Vì sao Su-30SM2 được ưa thích: nâng cấp và tác chiến

Su-30SM2 là phiên bản nâng cấp của Su-30SM đang được gấp rút chế tạo cho Lực lượng Hàng không Vũ trụ Nga. Máy bay đi vào hoạt động từ đầu năm 2022 và có cơ hội tham chiến sớm, qua đó hoàn thiện khả năng tác chiến. Theo Tập đoàn Rostec, các nâng cấp về radar, hệ thống tác chiến điện tử và động cơ là nền tảng khiến mẫu tiêm kích này được phi công Nga ưa thích.

Tổng quan triển khai

Su-30SM2 được bàn giao từ đầu năm 2022 và trải qua quá trình thử nghiệm chiến đấu chuyên biệt. Chiến sự Ukraine bùng nổ chỉ vài tuần sau khi máy bay chính thức đi vào hoạt động, tạo điều kiện để nhanh chóng đánh giá và cải thiện hiệu quả tác chiến.

Tiêm kích Su-30SM2 nâng cấp đang được gấp rút chế tạo cho Lực lượng Hàng không Vũ trụ Nga, tiêm kích này đã trải qua quá trình thử nghiệm chiến đấu chuyên biệt kể từ khi được giao vào đầu năm 2022.

Nâng cấp kỹ thuật trọng tâm

So với Su-30SM (sửa đổi từ Su-30MKI), Su-30SM2 nhận gói nâng cấp đồng bộ về điện tử hàng không và tích hợp động cơ AL-41F-1S thế hệ mới. Phần động lực và cảm biến là hai mảng thay đổi nổi bật.

Radar mới: Theo Rostec, radar giúp Su-30SM2 "nhìn" xa và chính xác hơn, hỗ trợ tổ bay ra quyết định hiệu quả.
Tác chiến điện tử: Hệ thống ECM tiên tiến tăng khả năng đối phó vũ khí đối phương.
Động cơ AL-41F-1S: Nâng tầm bay tối đa, hiệu suất chiến đấu và công suất tổng thể hệ thống; tích hợp vector điều khiển lực đẩy 3 chiều, cải thiện cơ động ở tốc độ thấp.
Độ tin cậy – bảo trì: Động cơ mới cần bảo trì ít hơn và có tuổi thọ dài hơn so với dòng AL-31.

Chiến sự Ukraine nổ ra chỉ vài tuần sau khi Su-30SM2 chính thức đi vào hoạt động, đã mang đến những cơ hội lớn để cải thiện hơn nữa khả năng chiến đấu đối với dòng tiêm kích này.

Hiệu quả tác chiến (theo Rostec)

Kênh Telegram chính thức của Rostec cho biết: "Tiêm kích Su-30SM2 đã chứng minh được hiệu quả vượt trội trên chiến trường, phá hủy hàng trăm mục tiêu trên không và trên bộ, bao gồm cả bệ phóng tổ hợp tên lửa phòng không Patriot".

Cũng theo Rostec: "Máy bay tự hào có hiệu suất tuyệt vời và được trang bị nhiều loại vũ khí hàng không tiên tiến nhất. Nhờ radar mới đầy mạnh mẽ, Su-30SM2 có thể 'nhìn' xa và chính xác hơn, giúp phi hành đoàn dễ dàng hơn trong việc ra quyết định" và "Chưa dừng lại đây, hệ thống tác chiến điện tử tiên tiến cho phép Su-30SM2 chống lại vũ khí của đối phương một cách hiệu quả".

Tập đoàn công nghệ nhà nước Rostec mới đây đã công bố những thông tin chi tiết về hiệu quả của máy bay chiến đấu này trên chiến trường, cũng như trải nghiệm của các phi công điều khiển.

"Tiêm kích Su-30SM2 đã chứng minh được hiệu quả vượt trội trên chiến trường, phá hủy hàng trăm mục tiêu trên không và trên bộ, bao gồm cả bệ phóng tổ hợp tên lửa phòng không Patriot".

Yếu tố vận hành và tổ đội

Su-30SM2 có buồng lái hai người, giúp "giảm tải" nhiệm vụ trong các chuyến bay dài và cho phép chuyên biệt hóa vai trò điều khiển, tác chiến. Đây là một trong những lý do khiến mẫu máy bay này được phi công Nga ưa thích.

