Viên chức được góp vốn, quản lý, điều hành doanh nghiệp do trường thành lập như thế nào?

Vừa qua, Chính phủ mới ban hành Nghị định số 271/2025/NĐ-CP ngày 15/10/2025 Quy định về thành lập, tham gia thành lập doanh nghiệp, tham gia góp ý vốn vào doanh nghiệp để thương mại hóa kết quả nghiên cứu khoa học, phát triển công nghệ trên địa bàn thành phố Hà Nội.

Theo đó, Nghị định này quy định chi tiết khoản 4 Điều 23 Luật Thủ đô về các nội dung sau:

Việc thành lập, tham gia thành lập doanh nghiệp, tham gia góp vốn vào doanh nghiệp để thương mại hóa kết quả nghiên cứu khoa học, phát triển công nghệ thuộc quyền sở hữu trí tuệ của các cơ sở giáo dục đại học công lập, cơ sở giáo dục nghề nghiệp công lập, tổ chức khoa học và công nghệ công lập khác trên địa bàn thành phố Hà Nội (sau đây gọi tắt là cơ sở công lập).

Việc viên chức làm việc tại cơ sở công lập nêu trên tham gia góp vốn, tham gia quản lý, điều hành doanh nghiệp do cơ sở công lập đó thành lập, tham gia thành lập khi được sự đồng ý của người đứng đầu cơ sở công lập đó.

Ảnh minh họa: Mộc Hương.

Trong đó: Thẩm quyền quyết định sử dụng tài sản của cơ sở công lập để góp vốn: Việc quyết định sử dụng tài sản của cơ sở công lập để góp vốn do Hội đồng quản lý, Hội đồng trường quyết định; trường hợp cơ sở công lập không có Hội đồng quản lý, Hội đồng trường thì người đứng đầu cơ sở giáo dục quyết định.

Đề án thành lập hoặc tham gia thành lập doanh nghiệp, tham gia góp vốn vào doanh nghiệp: Cơ sở công lập thực hiện việc xây dựng hoặc thuê đơn vị tư vấn xây dựng đề án thành lập, tham gia thành lập doanh nghiệp, tham gia góp vốn vào doanh nghiệp và lấy ý kiến của cán bộ, viên chức làm việc tại cơ sở công lập đó để hoàn thiện đề án và trình cấp có thẩm quyền quy định tại Điều 5 Nghị định này xem xét phê duyệt.

Về phê duyệt đề án thành lập, tham gia thành lập doanh nghiệp, tham gia góp vốn vào doanh nghiệp: Cơ quan, người có thẩm quyền quy định tại Điều 5 Nghị định này có trách nhiệm xem xét, phê duyệt đề án và chịu trách nhiệm về việc xây dựng đề án và nội dung phê duyệt.

Đối với viên chức tham gia góp vốn, tham gia quản lý, điều hành doanh nghiệp:

Viên chức tham gia góp vốn để thành lập doanh nghiệp:

Căn cứ đề án đã được phê duyệt, viên chức làm việc tại cơ sở công lập thực hiện việc đăng ký tham gia góp vốn để thành lập doanh nghiệp do cơ sở công lập đó thành lập hoặc tham gia thành lập.

Căn cứ đề án đã được phê duyệt và tình hình thực tiễn của đơn vị, người đứng đầu cơ sở công lập quyết định việc cho phép viên chức tham gia góp vốn để thành lập doanh nghiệp do cơ sở công lập đó thành lập hoặc tham gia thành lập.

Quyền, nghĩa vụ, trách nhiệm của viên chức góp vốn; quyền, nghĩa vụ, trách nhiệm của doanh nghiệp nhận vốn góp của viên chức được thực hiện theo điều lệ của doanh nghiệp và thỏa thuận giữa các bên.

Viên chức là người đại diện theo ủy quyền của cơ sở công lập tại doanh nghiệp:

Căn cứ đề án thành lập hoặc tham gia thành lập doanh nghiệp được phê duyệt và thẩm quyền quản lý viên chức theo quy định của pháp luật, người đứng đầu cơ sở công lập quyết định cử viên chức làm người đại diện theo ủy quyền của cơ sở công lập tại doanh nghiệp.

Trường hợp viên chức quản lý là người đứng đầu cơ sở công lập thì phải được sự đồng ý của cấp trên quản lý trực tiếp.

Quyết định cử viên chức là người đại diện theo ủy quyền quy định rõ thời gian kiêm nhiệm hoặc biệt phái, trách nhiệm, nghĩa vụ, quyền hạn của viên chức được cử là người đại diện theo ủy quyền của cơ sở công lập tại doanh nghiệp phù hợp với đề án đã được phê duyệt.

Viên chức có thể được cử là người đại diện theo ủy quyền nhiều lần tại một doanh nghiệp.

Viên chức tham gia quản lý, điều hành doanh nghiệp:

Căn cứ đề án thành lập hoặc tham gia thành lập doanh nghiệp được phê duyệt và thẩm quyền quản lý viên chức theo quy định của pháp luật, người đứng đầu cơ sở công lập quyết định cử viên chức đủ điều kiện tham gia quản lý trực tiếp.

Quyết định cử viên chức tham gia quản lý, điều hành doanh nghiệp quy định rõ thời gian kiêm nhiệm hoặc biệt phái, chế độ làm việc, lương, thưởng, phụ cấp, quyền, nghĩa vụ, trách nhiệm của viên chức đối với cơ sở công lập nơi làm việc và đối với doanh nghiệp tham gia quản lý, điều hành phù hợp với đề án đã được phê duyệt.

Viên chức có thể được cử tham gia quản lý, điều hành doanh nghiệp nhiều lần tại một doanh nghiệp.

