Vì sao doanh nghiệp không mặn mà với đấu giá vàng SJC?
Sau phiên đấu giá thành công 3.400 lượng vàng diễn ra sáng 23/4 với 2 đơn vị trúng thầu là Công ty SJC và Ngân hàng TMCP Á Châu, sáng nay (25/4), phiên đấu thầu 16.800 lượng vàng miếng SJC đã bị hủy. Tính cả ngày 22/4 thì đây là lần thứ hai cơ quan điều hành hủy đấu thầu vàng miếng.
Theo thông báo của Ngân hàng Nhà nước (NHNN), trưa nay (25/4), nhà điều hành phiên đấu thầu 16.800 lượng vàng miếng SJC đã thông báo hủy phiên đấu thầu với lý do chỉ có một đơn vị nộp phiếu dự thầu.
Dự kiến phiên đấu thầu vàng diễn ra 9h sáng, khối lượng tham gia tối thiểu và tối đa mỗi thành viên là 1.400-2.000 lượng, tỷ lệ đặt cọc 10%, tương tự phiên đấu thầu ngày 23/4. Phiên đấu thầu lần này, nhà điều hành không thông báo mức giá tham chiếu.
Trong khi đó, tại phiên đấu thầu đầu diễn ra sáng 23/4, nhà điều hành đã điều chỉnh giá cọc từ 81,8 triệu đồng/lượng xuống còn 80,7 triệu đồng/lượng. Có 11 đơn vị tham gia đấu thầu gồm 7 ngân hàng và 4 doanh nghiệp là SJC, DOJI, PNJ, Phú Quý tham gia dự thầu. Kết quả có 2 thành viên trúng thầu là Công ty SJC và Ngân hàng TMCP Á Châu (ACB). Có 3.400 lượng vàng (tương đương 34 lô) được bán ra trên tổng khối lượng chào thầu là 16.800 lượng vàng. Giá trúng thầu cao nhất: 81,33 triệu đồng/lượng và giá trúng thầu thấp nhất: 81,32 triệu đồng/lượng.
Theo quy định của nhà điều hành, mỗi thành viên được phép đặt thầu tối thiểu 14 lô (tương đương 1.400 lượng). Khối lượng đấu thầu tối đa 1 thành viên được phép đặt thầu: 20 lô (tương đương 2.000 lượng). Bước giá dự thầu: 10.000 đồng/lượng. Mỗi thành viên dự thầu chỉ được đăng ký 1 mức giá tối thiểu, bằng hoặc cao hơn giá sàn do NHNN công bố.
Tổ chức tín dụng, doanh nghiệp đấu thầu vàng phải đáp ứng điều kiện theo Thông tư 06/2013 của NHNN quy định về hoạt động mua bán vàng miếng trên thị trường trong nước. NHNN cũng lưu ý, nếu không mua được vàng từ thị trường quốc tế do đối tác không đủ cung vàng theo nhu cầu của NHNN thì sẽ hủy kết quả thầu.
Theo chuyên gia Ngô Trí Long, đối chiếu với các doanh nghiệp kinh doanh vàng tại Việt Nam thì điều kiện ban đầu cho việc đấu thầu vàng không hợp lý bởi khối lượng đặt thầu cho một đơn vị quá lớn.
“Với giá cọc ban đầu, một đơn vị phải bỏ ra tầm 100 tỷ đồng. Điều này chỉ phù hợp với doanh nghiệp kinh doanh vàng lớn. Trong khi đó, doanh nghiệp kinh doanh vàng chủ yếu vừa và nhỏ. Việc này dẫn đến cạnh tranh không công bằng” - ông Long nói.
Ông Long đề xuất NHNN nên cân nhắc các quy định khi tổ chức đấu thầu vàng miếng gồm quy định khối lượng tối thiểu đặt thầu, mức giá đặt cọc cũng như mức giá sàn đấu thầu.
Cũng theo vị chuyên gia này, lý do khiến phiên đấu giá thứ 2 không thu hút được doanh nghiệp tham gia chính bởi những điều kiện nói trên.
Theo ông Long, 80% lượng vàng đấu thầu phiên đầu tiên bị ế là vấn đề đáng suy nghĩ. Doanh nghiệp đã kinh doanh phải tính đến lợi nhuận. Nếu trúng thầu, doanh nghiệp phải bán cao hơn mức giá trúng thầu. Nhưng với mức giá khởi điểm mà nhà điều hành đưa ra thì việc đấu thầu không thể làm hạ nhiệt giá vàng trong nước mà giá lại còn bị đẩy lên bởi đã có 20% lượng vàng được doanh nghiệp mua với giá trên 81,3 triệu đồng.
Theo ý kiến của vị chuyên gia này thì hiện, giá vàng thế giới tính cả thuế phí khoảng hơn 74 triệu đồng/lượng. Nếu muốn thu hẹp khoảng cách giữa giá vàng trong nước với giá vàng thế giới thì Ngân hàng Nhà nước phải tính bằng giá trên mới hấp dẫn các đơn vị tham gia đấu thầu. Còn nếu tính giá cọc như hiện nay, các doanh nghiệp sẽ tiếp tục không bỏ thầu.
"Cách đây hơn 10 năm, việc đấu thầu vàng miếng kéo giá vàng trong nước và thế giới chỉ còn chênh nhau hơn 4 triệu đồng/lượng. Hiện giá vàng miếng cao hơn thế giới hơn 10 triệu đồng/lượng và có thời điểm gần 20 triệu đồng/lượng. Chỉ đạo của Chính phủ nhằm mục tiêu ổn định thị trường vàng trong nước, kéo chênh lệch giá vàng trong nước sát với giá vàng thế giới, nhưng việc tính giá cọc như hiện nay, mục tiêu này chưa đạt được” - ông Long cho hay.
Chuyên gia vàng Trần Duy Phương cho rằng, việc đấu thầu vàng như thông báo của NHNN không hấp dẫn các doanh nghiệp kinh doanh vàng vào thời điểm này. Nếu muốn thu hẹp khoảng cách với giá vàng thế giới, giá vàng đấu thầu phải thấp hơn nữa thì khi đó doanh nghiệp mới có dư địa để điều chỉnh giá.
Theo ông Phương, số lượng 3.400 lượng vàng phiên đấu thầu vàng lần đầu chỉ đủ để bù trạng thái đã bán ra chứ chưa được cung nhiều ra thị trường. Theo đó, giá vàng miếng SJC chưa thể hạ nhiệt.
Giá vàng miếng SJC có xu hướng biến động mạnh gần đây trước diễn biến đấu thầu vàng. Trưa nay, Công ty Vàng bạc đá quý Sài Gòn niêm yết giá vàng miếng SJC 81,7 - 84 triệu đồng/lượng mua vào - bán ra. Giá vàng SJC đang cao hơn thế giới hơn 12,5 triệu đồng/lượng.