũ thu gom, xử lý rác thải, các đơn vị này hoạt động thu gom với tần suất từ 2 - 3 lần/tuần.
Xác định BVMT nông thôn là nhiệm vụ vừa cấp bách, vừa lâu dài và là một trong những nhiệm vụ chính trị quan trọng, thời gian tới, để các HTX DVMT hoạt động hiệu quả hơn, tỉnh cần có những cơ chế chính sách hỗ trợ kịp thời, đảm bảo quyền lợi cho người trực tiếp làm công tác VSMT.