Vì sao 'phó tướng' Tim Walz có thể trở thành vũ khí tiềm năng cho bà Harris?
Giống như hầu hết các diễn biến bất ngờ trong một mùa bầu cử đầy biến động của năm 2024, việc ứng viên tổng thống của đảng Dân chủ Kamala Harris chọn Thống đốc bang Minnesota Tim Walz làm ứng viên liên danh tranh cử gần như đều vượt ngoài suy đoán của mọi người.
Theo tờ New York Times, thay vì củng cố lá phiếu của mình bằng một đảng viên Dân chủ từ một tiểu bang dao động quan trọng thì đến phút chót, bà Harris đã chọn ông Tim Walz, một cựu nghị sĩ 60 tuổi. Ông Walz là thống đốc người da trắng của một tiểu bang chủ yếu hoạt động nông nghiệp. Các nhà phân tích cho rằng mục đích lựa chọn ông của nữ Phó Tổng thống Harris có khả năng giúp bà giành lại một số vùng nông thôn và thậm chí là các tiểu bang đang trung thành với đảng Cộng hòa. Điều này có thể tạo nên một chiến lược chiến thắng tại Đại cử tri đoàn, vốn đang gây khó khăn cho đảng Dân chủ.
Ông Walz sẽ là một vũ khí mạnh mẽ mà bà Harris có thể dễ dàng triển khai thay mặt cho bà. Tuy nhiên, vị thống đốc này cũng có một số hạn chế nhất định, đặc biệt là trong thời kỳ ông làm thống đốc, bang Minnesota nói riêng và nước Mỹ nói chung trải qua giai đoạn biến động đáng kể.
Về thành tích trong sự nghiệp chính trị, ông sở hữu một số điểm mạnh rõ ràng. Ông đã dành hơn một thập kỷ làm giáo viên trường công và huấn luyện viên bóng bầu dục, phục vụ trong Lực lượng Vệ binh Quốc gia Lục quân. Đến năm 2006, ông Walz đã lật ngược tình thế tại Hạ viện do đảng Cộng hòa nắm giữ ở Minnesota và đánh bại phe đối lập trong một số kỳ bầu cử đầy khó khăn. Ông mang tư tưởng tiến bộ và sở hữu súng.
Trong bối cảnh đảng Dân chủ đang tồn tại một số thách thức to lớn mà chiến dịch của bà Harris bất kể có hoạt động tốt đến đâu cũng không thể dễ dàng giải quyết, việc lựa chọn ông Walz có thể giúp khắc phục các vấn đề mà cử tri thuộc tầng lớp lao động đang bức xúc với đảng Dân chủ, đặc biệt là kể từ khi ông Donald Trump đắc cử tổng thống năm 2016.
Bên cạnh đó, Thống đốc bang Minnesota cũng mang trong mình hai lợi thế: Ông có thể thu hút những người theo chủ nghĩa tiến bộ và bản thân ông thể hiện tốt trên truyền hình.
Sự tương phản giữa J.D Vance - ứng viên liên danh tranh cử của cựu Tổng thống Trump và ông Walz rất rõ ràng. Đây cũng là điều mà đảng Dân chủ thích. Lớn hơn Thượng nghị sĩ Vance 20 tuổi, ông Walz có thành tích đáng kể hơn nhiều trong chính phủ và ít nhất tạo được tiếng nói lớn hơn trên truyền hình.
Trong trường hợp đắc cử, bà Harris sẽ là nữ tổng thống đầu tiên và là tổng thống da màu thứ hai của nước Mỹ. Chiến lược của bà dường như quyết định rằng cần có một chính trị gia hoàn toàn khác biệt hẳn so với bà cùng nhau liên minh chống lại ông Trump.
Dưới thời của Tổng thống Joe Biden, bà Harris thường không được nêu tên nổi bật trong các sáng kiến chính sách lớn. Trong suốt thời gian xuất hiện trước công chúng, bà như “một tờ giấy trắng”. Tình hình này khiến việc bà chọn phó tổng thống trở nên quan trọng hơn vì nó có thể giúp những người ủng hộ bà hiểu được về mục tiêu sắp tới, những gì Tổng thống Harris có thể đạt được, khác biệt với vai trò phó tổng thống của bà.
