Vì sao hơn trăm căn nhà ở xã hội tại TP Hồ Chí Minh chưa được đưa vào sử dụng sau 11 năm?

Kết quả trên đạt 8,6% chỉ tiêu phát triển 69.700-73.000 căn hộ NOXH được Chính phủ giao cho thành phố trước khi sáp nhập. Điều này đặt ra nhiều thách thức để thành phố hoàn thành việc phát triển NOXH từ nay đến năm 2030.

Ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch Hiệp hội BĐS thành phố cho rằng, nếu quy trình, thủ tục đầu tư dự án nhà ở thương mại khó một, thì đối với dự án NOXH lại khó gấp đôi nên đã dẫn đến kết quả thực hiện kế hoạch phát triển NOXH giai đoạn 2016-2020 của cả nước chỉ đạt khoảng 41%. Riêng TP Hồ Chí Minh tuy đạt 75% kế hoạch nhưng số lượng thực tế chỉ có 15.000 căn NOXH, bình quân phát triển được 3.000 căn/năm nên chưa đáp ứng nhu cầu. Giai đoạn 2021 - 2023, TP Hồ Chí Minh chỉ hoàn thành, đưa vào sử dụng 2 dự án NOXH với 623 căn hộ và khởi công được 7 dự án với 4.996 căn nhưng do bị vướng mắc về pháp lý nên gần như chưa thể triển khai thi công.

Căn hộ đã hoàn thành nhiều năm nhưng hiện mới chỉ được sử dụng một phần.

Tháng 8/2014, Dự án tổ hợp nhà ở - NOXH Tân Bình (đường Hoàng Bật Đạt, phường Tân Sơn) đã được Sở Xây dựng TP Hồ Chí Minh phê duyệt điều chỉnh dự án đầu tư xây dựng, cho phép chủ đầu tư chuyển toàn bộ block thứ 2 của dự án thành NOXH với chiều cao 14 tầng. Từ đó đến nay quá trình triển khai block NOXH này đã trải qua 11 năm điêu đứng. Sau khi được chuyển đổi sang làm NOXH, căn cứ theo Nghị định 100/2015/NĐ-CP của Chính phủ về phát triển và quản lý NOXH, chủ đầu tư đã thực hiện điều chỉnh tăng mật độ xây dựng và hệ số sử dụng đất lên tối đa 1,5 lần so với quy chuẩn. Từ đề xuất của Sở Quy hoạch - Kiến trúc, ngày 18/11/2016 UBND thành phố đã chấp thuận cho phép chủ đầu tư là Công ty TNHH ĐT BĐS Tân Bình, chủ đầu tư dự án được tăng chiều cao block NOXH lên 18 tầng. Sau khi thực hiện đầy đủ các thủ tục đầu tư và được các cơ quan chức năng chấp thuận, ngày 2/12/2016 Sở Quy hoạch - Kiến trúc cấp Giấy phép quy hoạch cho dự án.

Mong muốn đảm bảo tiến độ dự án, bàn giao NOXH cho người mua nhà, chủ đầu tư đã xây trước đến tầng 15 và tầng kỹ thuật mái khi chưa hoàn thành Giấy phép xây dựng điều chỉnh. Từ đó, dự án đã bị tạm dừng thi công, thanh tra, kiểm tra kéo dài nhiều năm.

Ngày 23/8/2018, UBND thành phố đã thu hồi văn bản cho phép chủ đầu tư được tăng chiều cao trước đó. Động thái này buộc chủ dự án phải đập bỏ tầng đã xây vượt so với quy hoạch cũ. Trong các năm 2020-2021, UBND thành phố đã liên tiếp chỉ đạo gỡ vướng, cho phép chủ đầu tư tiếp tục thi công hoàn thiện công trình và hạ tầng để bàn giao căn hộ NOXH cho người mua nhà. Tuy nhiên, dự án chậm tiến độ do phải dừng lại khá lâu đã dẫn đến tranh chấp kéo dài giữa nhiều người mua nhà với chủ đầu tư. Đến nay, dù block NOXH này đã hoàn thành, được nghiệm thu về PCCC; nghiệm thu công trình xây dựng để bàn giao căn hộ cho người mua nhà, nhưng trong tổng số 168 căn hộ NOXH của block nhà này, chủ đầu tư mới chỉ bàn giao được 80 căn và cũng mới chỉ có 48 hộ dọn vào ở.

Dự án bị địa phương phong tỏa, quản lý trong nhiều năm trong khi chờ phương án tháo gỡ, bị cơ quan Thi hành án dân sự phong tỏa để bảo đảm việc xử lý tranh chấp và còn bị cả khách hàng khiếu nại, tố cáo khiến căn hộ xuống cấp nghiêm trọng. Từ năm 2019-2023 hàng chục người mua nhà đã khiếu nại tới cơ quan chức năng. Thậm chí lãnh đạo công ty này cũng bị người mua nhà tố cáo đến cơ quan Công an về hành vi lừa đảo.

Tiến hành xác minh, Cơ quan CSĐT Công an thành phố khẳng định việc tranh chấp giữa khách hàng với chủ đầu tư là tranh chấp dân sự. Quá trình giải quyết tranh chấp giữa người mua nhà và chủ đầu tư, tòa án và Trung tâm trọng tài đã tuyên nhiều hợp đồng mua bán NOXH vô hiệu do người mua nhà không đủ điều kiện và việc này đã được thông báo về Sở Xây dựng. Tuy nhiên, một số người dân dù không còn là khách hàng nhưng vẫn lợi dụng việc tố cáo, khiếu nại gây cản trở việc hoàn nghiệm thu thành, đưa block NOXH này vào sử dụng.

Chia sẻ với khó khăn của chủ đầu tư, vướng mắc kéo dài của dự án, đến nay gần một nửa số người mua NOXH đã nhận căn hộ và số đông đã tự sửa sang, dọn vào ở. Tuy vậy, khi giá trị căn hộ NOXH tại đây đã tăng gấp đôi, gấp 3 lần so với giá trị trên hợp đồng mua bán từ 10 năm trước, thì một bộ phận người mua nhà tiếp tục phản ứng, không nhận nhà, yêu cầu chủ đầu tư phải sửa sang, nâng cấp nội thất căn hộ. Do đó, TP Hồ Chí Minh cần chỉ đạo cơ quan chức năng vào cuộc rà soát, kiên quyết xử lý, loại bỏ những trường hợp không đủ điều kiện mua NOXH nhưng vẫn lợi dụng để trục lợi. Việc này nhằm thể hiện rõ trách nhiệm của địa phương, đồng thời thực thi chính sách ưu việt về NOXH đến đúng đối tượng và những người thực sự có nhu cầu.

Bảo Sơn