Vì sao nhiều cựu lãnh đạo MobiFone được giảm án?

Theo đó, trong phần tuyên án với các bị cáo có đơn kháng cáo trong vụ án MobiFone mua 95% cổ phần của AVG chiều qua (27/4), nhiều bị cáo là cựu lãnh đạo ở MobiFone đều được HĐXX cấp phúc thẩm giảm nhẹ hình phạt đáng kể so với bản án sơ thẩm mà Tòa Hà Nội đã tuyên trước đó.

Bị cáo Lê Nam Trà, nguyên Chủ tịch HĐTV của Mobifone tại phiên tòa phúc thẩm

Nhiều tình tiết có lợi

Theo nhận địnhcủa HĐXX, trong vụ án này, bị cáo Lê Nam Trà, nguyên Chủ tịch HĐTV MobiFone là người trực tiếp nhận và thực hiện chỉ đạo của Nguyễn Bắc Son trong việc đầu tư dự án Dịch vụ truyền hình của Mobifone bằng phương thức mua lại cổ phần của AVG.

Tại cơ quan điều tra và tại các phiên tòa sơ thẩm, phúc thẩm, bị cáo thừa nhận hành vi sai phạm của mình nên tòa án cấp sơ thẩm xác định bị cáo có vai trò quan trọng trong việc thực hiện dự án. Tuy nhiên, bị cáo phạm tội trong hoàn cảnh: Doanh nghiệp do bị cáo và Hải đứng đầu là cấp dưới do Bộ TT&TT quản lý, là chủ sở hữu trong khi dự án đã được bị cáo Son và các bị cáo khác ở Bộ TT&TT gợi ý và chỉ đạo quyết liệt.

Việc bị cáo không đồng ý chịu trách nhiệm về giá và hiệu quả của dự án được thể hiện trong báo cáo, chứng tỏ bị cáo thực hiện dự án mua cổ phần tại AVG là do chỉ đạo quyết liệt của bị cáo Son.

Việc cấp sơ thẩm đánh giá bị cáo cùng các thành viên HĐTV khác của Mobifone như: Phan Thị Hoa Mai và Hồ Tuấn (ngoài bị cáo Hải) nhận thức rõ tình hình tài chính của AVG yếu kém, kinh doanh thua lỗ kéo dài, nợ vay lớn; giá mua tư vấn cao so với giá thể hiện trên sổ sách là chưa thật chính xác. Bởi bị cáo Vũ đã đưa ra thông tin có doanh nghiệp nước ngoài muốn mua AVG với giá 700 triệu USD và Hải là người điều hành toàn bộ các giai đoạn của dự án có định giá của các cơ quan chuyên môn…

Do đó, khi xem xét hình phạt đối với các bị cáo ở Mobifone về tội “Vi phạm quy định của Nhà nước về quản lý và sử dụng vốn đầu tư công gây hậu quả nghiêm trọng” nói chung và bị cáo Trà nói riêng cần xem xét đến điều kiện và hoàn cảnh phạm tội của các bị cáo và phù hợp với vai trò của các bị cáo khác ở Bộ TT&TT.

Theo đó, HĐXX thấy mức hình phạt của bị cáo Trà cao hơn bị cáo Tuấn và Mạnh là chưa xem xét đến hoàn cảnh phạm tội của bị cáo. Ngoài các tình tiết giảm nhẹ hình phạt như: được tặng thưởng Huân chương lao động Hạng ba, Bằng khen của Thủ tướng, Bộ TT&TT… thì bị cáo còn tham gia tích cực vào việc hủy bỏ Thỏa thuận và Hợp đồng chuyển nhượng cổ phần của AVG. Bởi vậy có căn cứ giảm 1 phần hình phạt đối với bị cáo trả ở tội phạm này.

Bị cáo Nguyễn Bắc Son tại phiên tòa xét xử

Đối với tội “Nhận hối lộ”, với số tiền bị cáo đã nhận của bị cáo Vũ là đặc biệt lớn. Lẽ ra phải xử phạt bị cáo mức án tù không thời hạn hoặc cao nhất của tù có thời hạn nhưng do bị cáo là người viết đơn tự thú về hành vi này khi chưa bị phát giác. Chính hành vi này của bị cáo đã giúp cơ quan điều tra mở rộng vụ án và khởi tố các bị cáo khác về tội Nhận hối lộ.

Đặc biệt, sau khi khai nhận, bị cáo đã tự nguyện nộp ngay toàn bộ số tiền đã nhận hối lộ, cùng với các tình tiết giảm nhẹ khác, cấp sơ thẩm chỉ xử phạt bị cáo 16 năm tù là không nặng nên không có căn cứ giảm nhẹ hình phạt cho bị cáo.

Đối với các bị cáo Phan Thị Hoa Mai và Hồ Tuấn, với vai trò, trách nhiệm thành viên HĐTV MobiFone, cả 2 đều thống nhất chủ trương của MobiFone thuê 1 đơn vị thẩm định giá để đưa ra kết quả thẩm định giá AVG tại cuộc họp ngày 26/6/2015, cùng thông qua báo cáo của Tổng giám đốc trình HĐTV…, cùng thống nhất mức giá mua AVG là 11.371,5 tỉ đồng, trong đó có 8.898,3 tỉ đồng là tiền các cổ đông AVG thực nhận để bán 95% cổ phần của AVG cho MobiFone. Ngoài ra, 2 bị cáo cũng tham gia ký khống 2 biên bản họp HĐTV.

