Vì sao Mỹ ngừng lại việc giao 'Đại bàng xám' MQ-1C cực nguy hiểm cho Ukraine?

Mỹ có thể đình chỉ thương vụ bán UAV "Đại bàng xám" MQ-1C cho Ukraine, sau khi Lầu Năm Góc cảnh báo nguy cơ khí tài hiện đại rơi vào tay Nga.

Đề xuất đình chỉ kế hoạch bán 4 máy bay không người lái (UAV) tầm trung MQ-1C Gray Eagle cho Ukraine được đưa ra sau cuộc đánh giá của Cơ quan An ninh Công nghệ Quốc phòng (DTSA) thuộc Lầu Năm Góc, hai nguồn tin giấu tên am hiểu vấn đề tiết lộ hôm nay.

Giới chức DTSA lo ngại rằng radar và thiết bị trinh sát tiên tiến trên những chiếc Gray Eagle có thể gây nguy hiểm cho Mỹ nếu chúng rơi vào tay lực lượng Nga.

Các nguồn tin cho biết, vấn đề này không xuất hiện trong đánh giá sơ bộ, nhưng đã được đề cập trong các cuộc họp ở Lầu Năm Góc hồi tuần trước.

Bộ Quốc phòng Mỹ không bình luận về thông tin, nhưng khẳng định đánh giá an toàn công nghệ nằm trong quy trình chuyển giao thiết bị quân sự của Washington cho những đối tác nước ngoài.

"Mọi hợp đồng đều được xem xét riêng rẽ, giúp cảnh báo về các mối lo ngại an ninh với những cấp có thẩm quyền phê duyệt", phát ngôn viên Lầu Năm Góc Sue Gough cho hay.

Giới lãnh đạo Lầu Năm Góc chưa quyết định có tiếp tục thực hiện kế hoạch bán phi đội MQ-1C cho Ukraie hay không.

Một giải pháp được đề xuất là thay radar, cảm biến trinh sát trên máy bay bằng những thiết bị cũ với tính năng kém hơn, nhưng quá trình này cũng có thể mất nhiều tháng.

Các nguồn tin giấu tên hồi đầu tháng cho biết chính quyền Tổng thống Joe Biden sắp thông báo với quốc hội Mỹ về kế hoạch bán phi đội MQ-1C cho Ukraine, nhưng cảnh báo thương vụ có thể bị chặn tại quốc hội, cũng như đối mặt nguy cơ bị hủy bỏ vì các thay đổi chính sách phút chót.

Mỗi chiếc MQ-1C bán cho lục quân Mỹ có giá xuất xưởng hơn 20 triệu USD, chưa tính chi phí phát triển và trang bị vũ khí.

Nếu thương vụ thành công thì sự xuất hiện của máy bay tấn công không người lái MQ-1C trong biên chế Ukraine có thể là một vấn đề rất đáng quan tâm, vì những máy bay không người lái này có khả năng sử dụng vũ khí hiện đại để tấn công các mục tiêu mặt đất.

MQ-1C Gray Eagle là máy bay không người lái tầm xa, hoạt động ở độ cao trung bình được hãng General Atomics phát triển cho Lục quân Mỹ sử dụng trên cơ sở nâng cấp "thần chết" MQ-1 nổi danh.

Ước tính có khoảng hơn 200 chiếc MQ-1C đã được sản xuất theo đơn hàng từ Lục quân Mỹ.

UAV MQ-1C có chiều dài 8m, sải cánh 7m, cao 2,1m, trọng lượng cất cánh tối đa 1,6 tấn.

Dưới mũi máy bay được trang bị hệ thống ngắm mục tiêu đa quang phổ AN/AAS-52.

Như các thế hệ UAV khác của Mỹ, máy bay không người lái MQ-1C cũng thiết kế với đầu có không gian lớn để chứa hệ thống radar khẩu độ tổng hợp và chỉ thị mục tiêu di chuyển trên mặt đất AN/ZPY-1 STARLite.

Động cơ Thielert Centurion 1.7 165 mã lực đã được trang bị cho UAV này, giúp chúng đạt tốc độ tối đa 280km/h, hoạt động liên tục trên không 30 tiếng, trần bay 8.800m, tầm hoạt động 400km.

Nhà sản xuất Mỹ cho biết UAV MQ-1C có thể tấn công trực thăng cũng như xe tăng địch trong phạm vi 7,8 km.

Mỗi chiếc UAV khi chiến đấu có thể mang được đến 4 tên lửa chống tăng Hellfire, 4 bom liệng GBU-44/B cũng như có thể trang bị cả tên lửa không đối không Stinger.

Trong đó Hellfire là tên lửa không đối đất được thiết kế cho mục tiêu chính là diệt xe xe tăng, cũng như tiêu diệt công sự phòng ngự kiên cố, mục tiêu giá trị cao.

Một quả tên lửa chỉ nặng 45-49kg, mang đầu đạn chống tăng 9kg hoặc đầu đạn công phá 8 kg, tầm bắn hiệu quả 500m đến 8km, tốc độ bay 1.591km/h, trang bị bộ radar sóng mm hoặc dẫn đường laser bán chủ động.

Tên lửa không đối không AIM-92 Stinger là biến thể của tên lửa vác vai FIM-92 trang bị đầu dò hồng ngoại bị động, tầm bắn 8km, đầu nổ phá mảnh 3kg cũng được trang bị cho dòng UAV chiến đấu hạng nặng này.

GBU-44/B Viper Strike là bom liệng thông minh dẫn đường GPS và laser được phát triển cho nhiệm vụ chống tăng, các công sự phòng ngự, mục tiêu giá trị cao.

Bom này nặng 20kg, sải cánh 0,9m, mang đầu nổ chống tăng HEAT 1,05kg, bán kính lệch mục tiêu dưới 1m.

Với thời gian bay liên tục lên tới 30 giờ cùng khả năng mang theo các tên lửa đối không hoặc đối đất với tổng trọng lượng vũ khí lên tới 553kg, MQ-1C là cơn ác mộng trên không đối với lục quân đối phương.

Việt Hùng