Đối với các vấn đề chính sách, đặc biệt là cuộc xung đột Israel-Hamas, ông Walz đóng góp tiếng nói xoa dịu, ít nhất là đối với phe cánh tiến bộ bất ổn của Đảng Dân chủ. Ông có nhiều thành tích dân túy có thể hỗ trợ bà Harris như ký thành luật loạt luật ủng hộ người lao động, thành lập hội đồng tiêu chuẩn cho viện dưỡng lão, lệnh cấm các điều khoản không cạnh tranh. Với vị trí là thống đốc Minnesota, ông nhanh chóng hệ thống hóa quyền phá thai sau sự sụp đổ của luật Roe v. Wade, ký luật bảo vệ quyền của người đồng tính và chuyển giới, giúp tạo ra một chương trình do nhà nước điều hành để cung cấp chế độ nghỉ phép y tế gia đình và có lương cho người lao động. Một số thành tựu khác có thể kể đến bao gồm cấp giấy phép lái xe cho những người nhập cư không có giấy tờ, ký luật khôi phục quyền bỏ phiếu cho những người từng phạm tội.
Tuy nhiên, Thống đốc Walz vẫn có một số điểm yếu khi đem đặt lên bàn cân so sánh với Thống đốc bang Pennsylvania Josh Shapiro - ứng viên còn lại trong danh sách “phó tướng” được bà Harris cân đong đo đếm.
Quan điểm chính sách đối ngoại của ông Walz được phác họa sơ sài và thiếu thành tích so với Thống đốc Josh Shapiro trong việc ủng hộ mạnh mẽ Israel và xung đột với những người biểu tình ủng hộ Palestine nổi lên sau các cuộc tấn công ngày 7/10/2023.
Bên cạnh đó, như nhận định của trang thống kê Nate Silver, Pennsylvania có thể là tiểu bang "bước ngoặt" trong cuộc bầu cử này, là yếu tố duy nhất quyết định liệu ông Trump có trở lại Nhà Trắng hay không. Năm 2020, Tổng thống Biden không giành được bang này sau khi ông Trump lật ngược tình thế, với tỷ lệ rất nhỏ. Việc từ bỏ ông Shapiro, người đã giành được chức thống đốc vào năm 2022, sẽ tạo thêm nhiều áp lực hơn nữa cho liên danh Harris-Walz để giành được số phiếu quan trọng của đảng.
Nhìn chung, bất kể có ưu hay nhược điểm gì, ông Walz cũng sẽ là mục tiêu công kích sắp tới của đảng Cộng hòa. Năm 2020, khi Walz vẫn đang là thống đốc Minnesota, vụ thanh niên da màu George Floyd bị giết dẫn tới các cuộc bạo loạn đã nhấn chìm lực lượng cảnh sát ở đây. Việc bà Harris ủng hộ cải cách tư pháp hình sự và chấp nhận phong trào biểu tình năm đó, đăng bài ủng hộ quỹ bảo lãnh tại ngoại của Minnesota dành cho những người biểu tình trong tiểu bang đã trở thành mồi ngon cho đội ngũ của ông Trump. Hay đảng Cộng hòa có thể chỉ trích ông Walz vì cấp giấy phép lái xe cho những người nhập cư không có giấy tờ goặc cấp quyền bỏ phiếu cho những người từng phạm tội.
Hiện tại, đảng Dân chủ vẫn đang duy trì động lực, với kết quả các cuộc thăm dò cho thấy bà Harris đang trên đà thăng tiến và sự lựa chọn của Walz cũng khiến cử tri quan tâm. Đại hội đảng toàn quốc dự kiến tổ chức tại Chicago trong ngày 19/8 được kỳ vọng sẽ thể hiện sự đoàn kết của đảng Dân chủ sau một thời gian hỗn loạn vừa qua.