Do đó, hành vi của các bị cáo được đánh giá là đã giúp sức cho Cao Duy Hải và Lê Nam Trà hoàn thành dự án. Tuy nhiên, hành vi phạm tội của 2 bị cáo trong hoàn cảnh Điều lệ của MobiFone mới ban hành và chức năng của các HĐTV chưa cụ thể.

Đặc biệt, 2 bị cáo không tham gia vào các giai đoạn thẩm định hoặc đàm phán giá của AVG… Hành vi của các bị cáo không có yếu tố vụ lợi. Sau khi vụ án được phát hiện, cả 2 bị cáo đều đã tích cực giúp đỡ CQĐT làm rõ trách nhiệm của từng bị cáo cũng như hoàn thiện các thủ tục hủy hợp đồng để sớm thu hồi tiền cho Nhà nước.

Đối với các bị cáo Phạm Thị Phương Anh, Nguyễn Mạnh Hùng, Nguyễn Bảo Long nguyên là Phó TGĐ MobiFone, được phân công nhiệm vụ làm Tổ trưởng các tổ giúp việc để thực hiện dự án ngay từ giai đoạn chuẩn bị, thẩm định dự án. Tuy nhiên, HĐXX nhận thấy các bị cáo đều có hành vi tích cực cùng với Nguyễn Đăng Nguyên không thanh toán 5% còn lại của hợp đồng với số tiền trên 400 tỉ đồng và tích cực trong việc hoàn thiện các thủ tục để hủy hợp đồng nhằm thu hồi nhanh số tiền rất lớn đã thanh toán cho AVG để giảm thiệt hại cho Nhà nước.

Các bị cáo trong vụ án có đơn kháng cáo tại phiên tòa phúc thẩm

Ngoài văn bản kiến nghị, đại diện theo ủy quyền của MobiFone cũng đề nghị HĐXX cho các bị cáo nguyên là Phó Tổng giám đốc MobiFone và thành viên HĐTV MobiFone được hưởng sự khoan hồng của pháp luật bởi họ có nhiều công sức, đóng góp cho sự phát triển lớn mạnh của MobiFone.

Với bị cáo Nguyễn Đăng Nguyên (nguyên Phó Tổng giám đốc MobiFone), bị cáo có tham gia cuộc họp đàm phán về giá mua cổ phần giữa MobiFone và AVG, cùng Ban tổng giám đốc ký báo cáo trình HĐTV MobiFone về việc xin duyệt Dự án mặc dù không đánh giá được hiệu quả đầu tư dự án… Tuy nhiên, quá trình điều tra thể hiện Nguyên là người phản đối việc thanh toán 5% giá trị hợp đồng dẫn đến Hợp đồng mua bán cổ phần của AVG không thể thanh lý, làm giảm bớt thiệt hại cho MobiFone, và là cơ sở để hủy hợp đồng khi vụ án được phát hiện như cấp sơ thẩm đã nêu.

Nhiều bị cáo được giảm án

Với nhận định và phân tích nêu trên, HĐXX đã tuyên phạt bị cáo Lê Nam Trà (nguyên Chủ tịch HĐTV MobiFone) nhận mức án 4 năm tù (giảm 3 năm so với án sơ thẩm) về tội "Vi phạm quy định về quản lý vốn đầu tư công gây hậu quả nghiêm trọng" và giữ nguyên mức hình phạt 16 năm tù về tội "Nhận hối lộ". Tổng hợp hình phạt là 20 năm.

Về tội "Vi phạm các quy định về quản lý và sử dụng vốn đầu tư công gây hậu quả nghiêm trọng", các bị cáo là nguyên Phó TGĐ MobiFone gồm: Hồ Tuấn, Nguyễn Mạnh Hùng, Phạm Thị Phương Anh, Nguyễn Bảo Long cùng nhận mức án phúc thẩm 12 tháng tù (bản án sơ thẩm là 2 năm 6 tháng tù) về tội "Vi phạm các quy định về quản lý và sử dụng vốn đầu tư công gây hậu quả nghiêm trọng".

Nguyên Phó TGĐ MobiFone Nguyễn Đăng Nguyên mức án 12 tháng tù, cho hưởng án treo (bản án sơ thẩm tuyên 2 năm tù). Bị cáo Phan Thị Hoa Mai (nguyên thành viên HĐTV MobiFone) bị tuyên phạt 12 tháng tù (bản án sơ thẩm tuyên 2 năm 6 tháng tù). Bị cáo Hoàng Duy Quang (thẩm định viên công ty AMAX) 14 tháng tù (bản án sơ thẩm tuyên 3 năm tù).

Riêng với cựu Bộ trưởng Bộ TT&TT Nguyễn Bắc Son, HĐXX khẳng định mức án Tòa cấp sơ thẩm đã tuyên là phù hợp, các tình tiết giảm nhẹ đã được áp dụng nên quyết định giữ nguyên mức án tù chung thân về tội "Nhận hối lộ", 16 năm tù về tội "Vi phạm các quy định về quản lý và sử dụng vốn đầu tư công gây hậu quả nghiêm trọng". Tổng hợp hình phạt chung đối với bị cáo Son là tù chung thân.

Mạnh Hùng