Vì sao hai cựu Giám đốc Sở Xây dựng bị khởi tố?

GÂY THIỆT HẠI TIỀN TỶ

Trước đó, ngày 29-4, Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an tỉnh Cà Mau thực hiện lệnh bắt tạm giam Hồ Hoàn Kiếm (Giám đốc Ban Quản lý Dự án khu đô thị Đông Bắc) và Trương Công Long (nguyên Phó giám đốc Ban Quản lý Dự án khu đô thị Đông Bắc) về hành vi “vi phạm quy định về bồi thường, hỗ trợ tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất”.

Như Chuyên đề Công an TPHCM đã thông tin, ngày 19-7- 2007, UBND tỉnh đồng ý cho Sở Xây dựng làm chủ đầu tư Dự án (DA) đầu tư xây dựng hạ tầng kỹ thuật khu hành chính và công trình công cộng cửa ngõ Đông Bắc, gồm 2 khu A và C. Sở thành lập Ban quản lý dự án (BQLDA) Đông Bắc. Theo đó, BQLDA Đông Bắc “thông qua chủ đầu tư để trình cấp thẩm quyền phê duyệt...; trình chủ đầu tư quyết định lựa chọn nhà thầu tư vấn; kiểm tra, chấp thuận hợp đồng”.

Năm 2005, Sở triển khai thực hiện khu A với diện tích 110.763m2 để bồi thường giải phóng mặt bằng và đổi đất nông nghiệp để lấy cơ sở hạ tầng (gọi tắt là đổi đất), được Chủ tịch UBND tỉnh có Công văn 1279 chỉ đạo: “Ban làm đầu mối để thực hiện chi trả giải phóng mặt bằng (GPMB) và việc bồi thường giải phóng mặt bằng (GPMB) theo phương thức đổi đất nông nghiệp lấy đất ở có hạ tầng.

Ban căn cứ quy hoạch được duyệt, tổng hợp nhu cầu đổi đất của các hộ dân bị thu hồi đất thông qua Sở Xây dựng trình UBND tỉnh xem xét quyết định”. Tuy nhiên, Sở và Ban không thực hiện theo chỉ đạo mà tự tiến hành đổi đất. Giám đốc Sở Xây dựng không có văn bản ủy quyền giao cho Ban nhận đất, thực hiện đổi đất, ký hợp đồng chuyển quyền sử dụng đất nhưng được sự đồng thuận của Giám đốc Sở qua các thời kỳ không bằng văn bản.

Qua kiểm tra hồ sơ, các cơ quan chức năng phát hiện Hồ Hoàn Kiếm, Giám đốc Ban, ký hợp đồng chuyển nhượng 64 trường hợp; ông Trương Công Long, Phó giám đốc Ban, ký 191 hợp đồng; còn 11 hợp đồng chưa xác định người ký. Ngoài ra, trong 266 hợp đồng chuyển nhượng trên, hồ sơ chưa rõ nguồn gốc đất, không có giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (QSDĐ), không có quyết định thu hồi đất, không có hồ sơ chuyển nhượng quyền sử dụng đất, không có biên bản bồi thường đất...

Một số trường hợp chưa có cơ sở bồi thường, nhưng vẫn được Kiếm cùng thuộc cấp ký hồ sơ chuyển QSDĐ. Thanh tra kiểm tra 41 lô đất thì có 2 tuyến đường cắt ngang, 4 lô không đủ diện tích đất ở theo quy định, 35 lô khi chuyển QSDĐ không thu thêm hệ số 20% theo các tuyến đường cắt ngang, gây thiệt hại ngân sách Nhà nước gần 1,5 tỷ đồng. Thanh tra xác định ông Kiếm ký 14 lô, ông Long ký 21 lô. Trước khi ông Kiếm giữ chức Giám đốc Ban, ông Anh điều chỉnh chuyển nhượng quyền sử dụng đất và ký trực tiếp trên 2 giấy chứng nhận QSDĐ tách ra cho 4 trường hợp.

Tại Khu C, việc chi trả bồi thường cho 32 hộ số tiền hơn 19 tỷ đồng chưa có phương án bồi thường, hỗ trợ chi tiết được cơ quan có thẩm quyền thẩm định, phê duyệt. Ngoài ra, bị can Kiếm tự lập biên bản hoán đổi 217 trường hợp, diện tích đất nông nghiệp 56,2ha không đúng thẩm quyền. Việc này Thanh tra đề nghị hủy bỏ việc hoán đổi đất trái luật do ông Kiếm thực hiện. Tính đến ngày 13-11-2019, Ban cung cấp danh sách chi bồi thường, hỗ trợ khu A là 765 trường hợp với số tiền 41,6 tỷ đồng.

Đối chiếu việc chi trả theo 4 phương án được phê duyệt, Thanh tra khẳng định 247 trường hợp chi đúng với số tiền 8,3 tỷ đồng; 258 trường hợp chi trả tăng, giảm và chi ngoài phương án 260 trường hợp với số tiền hơn 11 tỷ đồng. Đặc biệt, nhiều hộ sở hữu đất trồng lúa được thể hiện trên giấy chứng nhận QSDĐ nhưng được Ban bồi thường theo giá đất vườn. Ban không truy thu nghĩa vụ tài chính khi chuyển nhượng QSDĐ 80 trường hợp.

