Vì sao tăng hàng nghìn vụ tai nạn lao động sau dịch bệnh?
Theo báo cáo của Bộ LĐ-TB-XH, số liệu từ 62/63 tỉnh, thành phố, trong năm 2022, toàn quốc xảy ra 7.718 vụ tai nạn lao động, tăng 1.214 vụ so năm 2021. Số người bị nạn do tai nạn lao động là 7.923 người, tăng 1.265 người so năm 2021.
Con số này bao gồm cả khu vực có quan hệ lao động và khu vực người lao động làm việc không theo hợp đồng lao động. Cụ thể, số vụ tai nạn lao động chết người là 720 vụ, giảm 29 vụ tương ứng 3,87% so năm 2021. Số người chết vì tai nạn lao động là 754 người, giảm 32 người. Tuy nhiên, số người bị thương nặng do tai nạn lao động lại tăng 162 người, lên tới 1.647 người, tăng 10,9% so năm 2021.
Những địa phương có số người chết vì tai nạn lao động nhiều nhất trong năm 2022 (gồm cả khu vực có quan hệ lao động và khu vực người lao động làm việc không theo hợp đồng lao động) là TP.HCM, Hà Nội, Bình Dương, Quảng Ninh, Đồng Nai.
Thống kê của Bộ LĐ-TB-XH cho thấy, thiệt hại sơ bộ do tai nạn lao động của năm 2022 là 14.385 tỷ đồng. Trong đó, chi phí tiền thuốc, mai táng, tiền bồi thường cho gia đình người chết và những người bị thương trong các vụ tai nạn lao động... là hơn 14.117 tỷ đồng, tăng khoảng 10.163 tỷ đồng so năm 2021. Cùng với đó, thiệt hại về tài sản hơn 268 tỷ đồng, tăng khoảng 250 tỷ đồng so năm 2021.
Ngoài ra, số tiền này chưa tính tới tổng số ngày nghỉ do tai nạn lao động là hơn 143.468 ngày, tăng khoảng 27.091 ngày so năm 2021.
Lý giải về việc tăng mạnh số vụ tai nạn lao động sau dịch Covid-19, ông Nguyễn Anh Thơ, Viện trưởng Viện Khoa học An toàn và Vệ sinh lao động (Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam) cho rằng, trong thời gian dịch Covid-19, việc sản xuất bị đình trệ, năm 2022 là thời gian dần phục hồi, nhiều doanh nghiệp mở cửa trở lại. Trong quá trình đó, việc sản xuất có nhiều nguy cơ tiềm ẩn.
"Những yếu tố về máy móc, hệ thống điện... chưa được kiểm tra, kiểm soát tốt, từ đó có thể xảy ra các sự cố ngoài ý muốn. Bên cạnh đó, yêu cầu đẩy nhanh quá trình hoàn thiện các đơn hàng tồn đọng từ thời điểm dịch bệnh cũng khiến việc đảm bảo các yếu tố an toàn trong sản xuất chưa được kiểm tra kỹ lưỡng. Đó cũng là nguyên nhân gây ra các sự cố", ông Nguyễn Anh Thơ cho biết.
Bên cạnh đó, theo Viện trưởng Viện Khoa học An toàn và Vệ sinh lao động, việc tăng số vụ tai nạn lao động còn xuất phát từ điều kiện làm việc không đảm bảo an toàn, nhiều doanh nghiệp khi bước vào chu kỳ làm việc mới, chưa kịp cải tiến các thiết bị đảm bảo an toàn. Thêm vào đó, trong thời gian dịch bệnh, tại các khu vực công nghiệp trọng điểm như TP.HCM, Bình Dương một lượng lớn lao động nghỉ việc về quê, không quay trở lại, các doanh nghiệp phải tuyển dụng thêm nguồn nhân lực mới. Tuy nhiên, những lao động mới trong thời gian đầu chưa quen với môi trường làm việc mới, các chương trình huấn luyện về an toàn lao động chưa được triển khai kịp thời khiến người lao động thiếu thông tin, kỹ năng dẫn đến việc không thể tự phòng tránh được tai nạn lao động khi xảy ra.
Ông Hà Tất Thắng, Cục trưởng Cục An toàn lao động (Bộ LĐ-TB-XH) cho biết, Bộ đang triển khai nhiều giải pháp nhằm giảm thiểu tình trạng tai nạn lao động. Trong đó tập trung vào hoàn thiện hệ thống pháp luật, tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, yêu cầu doanh nghiệp phải quan tâm nhiều hơn công tác an toàn, vệ sinh lao động, phát hiện ngăn chặn tai nạn lao động, ứng dụng công nghệ thông tin trong sản xuất, kinh doanh, cải thiện điều kiện làm việc, có những biện pháp giảm căng thẳng cho người lao động, đỡ bị quá tải sau đại dịch. Kết quả bước đầu cho thấy, trong 3 tháng đầu năm 2023, số vụ tai nạn lao động đã giảm. Đồng thời, số vụ tai nạn lao động chết người giảm. Tuy nhiên, công tác này vẫn cần thực hiện bền bỉ, kiên trì dài hơi hơn nữa này.
Để giảm thiểu tình trạng tai nạn lao động trong thời gian tới, Bộ LĐ-TB-XH cho biết, trong thời gian tới, Bộ sẽ đề nghị các Bộ, ngành chỉ đạo các doanh nghiệp thuộc ngành và lĩnh vực quản lý chủ động kiểm tra công tác an toàn, vệ sinh lao động; phối hợp Bộ LĐ-TB-XH thanh tra, kiểm tra các doanh nghiệp hoạt động trong các lĩnh vực có nhiều nguy cơ xảy ra tai nạn lao động, sự cố nghiêm trọng như: xây dựng, sản xuất vật liệu xây dựng, dệt may, da giày, khai thác mỏ, khoáng sản đặc biệt là các công trình xây dựng trọng điểm, tiếp giáp với khu dân cư, đông người qua lại, thiết bị nâng, thang máy,....
Bộ LĐ-TB-XH cũng yêu cầu các doanh nghiệp tăng cường triển khai công tác an toàn, vệ sinh lao động, chú trọng đến các hoạt động tự kiểm tra, chủ động kiểm soát phòng ngừa các yếu tố nguy hiểm, có hại tại doanh nghiệp, phòng ngừa tai nạn lao động do ngã cao, điện giật, vật rơi, đổ sập. Đồng thời, tổ chức huấn luyện an toàn lao động, vệ sinh lao động cho người lao động./.