Khía cạnh chi phí cũng là điểm cộng. Theo nguồn tin, Su-30SM2 có giá thành rẻ hơn Su-35, dễ bảo trì và chi phí vận hành thấp hơn; vì vậy được xem là lựa chọn hấp dẫn cho Không quân Nga và khách hàng nước ngoài.

"Máy bay tự hào có hiệu suất tuyệt vời và được trang bị nhiều loại vũ khí hàng không tiên tiến nhất. Nhờ radar mới đầy mạnh mẽ, Su-30SM2 có thể 'nhìn' xa và chính xác hơn, giúp phi hành đoàn dễ dàng hơn trong việc ra quyết định".

"Chưa dừng lại đây, hệ thống tác chiến điện tử tiên tiến cho phép Su-30SM2 chống lại vũ khí của đối phương một cách hiệu quả", kênh Telegram chính thức của Tập đoàn Rostec cho biết.

Động cơ AL-41F-1S và tác động tới năng lực

AL-41F-1S vốn phát triển cho Su-35, khi tích hợp lên Su-30SM2 giúp tăng hiệu suất tổng thể của máy bay, cải thiện tầm bay tối đa và khả năng cơ động nhờ vector lực đẩy 3 chiều. Động cơ mới đồng thời giảm nhu cầu bảo trì và tăng tuổi thọ so với dòng AL-31 trước đó.

So với tiêm kích Su-30SM cơ sở được sửa đổi từ mẫu Su-30MKI của Ấn Độ, đi vào hoạt động từ năm 2012, phiên bản Su-30SM2 được trang bị hệ thống điện tử hàng không được nâng cấp và tích hợp động cơ AL-41F-1S thế hệ mới.

Động cơ này vốn được phát triển cho tiêm kích Su-35, giúp cải thiện đáng kể tầm bay tối đa, tăng hiệu suất chiến đấu và công suất tổng thể của các hệ thống trên chiếc máy bay chiến đấu này.

Động cơ mới đòi hỏi ít bảo trì hơn đáng kể và có tuổi thọ dài hơn so với dòng AL-31 trước đó. AL-41F được trang bị hệ thống vector điều khiển lực đẩy 3 chiều, mang lại khả năng cơ động cao ở tốc độ thấp.

Vị thế trong biên chế và thị trường

Với giá thành rẻ hơn Su-35, khả năng bảo trì thuận lợi và chi phí vận hành thấp, Su-30SM2 được đánh giá là lựa chọn hấp dẫn đối với Không quân Nga và các khách hàng nước ngoài. Bên cạnh Su-35S, mẫu máy bay này còn được nhiều quốc gia quan tâm như một "bước đệm" trước khi tiến lên khai thác tiêm kích tàng hình thế hệ 5 như Su-57 Felon.

Do giá thành rẻ hơn Su-35, Su-30SM2 cũng dễ bảo trì và có chi phí vận hành thấp hơn, máy bay đã chứng tỏ là một lựa chọn rất hấp dẫn đối với cả Không quân Nga và khách hàng nước ngoài.

Các phi công Nga đặc biệt yêu thích Su-30SM2 còn ở đặc điểm nó có buồng lái được thiết kế cho 2 phi công, giúp "giảm tải" nhiệm vụ trong những chuyến bay dài và chuyên biệt hóa chức năng lái cũng như điều khiển vũ khí.

Bên cạnh Su-35S, Su-30SM2 cũng đang là lựa chọn được nhiều quốc gia quan tâm như "bước đệm" trước khi tiến lên sử dụng tiêm kích tàng hình thế hệ 5 như Su-57 Felon.

Kết luận

Dựa trên thông tin do Rostec công bố, Su-30SM2 kết hợp nâng cấp cảm biến, tác chiến điện tử và động cơ AL-41F-1S để cải thiện hiệu quả tác chiến, giảm gánh nặng vận hành. Cùng đặc điểm buồng lái hai người và chi phí được cho là thấp hơn Su-35, đây là lý do Su-30SM2 đang trở thành lựa chọn được ưa thích trong khai thác và huấn luyện.

CTVX