Vì sao tôm hùm ưỡn ngực, ngẩng cao đầu?

Làm sao để thể hiện khí chất thông qua khả năng biểu đạt?

Trong phong cách lãnh đạo, khả năng biểu đạt chiếm 28%. Điều này hoàn toàn dễ hiểu, bởi vì càng làm những chức vụ cao, phần lớn công việc càng xoay quanh việc giao tiếp và biểu đạt. Khoảng 80% thời gian trong một ngày của một nhà lãnh đạo cấp cao đều dùng để họp với những người khác nhau.

Biểu đạt không chỉ là bạn nói cái gì, mà hơn hết là bạn nói như thế nào. Một nhà tâm lý học người Pháp cho rằng: “Trong giao tiếp giữa người với người, tư thế chiếm tỷ trọng lớn nhất (55%), sau đó đến giọng nói (38%). Còn ngôn từ - thứ mà chúng ta thường chăm chút nhất - chỉ chiếm 7% mà thôi.”

Tôm hùm là biểu tượng của sự tự tin chiến thắng. Ảnh: Camps Austraila Wide.

Hãy ưỡn ngực và ngẩng cao đầu giống con tôm hùm giành chiến thắng

Muốn tăng cảm giác quyền lực khi biểu đạt, trước tiên chúng ta cần chú ý đến ngôn ngữ hình thể. Đây có lẽ là phương thức đạt hiệu quả nhanh nhất.

Bây giờ bạn có thể thử nhé. Dù bạn đang đứng hay đang ngồi, hãy mở rộng hai vai chếch về phía sau, đầu ngẩng cao, giống như vừa thắng trận trở về vậy. Kiêu hãnh nhìn về phía trước, hít một hơi thật sâu. Giờ thì cảm giác như thế nào? Có phải bạn thấy mình tự tin hơn hẳn không?

Thế nhưng, rất nhiều người khi phát biểu trước đám đông thường đứng không thẳng, ngồi khom lưng, hoặc hai tay bắt chéo trước ngực giống như đang trong tư thế phòng bị. Những chi tiết tưởng như nhỏ nhặt này đều truyền đạt đến mọi người rằng bạn không hề tự tin. Tuy nhiên, chỉ cần bạn kịp thời phát giác ra điều đó và điều chỉnh lại tư thế, ngay lập tức bạn sẽ thấy tràn đầy tự tin.

Một trong những quy luật được nhắc tới trong cuốn sách Mười hai quy lụât cụôc đời chính là hãy ưỡn ngực và ngẩng cao đầu giống như một con tôm hùm giành chiến thắng. Trong cuốn sách ấy, tác giả đã giải thích về nguyên tắc khoa học phía sau nó. Tôm hùm chiến đấu mọi lúc để giành lấy ưu thế sống còn. Khi tôm hùm lựa chọn một tư thế hiên ngang hơn, hàm lượng serotonin trong cơ thể nó sẽ theo đó tăng lên, khiến nó trở nên kiêu ngạo như một kẻ chiến thắng. Đồng thời, chính cảm giác đó lại tiếp tục củng cố tư thế của nó, càng giúp nó biến thành người thắng trận thực thụ - chứ không giống những con mồi luôn co mình phòng ngự, đợi bị người ta tới săn.

Sự thay đổi về tư thế bắt nguồn từ sự thay đổi về tâm thế, đồng thời sự thay đổi về tư thế cũng mang tới sự thay đổi về tâm thế. Khi bạn đứng thẳng, hai vai chếch về phía sau, đó chính là lúc bạn đang tuyên bố với thế giới rằng: Tôi là người có tiếng nói và tôi xứng đáng được các bạn lắng nghe. Lời tuyên bố ấy không chỉ để nói với người khác, mà còn đang nói với chính mình. Nó sẽ tạo ra một vòng tuần hoàn tích cực, khiến bạn ngày càng trở nên tự tin hơn.

