Vì sao tỷ lệ người nộp thuế áp dụng hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền còn thấp?

Kể từ ngày 15/12/2022, Tp. Hồ Chí Minh là một trong 3 địa phương áp dụng thí điểm việc triển khai hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền. Tuy vậy, sau hơn 2 tháng triển khai, tỷ lệ người nộp thuế đăng ký thành công ở Tp. Hồ Chí Minh còn khá thấp.

Số liệu của Cục Thuế Tp. Hồ Chí Minh cho biết, tính đến ngày 26/2/2023, chỉ mới 278 người nộp thuế trên địa bàn thành phố thực hiện đăng ký thành công sử dụng hóa đơn điện tử có mã của cơ quan thuế được khởi tạo từ máy tính tiền.

Dữ liệu trên cho thấy số người nộp thuế tham gia thực hiện việc chuyển đổi ở thời điểm này còn khá thấp. Trước đó, qua khảo sát, Tp. Hồ Chí Minh có 266 doanh nghiệp và 5.268 hộ kinh doanh là các trung tâm thương mại, siêu thị, bán lẻ hàng tiêu dùng, ăn uống, nhà hàng, khách sạn, bán lẻ thuốc tân dược, dịch vui vui chơi giải trí và các dịch vụ khác sẽ là đối tượng áp dụng.

Chị H.An, phụ trách kế toán tại một công ty bán lẻ các mặt hàng thực phẩm tiêu dùng ở quận Tân Bình, Tp. Hồ Chí Minh cho biết: Kể từ tháng 10/2022, chị đã biết công ty mình thuộc nhóm đối tượng sẽ áp dụng thí điểm hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền. Các nội dung hướng dẫn chị cũng đã cung cấp từ phía cơ quan thuế, tuy nhiên đến nay công ty chị vẫn chưa áp dụng.

"Lợi ích của việc áp dụng hóa đơn điện tử có mã của cơ quan thuế khởi tạo từ máy tính tiền sẽ giúp chúng tôi chủ động hơn trong việc lập hóa đơn cũng như khi có phát sinh bán hàng hóa, dịch vụ. Tuy vậy, hiện mới ở giai đoạn đầu triển khai, khi nào có quy định bắt buộc, lúc đó chúng tôi sẽ thực hiện", chị An cho biết.

Thực tế khảo sát cũng cho thấy, hiện vẫn còn nhiều người nộp thuế có tâm lý "chần chừ" trong việc chuyển đổi. Đây cũng là một trong những lí do khiến tỷ lệ đăng ký sử dụng hóa đơn điện tử từ máy tính tiền ở Tp. Hồ Chí Minh còn khá hạn chế.

Theo Cục Thuế Tp. Hồ Chí Minh, nguyên nhân là do chưa có quy định pháp lý chính thức để chuyển đổi hay thực hiện. Trong khi đó, lộ trình giai đoạn 2 sẽ bắt đầu từ ngày 1/4/2023, do đó doanh nghiệp, hộ kinh doanh còn có tâm lý chờ người nộp thuế khác thực hiện trước.

Bên cạnh đó, tỷ lệ người nộp thuế đăng ký sử dụng hóa đơn điện tử từ máy tính tiền không cao là do hiện nay hầu hết người nộp thuế (doanh nghiệp, người nộp thuế nộp thuế theo phương pháp kê khai) đều đăng ký sử dụng hóa đơn điện tử có mã hoặc hóa đơn điện tử không có mã của cơ quan thuế theo Nghị định 123/2020/NĐ-CP của Chính phủ quy định về hóa đơn chứng từ. Các quy định hiện hành vẫn cho phép một người nộp thuế được đồng thời được sử dụng nhiều hình thức hóa đơn điện tử.

Một nguyên nhân nữa khiến tỷ lệ tham gia còn hạn chế, đó là các doanh nghiệp, đặc biệt là hộ kinh doanh còn e ngại về chi phí để nâng cấp, chuyển đổi phần mềm ứng dụng của các máy tính tiền tại từng điểm bán hàng để đồng nhất việc xuất hóa đơn từ máy tính tiền trên toàn hệ thống, đặc biệt là mô hình chuỗi, siêu thị.

Mặt khác, cũng theo Cục Thuế Tp. Hồ Chí Minh, đối với công tác rà soát, hiện nay các cán bộ công chức quản lý thuế vẫn chưa rà soát đầy đủ theo thực tế hoạt động kinh doanh của người nộp thuế theo 5 nhóm ngành nghề và tổng hợp đầy đủ danh sách người nộp thuế đang sử dụng máy tính tiền theo quy định.

