Vì sao các bị cáo trong đường dây vận chuyển hơn 1 tạ ma túy thoát án tử hình?

Sau nhiều lần mở phiên tòa xét xử, ngày 1/7, TAND Tp.HCM đã tuyên án sơ thẩm sơ thẩm đối với bị cáo Lê Nguyễn Anh Tuấn (tức Tuấn Cọp, SN 1978, ngụ Tp.HCM) và 5 đồng phạm khác liên quan trong vụ án, Vận chuyển, mua bán trái phép hơn 117kg ma túy.

Lê Nguyễn Anh Tuấn và các đồng phạm tại tòa.

Theo đó, HĐXX tuyên phạt Lê Nguyễn Anh Tuấn; Trần Minh Phú (SN 1976) và Hà Thị Kim Thắm (SN 1988) bị tuyên phạt cùng mức án tù chung thân về tội Vận chuyển trái phép chất ma túy.

Bị truy tố, xét xử về các tội Vận chuyển trái phép chất ma túy và tội Tàng trữ trái phép chất ma túy, bị cáo Kiều Đức Hùng (SN 1981) cũng bị tuyên phạt tổng mức án tù chung thân.

Liên quan vụ án, 2 chị em cùng mẹ khác cha là Lê Thị Tuyết Nhi (31 tuổi) bị tuyên phạt mức án tù chung thân và Võ Nguyễn Thúy Vy (20 tuổi) bị tuyên 20 năm tù cùng về tội Mua bán trái phép chất ma túy.

Đáng chú ý, các bị cáo Tuấn, Phú, Thắm và Hùng bị truy tố về tội Vận chuyển trái phép chất ma túy, theo điểm h, khoản 4, Điều 250 Bộ luật Hình sự 2015, có khung hình phạt cao nhất là tử hình.

Theo quy định trên, chỉ cần vận chuyển từ 100 gram heroin hoặc Methamphetamine trở lên là có thể bị tuyên phạt mức án tử hình.

Trong vụ án này, các bị cáo Tuấn, Phú, Thắm và Hùng đã vận chuyển đến hơn 117kg ma túy các loại, nhưng chỉ bị tuyên án phạt tù chung thân.

Nhận định về mức án đối với nhóm bị cáo này, HĐXX TAND Tp.HCM cho rằng, bị cáo Lê Nguyễn Anh Tuấn là người chủ mưu, móc nối với đối tượng có nickname "Milk Milk" nhiều lần vận chuyển trái phép hơn 117kg ma túy.

Bị cáo Trần Minh Phú và Hà Thị Kim Thắm có vai trò đồng phạm với Tuấn cất giấu số lượng lớn ma túy để vận chuyển trái phép. Bị cáo Hùng phạm tội bất chấp, có thái độ không hợp tác, quanh co, chối tội.

Nhóm bị cáo này đã vận chuyển khối lượng ma túy đặc biệt lớn, phạm tội nhiều lần và thuộc trường hợp tái phạm nguy hiểm…Do đó, cần xử lý nghiêm để giáo dục, răn đe, phòng ngừa chung.

Tuy nhiên, ngày 25/6 vừa qua, Quốc hội đã thông qua Luật số 86/2025/QH15 – Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Bộ luật Hình sự 2015, trong đó bãi bỏ hình phạt tử hình đối với 8 tội danh, trong đó có cả tội Vận chuyển trái phép chất ma túy. Luật này chính thức có hiệu lực từ ngày 1/7/2025.

Theo quy định tại điểm a, b khoản 1 Điều 4 Luật sửa đổi, bổ sung BLHS 2025 (có hiệu lực từ 1/7/2025) về điều khoản chuyển tiếp, các quy định có lợi cho người phạm tội quy định tại Điều 250 (tội Vận chuyển trái phép chất ma túy), Điều 251 (tội Mua bán trái phép chất ma túy) BLHS 2015 đã được sửa đổi, bổ sung tại luật mới thì được áp dụng đối với cả những hành vi phạm tội xảy ra trước 0h00 ngày 1/7/2025 mà sau thời điểm đó mới bị phát hiện hoặc đang bị điều tra, truy tố, xét xử.

Từ căn cứ trên, HĐXX đã áp dụng nguyên tắc có lợi theo Luật mới có hiệu lực để xem xét và quyết định mức án đối với các bị cáo về tội Vận chuyển trái phép chất ma túy.

Bị cáo Lê Thị Tuyết Nhi nhiều lần mua bán hơn 7,7kg ma túy. Võ Nguyễn Thúy Vy là đồng phạm nhiều lần giúp Nhi thực hiện hành vi mua bán trái phép hơn 7,7kg ma túy.

Tuy nhiên, bị cáo Lê Thị Tuyết Nhi đã phạm tội mang tính giản đơn, không có vai trò chủ mưu nên không cần xử phạt bị cáo mức án cao nhất.

Bị cáo Võ Nguyễn Thúy Vy có vai trò đồng phạm với Nhi, nhưng bị cáo phạm tội trong hoàn cảnh phụ thuộc vào Nhi, khi sống cùng được Nhi nuôi dưỡng, làm theo chỉ đạo của Nhi. HĐXX áp dụng tinh thần Luật sửa đổi, bổ sung BLHS 2025 để giảm một phần hình phạt và xử phạt hai bị cáo này mức án tù có thời hạn đã đủ tác dụng giáo dục, răn đe.

Võ Công Thư