Việc thu hồi quy chế 'tối huệ quốc' của Nga có nghĩa là gì?

164 thành viên của Tổ chức Thương mại Thế giới cam kết đối xử bình đẳng với các thành viên khác để tất cả đều có thể hưởng lợi từ mức thuế thấp nhất, hạn ngạch nhập khẩu cao nhất và ít rào cản thương mại nhất đối với hàng hóa và dịch vụ của nhau. Nguyên tắc không phân biệt đối xử này được gọi là "Đối xử tối huệ quốc" (MFN).

Trụ sở Ngân hàng Trung ương Nga ở Moscow. Ảnh: Reuters

Đối với các quốc gia bên ngoài WTO, chẳng hạn như Iran, Triều Tiên, Syria hoặc đồng minh của Nga là Belarus, các thành viên WTO có thể áp đặt bất kỳ biện pháp thương mại nào họ muốn mà không phải tuân theo các quy tắc thương mại toàn cầu.

Không có thủ tục chính thức để đình chỉ đối xử MFN và không rõ liệu các thành viên có nghĩa vụ thông báo cho WTO nếu họ làm như vậy hay không.

Ấn Độ đã đình chỉ quy chế MFN của Pakistan vào năm 2019 sau khi một nhóm hồi giáo có trụ sở tại Pakistan tấn công liều chết khiến 40 cảnh sát thiệt mạng. Pakistan không bao giờ áp dụng quy chế MFN của Ấn Độ.

Việc thu hồi quy chế MFN của Nga phát đi một tín hiệu mạnh mẽ rằng Mỹ và các đồng minh phương Tây của họ không coi Nga là một đối tác kinh tế theo bất kỳ cách nào.

Nó chính thức cho phép các đồng minh phương Tây tăng thuế nhập khẩu hoặc áp đặt hạn ngạch đối với hàng hóa của Nga, hoặc thậm chí cấm chúng và hạn chế các dịch vụ ra khỏi nước này. Họ cũng có thể bỏ qua quyền sở hữu trí tuệ của Nga. Trước khi dỡ bỏ quy chế MFN, Mỹ đã tuyên bố cấm nhập khẩu dầu và khí đốt của Nga.

Tuần trước, Canada cũng cho biết họ sẽ rút quy chế MFN đối với Nga và Belarus khi nước này cho phép quân đội Nga tiến vào Ukraine từ lãnh thổ của mình, đặt ra mức thuế chung 35% đối với hầu như tất cả các mặt hàng nhập khẩu. "Nga và Belarus sẽ cùng với Triều Tiên trở thành những quốc gia duy nhất có hàng nhập khẩu phải chịu mức thuế chung", Canada cho biết.

Liên minh châu Âu đã cấm khoảng 70% tất cả các mặt hàng nhập khẩu, chẳng hạn như thuốc lá, bồ tạt và các sản phẩm làm từ gỗ hoặc thép từ Belarus. Tuy nhiên, họ đang chờ chính thức thông qua lệnh đình chỉ MFN trước khi thực hiện hành động tương tự đối với Nga.

Mai Anh (theo Reuters)