Cải thiện âm lượng, âm điệu, âm sắc và tốc độ nói

Ngay từ khi còn nhỏ, phụ nữ đã được dạy bảo rằng phải lịch sự, nhã nhặn, nói năng nhỏ nhẹ. Chính vì vậy, khi nói trước đám đông, phụ nữ thường thấp giọng, thều thào như thể đang đói bụng. Dù đang nói về lĩnh vực chuyên môn của mình, nhưng âm lượng lại cho người khác cảm nhận bạn chẳng tự tin chút nào. Chỉ cần tăng thêm một chút âm lượng và sức vang cho giọng nói, bạn sẽ trông tự tin và có khí thế hơn hẳn.

Giọng nói của một người thể hiện trạng thái nội tâm của người đó. Ví dụ: Nói quá nhanh không chỉ là vấn đề thói quen, mà chắc chắn trong lòng cũng đang vô cùng lo lắng bồn chồn.

Giống như trước đây tôi từng đào tạo một nữ quản lý cấp cao. Khi tôi nhắc nhớ rằng cô ấy nói nhanh quá, cô ấy nói rằng bản thân cũng nhận ra điều đó, nhưng lúc đến công ty cần làm việc, khi về nhà cần dạy con cái học hành, nên cô ấy không thể không năng suất.

So với hiệu suất, hiệu quả quan trọng hơn rất nhiều. Hãy để mình chậm lại một nhịp sẽ khiến bạn trở nên chín chắn hơn, vững vàng hơn. Dù làm báo cáo công việc hay diễn thuyết trước đám đông, bạn đều có thể làm chủ được tình cảnh, chiếm lấy ưu thế.

Chậm lại một nhịp cũng chính là cho mình không gian để hít thở và suy nghĩ, giúp bạn bình ổn cảm xúc, đánh thức sự tỉnh táo và lý trí để có thể giải quyết mọi vấn đề một cách điêu luyện, khéo léo hơn.

Tốc độ nói trung bình của một người là 4 từ trong 1 giây, cũng có nghĩa là khoảng 240 từ trong 1 phút. Tốc độ này tương đối thích hợp trong quá trình trao đổi công việc hằng ngày. Bình luận viên thể thao mỗi phút nói khoảng 360 từ, nhưng nếu bạn quan sát những bài diễn thuyết của Jack Ma, Steve Jobs, mỗi phút họ chỉ nói khoảng 130 từ, tại sao lại nói chậm như vậy?

Bởi vì về nguyên tắc, khi diễn thuyết trước công chúng, càng nhiều người lắng nghe và buổi họp càng trịnh trọng, tốc độ nói lại càng cần chậm hơn. Có như vậy, lời nói ra mới càng có trọng lượng và toát lên thần thái lãnh đạo.

Phụ nữ trời sinh đã có giọng nói cao, nhưng nếu tông giọng cao quá sẽ dễ khiến người khác cảm thấy khó chịu và mệt mỏi khi nghe lâu. Bên cạnh đó, cũng có những người vốn mang giọng nói em bé, nghe thế nào cũng thấy giống giáo viên mầm non. Rất khó để tưởng tượng giọng nói như vậy có thể “trấn áp” được cả căn phòng toàn những lãnh đạo cấp cao luôn hừng hực khí thế, cứ nhấp nhổm không yên.

Đương nhiên, âm điệu và âm sắc của chúng ta phần lớn là do bẩm sinh, giọng địa phương cũng rất khó thay đổi. Nhưng chỉ cần bạn muốn thay đổi, thì chắc chắn có thể biến điều không thể thành có thể.

Khi mới vào Quốc hội Anh, bà Margaret Thatcher1 từng bị phê bình là giọng nói quá cao, thiếu hụt đi cảm giác quyền lực. Thế là bà đã mời về một giảng viên chuyên nghiệp, dành rất nhiều thời gian luyện tập để giọng nói trở nên trầm hơn, quả nhiên hiệu quả đã vô cùng khác biệt. Có người nói: “Giọng nói chính là bản nhạc của tâm hồn.” Việc điều chỉnh giọng nói của mình - bao gồm cả âm lượng, âm điệu, âm sắc và tốc độ nói - chính là cách khiến cho bản nhạc của tâm hồn mình càng trở nên du dương, dễ dàng rung động lòng người hơn.

Cao Lâm/Bách Việt Books-NXB Văn học