Quyền của viên chức, viên chức quản lý khi tham gia quản lý, điều hành, làm việc tại doanh nghiệp bao gồm:

Được trả lương, thưởng và các phụ cấp bảo đảm không thấp hơn mức hiện hưởng của viên chức, viên chức quản lý;

Được cơ sở công lập cử tham gia quản lý, điều hành, làm việc và doanh nghiệp nơi viên chức làm việc bảo đảm đầy đủ quyền lợi của viên chức, bao gồm đào tạo, bồi dưỡng, quy hoạch, bổ nhiệm, nâng lương, đánh giá xếp loại, khen thưởng, kỷ luật;

Được bố trí công việc phù hợp khi hết thời hạn cử làm quản lý, điều hành, làm việc tại doanh nghiệp. Chế độ, chính sách không thấp hơn thời điểm viên chức, viên chức quản lý được cử tham gia quản lý, điều hành, làm việc tại doanh nghiệp.

Trách nhiệm quản lý viên chức:

Người đứng đầu cơ sở công lập có thẩm quyền quản lý viên chức theo quy định của pháp luật có quyền thay đổi, chấm dứt vai trò của viên chức là người đại diện theo ủy quyền của cơ sở công lập, viên chức tham gia quản lý, điều hành doanh nghiệp; chịu trách nhiệm quản lý viên chức theo quy định pháp luật về viên chức và đề án đã được phê duyệt.

Cơ quan cấp trên quản lý trực tiếp viên chức là người đứng đầu cơ sở công lập có quyền thay đổi, chấm dứt vai trò của viên chức là người đại diện theo ủy quyền của cơ sở công lập tại doanh nghiệp, tham gia quản lý, điều hành doanh nghiệp; chịu trách nhiệm quản lý viên chức là người đứng đầu cơ sở công lập theo quy định pháp luật về viên chức và đề án đã được phê duyệt.

Nghĩa vụ của viên chức: Viên chức là người đại diện theo ủy quyền của cơ sở công lập tại doanh nghiệp, viên chức tham gia quản lý, điều hành doanh nghiệp phải thực hiện nghĩa vụ của viên chức theo quy định của pháp luật về viên chức, pháp luật doanh nghiệp, theo điều lệ của doanh nghiệp và thỏa thuận giữa các bên; bảo vệ bí mật nhà nước theo quy định của pháp luật về viên chức và pháp luật có liên quan, bảo mật thông tin nội bộ theo quy định của cơ sở công lập mà viên chức là người đại diện theo ủy quyền hoặc tham gia quản lý, điều hành; định kỳ hằng năm hoặc đột xuất báo cáo kết quả thực hiện nhiệm vụ theo yêu cầu của cơ sở công lập hoặc cấp trên quản lý trực tiếp.

Về tổ chức thực hiện:

Trách nhiệm của các cơ quan quản lý:

Bộ Khoa học và Công nghệ làm đầu mối phối hợp với các bộ, ngành và Ủy ban nhân dân thành phố Hà Nội theo dõi, đánh giá, tổng hợp, báo cáo Chính phủ về tình hình thực hiện Nghị định trước ngày 20/12 hằng năm.

Ủy ban nhân dân thành phố Hà Nội: Chỉ đạo cơ sở công lập trực thuộc Ủy ban nhân dân thành phố Hà Nội tổ chức triển khai thực hiện Nghị định và định kỳ hằng năm gửi báo cáo kết quả thực hiện Nghị định cho Bộ Khoa học và Công nghệ tổng hợp trước ngày 30/11 hằng năm;

Đồng thời, xây dựng kế hoạch truyền thông, hướng dẫn hỗ trợ, quản lý, kiểm tra, giám sát việc thành lập hoặc tham gia thành lập doanh nghiệp, tham gia góp vốn vào doanh nghiệp để thương mại hóa kết quả nghiên cứu khoa học, phát triển công nghệ thuộc quyền sở hữu trí tuệ của cơ sở công lập.

Các bộ, ngành liên quan: Chỉ đạo cơ sở công lập trực thuộc bộ, ngành tổ chức triển khai thực hiện Nghị định và định kỳ hằng năm gửi báo cáo kết quả thực hiện Nghị định cho Bộ Khoa học và Công nghệ tổng hợp trước ngày 30/11 hằng năm. Xây dựng kế hoạch truyền thông, hướng dẫn hỗ trợ, quản lý, kiểm tra, giám sát việc thành lập hoặc tham gia thành lập doanh nghiệp, tham gia góp vốn vào doanh nghiệp để thương mại hóa kết quả nghiên cứu khoa học, phát triển công nghệ thuộc quyền sở hữu trí tuệ của cơ sở công lập.

Trách nhiệm của cơ sở công lập:

Tổ chức thực hiện việc thành lập hoặc tham gia thành lập, tham gia góp vốn vào doanh nghiệp để thương mại hóa kết quả nghiên cứu khoa học, phát triển công nghệ theo quy định của pháp luật.

Quản lý, bố trí nguồn lực cần thiết để thực hiện các hoạt động quy định tại Nghị định này.

Quản lý và bố trí công việc phù hợp cho viên chức tham gia quản lý, điều hành doanh nghiệp do cơ sở công lập đó thành lập hoặc tham gia thành lập, tham gia góp vốn.

Trước ngày 15/11 hằng năm hoặc theo yêu cầu của cơ quan quản lý cấp trên, báo cáo về tình hình thành lập, tham gia thành lập doanh nghiệp, tham gia góp vốn vào doanh nghiệp và kết quả thương mại hóa kết quả nghiên cứu khoa học, phát triển công nghệ thuộc quyền sở hữu trí tuệ của cơ sở công lập đó.

Xem chi tiết Nghị định số 271/2025/NĐ-CP tại đây.

Mộc Hương