Vì sao cà phê lại được nhiều người ưa chuộng?

Cà phê trở thành thói quen của người tiêu dùng Việt, bất kể là nam hay nữ. Họ có thể sử dụng chúng vào các buổi trong ngày. Theo một nghiên cứu của IAM về thói quen sử dụng cà phê, 65% người Việt uống cà phê bảy lần trong tuần, trong đó nam giới chiếm 59%. Như vậy có thể thấy cà phê trở thành đồ uống thông dụng, và được nhiều người lựa chọn. Nguyên nhân do đâu?

Theo thông tin từ Trung tâm dinh dưỡng TP.HCM, cà phê được yêu thích bởi caffine có trong chúng. Chất này có nhiều trong loại cây khác như lá trà, hạt ca cao, chocolate... Đây là chất kích thích hệ thần kinh trung ương và lợi tiểu. Khi uống cà phê, caffeine sẽ được hấp thu và phân tán nhanh chóng. Sau khi hấp thu, caffeine đi vào não, làm cho ta sảng khoái, vui vẻ, hưng phấn, ý nghĩ đến nhanh. Do đó nhiều người uống chúng để chống lại buồn ngủ hoặc tạo sự hưng phấn phục vụ cho công việc hằng ngày.

Người Việt lựa chọn cà phê để tỉnh táo khi làm việc. Ảnh: Hạ Quyên

Ngoài ra, Trung tâm Dinh dưỡng TP.HCM còn cho hay caffeine còn được dùng để điều trị chứng đau đầu migrain và làm giảm lo âu hay buồn ngủ trong thời gian ngắn. Chất này thường được kết hợp trong những thuốc bán không cần kê toa như thuốc giảm đau, thuốc cảm. Nó không có vị và có thể được tách ra khỏi thực phẩm bằng quá trình hóa học gọi là khử caffeine.

Tuy nhiên đi kèm những lợi ích là tác hại khi sử dụng cà phê không đúng cách.

Trung tâm dinh dưỡng đã chỉ ra điểm bất lợi của cà phê là khi uống chúng hàm lượng caffeine sẽ làm giảm hấp thu một số vi khoáng chất như sắt, can xi, kẽm, magiê, kali và làm mất vitamin nhóm B, vitamin C. Uống nhiều cà phê sẽ làm tuyến thượng thận tiết ra adrenalin và tuyến tụy tiết ra glucagon. Hai hormone này sẽ chuyển glycogen dự trữ trong gan thành glucose, làm đường máu tăng lên. Có giả thuyết cho rằng caffeine làm tăng tác dụng của insulin nên giúp chuyển glucose vào tế bào, ngăn ngừa được phần nào bệnh tiểu đường tuýp 2. Nhưng đây chỉ là giả thuyết và bên cạnh tác dụng này nó cũng còn nhiều tác dụng không có lợi lắm cho những người lớn tuổi và phụ nữ mang thai.

"Phụ nữ đang mang thai không nên uống nhiều cà phê vì nồng độ cao có thể sẽ gây sẩy thai hoặc đẻ non, do caffeine được hấp thu qua nhau thai. Đối với phụ nữ thời kỳ mãn kinh cũng nên hạn chế sử dụng cà phê vì nó có khuynh hướng tăng nguy cơ loãng xương", Trung tâm dinh dưỡng đưa ra cảnh báo.

Không chỉ thế, uống quá nhiều cà phê sẽ làm nhịp tim nhanh, tiểu nhiều, buồn nôn, nôn, kích thích, lo lắng, bồn chồn, run rẩy và khó ngủ.

Uống quá nhiều cà phê khiến tim đập nhanh, mất ngủ... Ảnh: H.Q

Nhiều người tin rằng, cà phê có tác dụng giải rượu do tác dụng lợi tiểu, nhưng các bác sĩ dinh dưỡng đã cho rằng đây là một sai lầm. Caffeine có trong cà phê còn làm tăng tích trữ cholesterol, tức tăng nguy cơ xơ vữa động mạch, uống nhiều sẽ có nguy cơ gây nhồi máu cơ tim gấp hai lần so với người không uống.

Trong thể thao, caffeine có tên trong danh sách doping của Ủy ban Thế vận hội quốc tế (IOC). Tuy nhiên, hàm lượng tiếp thu vào trong người đủ để bị cấm là rất cao (định nghĩa dương tính đối với caffeine là khi nồng độ trong nước tiểu trên 12 microgam/ml). Vì vậy, các vận động viên có thể uống một tách cà phê trong bữa ăn sáng.

Ngoài hoạt chất chính là caffeine như đã trình bày ở trên thì trong cà phê còn có nhiều chất nữa, cả chất có lợi như chất chống oxy hóa. Nhưng cũng có cả những chất có hại cho sức khỏe như: chlorogenic, neochlorogenic, mercaptan…Vì thế, Trung tâm dinh dưỡng TP.HCM khuyến cáo, trong chế độ dinh dưỡng không cần có cà phê. Nhưng nếu uống cà phê với liều trung bình thì cũng không có nguy cơ nào về sức khỏe. Ba tách cà phê mỗi ngày (250 mg caffeine) được xem là liều trung bình. Mười tách mỗi ngày được xem là quá nhiều.

Tuy nhiên hàm lượng này còn phụ thuộc rất nhiều vào thể trạng của cơ thể. Vì vậy, việc sử dụng cà phê là tùy cân nhắc của bạn, mỗi buổi sáng thư giãn với ly cà phê, trao đổi vài câu chuyện với bạn bè cũng hay đó chứ, nhưng đừng quá nhiều, để tránh các hiện tượng say cà phê hoặc mang lại nhiều nguy cơ bất lợi cho sức khỏe.

HẠ QUYÊN