Vì sao bệnh lao là 'kẻ giết người hàng đầu'?
Bệnh lao là nguyên nhân gây tử vong đứng hàng thứ 2 trong các bệnh nhiễm trùng, với khoảng 1,6 triệu người tử vong do lao hằng năm trên toàn cầu.
Cứ mỗi ngày, lại có thêm 4.500 người chết bởi bệnh lao và gần 30.000 người mắc bệnh lao trên toàn cầu. Do đó, bệnh lao được mệnh danh là "kẻ giết người hàng đầu" trong các bệnh truyền nhiễm.
Còn tại Việt Nam, hiện nước ta có gánh nặng bệnh lao cao, đứng thứ 11 trong 30 nước có số người mắc lao cao nhất trên toàn cầu, đồng thời đứng thứ 11 trong số 30 nước có gánh nặng bệnh lao kháng đa thuốc cao nhất thế giới. Mỗi năm nước ta có khoảng 12.000 người tử vong do bệnh lao. Trong đó, 64% bệnh nhân lao thường và 98% bệnh nhân lao kháng thuốc phải chịu gánh nặng chi phí thảm họa, tức là phải tiêu tốn trên 20% thu nhập của cả hộ gia đình trong một năm do mắc lao. 70% người mắc lao ở trong độ tuổi lao động.
Theo PGS.TS Nguyễn Viết Nhung, Giám đốc Bệnh viện Phổi Trung ương, Chủ nhiệm Chương trình Chống lao Quốc gia, lao là một bệnh truyền nhiễm do vi khuẩn lao gây nên. Nguồn lây chính của bệnh lao là những bệnh nhân lao phổi có vi trùng lao trong đờm. Đường lây truyền chủ yếu là qua hô hấp. Người bị lây do hít phải những hạt nước bọt nhỏ li ti có chứa vi trùng lao của những người bị lao phổi bắn ra môi trường xung quanh khi ho, khạc, hắt hơi, hoặc khi nói chuyện.
Người bị lao phổi có ho, khạc ra vi trùng lao, sau 1 năm có thể làm cho 10-15 người bị nhiễm lao và 10% số nhiễm đó có thể trở thành bệnh lao.
Biểu hiện điển hình của bệnh lao
Những người bị mắc bệnh lao thường có các biểu hiện: Ho kéo dài trên 2 tuần (ho khan, ho có đờm hoặc ho ra máu); người bệnh gầy, sút cân, kém ăn, mệt mỏi, có sốt nhẹ về chiều, ra mồ hôi "trộm" ban đêm, kèm theo có đau ngực, đôi khi khó thở.
Khi có các biểu hiện như trên, người bệnh cần đến ngay các trạm y tế, các trung tâm y tế huyện, thành phố khám, xét nghiệm đờm, chụp X-quang phổi để được chẩn đoán và điều trị sớm. Nếu bị mắc lao sẽ được điều trị theo chỉ dẫn và giám sát chặt chẽ của thầy thuốc. Thuốc chữa lao hiện đã được cấp miễn phí.
Các biện pháp phòng ngừa bệnh lao
Theo PGS.TS Nguyễn Viết Nhung, bệnh lao tuy nguy hiểm nhưng đã có vaccine phòng bệnh. Vì thế, cha mẹ nên cho trẻ sơ sinh đi tiêm vaccine lao theo hướng dẫn của bác sĩ. Nếu chẳng may bị bệnh lao, người bệnh phải điều trị càng sớm càng tốt để mau khỏi bệnh, tránh lây lan cho những người trong gia đình và những người xung quanh.
"Bệnh lao là bệnh lây truyền, không phải bệnh di truyền và hoàn toàn có thể chữa khỏi. Do đó, khi có những biểu hiện ho khạc trên 2 tuần, sốt nhẹ về chiều, người mệt mỏi thì người trong cuộc nên tới các cơ sở y tế để được kiểm tra và điều trị kịp thời", PGS.TS Nguyễn Viết Nhung khuyến cáo.
Mọi người nên thường xuyên dọn dẹp nhà cửa sạch sẽ, thoáng mát; ăn uống dinh dưỡng hợp lý; thường xuyên luyện tập để tăng cường sức khỏe. Những người bị tiểu đường, suy dinh dưỡng, người nhiễm HIV... rất dễ bị bệnh lao, do đó phải thường xuyên khám sức khỏe định kỳ để phát hiện sớm bệnh lao.