Theo điều tra ban đầu, Cơ quan Cảnh sát điều tra xác định, trong quá trình quản lý, điều hành, 2 bị can Hồ Hoàn Kiếm và Trương Công Long thực hiện không đúng các quy định về nguyên tắc, trình tự, thủ tục bồi thường, hỗ trợ, tái định cư, gây thiệt hại trên 20 tỷ đồng. Đối với trách nhiệm của Giám đốc Sở Xây dựng qua các thời kỳ, từ năm 2006, tỉnh duyệt phương án các hồ sơ thanh, quyết toán nhưng đến năm 2021 chưa có hồ sơ. Giám đốc sở qua các thời kỳ không kiểm tra, đôn đốc dẫn đến hàng loạt sai phạm tại Ban quản lý DA.

CHÂN DUNG 2 CỰU GIÁM ĐỐC

Bị can Hùng từng giữ chức Giám đốc Công ty phát triển nhà Minh Hải, sau đó đề bạt Giám đốc Sở Xây dựng. Gần 3 nhiệm kỳ giữ chức Giám đốc sở, tháng 11-2009, Chủ tịch UBND tỉnh Cà Mau ký quyết định cách chức Giám đốc Sở Xây dựng đối với Nguyễn Việt Hùng vì lý do không làm tròn nhiệm vụ, thiếu kiểm tra để cấp dưới ban hành những công văn sai thẩm quyền, gây thiệt hại lớn.

Cụ thể, ngày 26-1-2007, Hùng đã để cấp dưới ký công văn thỏa thuận định giá vận chuyển vật liệu xây dựng ở gói thầu 18, 19 thuộc DA xây tuyến đường quản lộ Phụng Hiệp trên địa bàn tỉnh Cà Mau. Việc ký ý sai thẩm quyền này tạo điều kiện cho chủ thầu lợi dụng làm thất thoát hơn 23 tỷ đồng của Nhà nước.

Ngoài ra, Hùng còn chỉ đạo xây dựng Bệnh viện Phụ sản Minh Hải sai quy hoạch, điều chỉnh xây dựng cầu Huỳnh Thúc Kháng sai lệch vị trí thiết kế; chấp nhận việc căn nhà 58 đường Lê Lợi (P2 TP.Cà Mau) tăng thêm 24m2 so với hợp đồng. Những sai phạm trên được phát hiện sớm nhưng Hùng không kiểm tra để sửa sai, không chỉ đạo khắc phục mà còn tìm cách bao che cấp dưới, gửi công văn đến các cấp có thẩm quyền để “chạy tội” cho cấp dưới.

Khi còn là Giám đốc Công ty phát triển nhà tỉnh Minh Hải, Hùng cũng có nhiều sai phạm. Trước khi bị xử lý kỷ luật cách chức Giám đốc Sở Xây dựng, ông Hùng đã bị Tỉnh ủy Cà Mau xử lý kỷ luật về Đảng do thiếu tinh thần trách nhiệm gây nhiều tổn thất trong lĩnh vực xây dựng.

Ông Hùng bị cách chức, ông Nguyễn Quốc Định lên thay. Tháng 10-2012, ông Định bị cảnh cáo Đảng, cảnh cáo về chính quyền. Ngày 6-12-2014, Ban chấp hành Tỉnh ủy Cà Mau tổ chức họp thống nhất tiếp tục kỷ luật cảnh cáo (cả Đảng và chính quyền) đối với ông Nguyễn Quốc Định, nguyên Giám đốc Sở xây dựng tỉnh Cà Mau. Ông Định bị kỷ luật do có 4 sai phạm, khuyết điểm tại thời điểm giữ chức vụ Giám đốc Sở Xây dựng tỉnh Cà Mau.

Trong 4 khuyết điểm trên có 2 khuyết điểm liên quan trực tiếp đến vợ mới là Nguyễn Cẩm Nhung, Giám đốc Công ty TNHH Hưng Điền. Với cương vị là Giám đốc sở, ông Định đã dùng quyền hành của mình giúp bà Nhung trúng nhiều gói thầu dù công ty không đủ năng lực. Ngoài ra, bà Nhung còn thanh toán vượt khối lượng ở một số dự án gây thất thoát tiền Nhà nước và khiến nhiều dự án chậm tiến độ. Hai khuyết điểm còn lại là vi phạm trong công tác tổ chức cán bộ, để xảy ra tai tiếng không tốt cho cá nhân và đơn vị.

Hiện cơ quan Cảnh sát điều tra Công an tỉnh Cà Mau xem xét hành vi khác của bị can Hồ Hoàn Kiếm.

Hồ Hoàn Kiếm

Trương Công Long

Nguyễn Việt Hùng

Nguyễn Quốc Định

Thiện Thảo