Theo kế hoạch, trước ngày 15/03/2023, ngành thuế Tp. Hồ Chí Minh sẽ tổ chức thực hiện hoàn thành 100% số lượng người nộp thuế theo danh sách đã đăng ký giai đoạn 1. Đối với việc thực hiện giai đoạn 2 (từ tháng 4/2023 đến 10/2023), Cục Thuế Tp. Hồ Chí Minh sẽ thực hiện rà soát bổ sung đối tượng người nộp thuế theo công văn của Tổng cục Thuế và tổ chức triển khai thực hiện hoàn thành 100% số lượng người nộp thuế theo danh sách kế hoạch đợt 2 trước 31/10/2023.

Để đảm bảo lộ trình thực hiện, ông Nguyễn Tiễn Dũng, Phó Cục trưởng Cục Thuế Tp. Hồ Chí Minh cho biết, Cục Thuế thành phố sẽ tham mưu với UBND thành phố ban hành Chỉ thị về tăng cường phối hợp triển khai hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền trên địa bàn. Trong đó, UBND thành phố sẽ chỉ đạo các sở, ngành, cơ quan truyền thông, UBND thành phố Thủ Đức, quận, huyện, phối hợp với cơ quan thuế để tuyên truyền, triển khai hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền; Chỉ đạo các doanh nghiệp, hộ kinh doanh trên địa bàn phối hợp và triển khai thực hiện.

Về phía Cục Thuế Tp. Hồ Chí Minh, ông Dũng cho biết sẽ tiếp tục đẩy mạnh và đa dạng hóa công tác tuyên truyền và hỗ trợ người nộp thuế đăng ký hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền trên cơ sở các kênh truyền thông của Cục Thuế và phối hợp chặt chẽ với các cơ quan truyền thông cũng như kết hợp với chương trình hóa đơn may mắn. Đồng thời, làm việc cụ thể với các nhà cung cấp dịch vụ, phối hợp và giao nhiệm vụ cho các nhà cung cấp để triển khai hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền trên cơ sở các nhà cung cấp đã thực hiện hóa đơn điện tử có mã và không có mã của cơ quan thuế. Song song đó, các Phòng, Chi cục Thuế trực tiếp phối hợp với các nhà cung cấp dịch vụ tổ chức tập huấn, hướng dẫn cho các doanh nghiệp, hộ kinh doanh thuộc lĩnh vực, địa bàn quản lý.

Đáng chú ý, hiện nay quy định vẫn cho phép người nộp thuế đăng ký sử dụng song song hình thức hóa đơn điện tử có mã của cơ quan thuế và hóa đơn điện tử có mã của cơ quan thuế khởi tạo từ máy tính tiền. Do đó, Cục thuế Tp. Hồ Chí Minh sẽ yêu cầu các Phòng Thanh tra kiểm tra triển khai ngay bước đăng ký ban đầu sử dụng hóa đơn điện tử từ máy tính tiền cho người nộp thuế tại các Phòng Thanh tra kiểm tra.

Mặt khác, Cục Thuế Tp. Hồ Chí Minh cũng sẽ rà soát, xử lý vi phạm đối với các cơ sở kinh doanh không xuất hóa đơn kịp thời cho người mua khi cung cấp hàng hóa, dịch vụ. Tổ chức các đoàn thanh tra, kiểm tra về việc lập hóa đơn của các đối tượng nhà hàng, khách sạn, siêu thị, trung tâm thương mại và các cơ sở kinh doanh vàng. Giao nhiệm vụ cho các Phòng Thanh tra kiểm tra, đội kiểm tra tại Chi cục Thuế xử lý nghiêm những trường hợp cơ sở kinh doanh có mô hình cung cấp hàng hóa, dịch vụ trực tiếp đến người tiêu dùng thuộc đối tượng triển khai hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền mà không lập hóa đơn hoặc lập hóa đơn nhưng không đúng quy định của pháp luật về thuế cho người mua....

Trước đó, Cục Thuế Tp. Hồ Chí Minh đã tổ chức một số hội thảo, tập huấn với sự tham gia của các doanh nghiệp cung cấp giải pháp về hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền cũng như có sự tham gia của doanh nghiệp, người nộp thuế nằm trong đối tượng áp dụng./.

Hứa Chung/TTXVN