Viện Nghệ thuật Chicago hoàn trả tượng Phật quý bị đánh cắp cho Nepal

Viện Nghệ thuật Chicago vừa thông báo sẽ hoàn trả một bức tượng Phật có niên đại từ thế kỷ 12 cho Nepal sau khi xác nhận rằng bức tượng này đã bị đánh cắp.

Trong một tuyên bố ngày 03/03, bảo tàng cho biết họ đang hợp tác với chính phủ Nepal để đưa bức tượng “Phật được vua rắn Muchalinda che chở” về lại nơi xuất xứ.

Bức tượng có niên đại 900 năm này khắc họa hình ảnh một sự kiện quan trọng trong Phật giáo: vua rắn Mucilinda vươn lên để bảo vệ đức Phật Thích Ca Mâu Ni khi Ngài thiền định bảy ngày dưới cơn giông bão dữ dội.

Đức Phật được che chở bởi Vua Rắn Muchalinda . Ảnh: artic.edu

Ông Sharad Raj Aran, đại biện lâm thời của Đại sứ quán Nepal tại Washington, D.C., nhấn mạnh: “Tác phẩm nghệ thuật linh thiêng này lưu giữ những câu chuyện, truyền thống và giá trị đã hình thành nên bản sắc tôn giáo, tâm linh và văn hóa của Nepal trong nhiều thế kỷ. Việc hoàn trả bức tượng không chỉ kết nối cộng đồng với di sản của mình mà còn đảm bảo thế hệ tương lai có thể tiếp tục gắn kết với lịch sử của họ”.

Bức tượng đã được trưng bày tại Viện Nghệ thuật Chicago từ năm 1997 trong nhiều triển lãm quan trọng. Tuy nhiên, trong quá trình nghiên cứu nguồn gốc các hiện vật, bảo tàng phát hiện ra rằng bức tượng này bị đánh cắp từ Guita Bahi, một địa điểm linh thiêng ở thung lũng Kathmandu. Sau khi xác minh, Viện Nghệ thuật Chicago đã phối hợp với chính phủ Nepal và Đại sứ quán Nepal để đưa bức tượng về nước.

Ông Jacques Schuhmacher, Giám đốc Nghiên cứu Nguồn gốc tại Viện Nghệ thuật Chicago, khẳng định: “Việc hoàn trả này cho thấy tầm quan trọng của nghiên cứu nguồn gốc hiện vật, đồng thời thể hiện cam kết của viện trong việc hợp tác với các quốc gia và cộng đồng có liên quan”.

Cam kết minh bạch về nguồn gốc cổ vật

Viện Nghệ thuật Chicago, thành lập năm 1879, là một trong những bảo tàng nghệ thuật lâu đời và lớn nhất tại Hoa Kỳ, với bộ sưu tập gần 300.000 tác phẩm nghệ thuật. Đơn vị này cũng trực thuộc Trường Nghệ thuật Chicago, một trong những tổ chức nghệ thuật hàng đầu tại Mỹ.

Việc nghiên cứu nguồn gốc hiện vật là ưu tiên quan trọng và cam kết tiếp tục điều tra các cổ vật trong bộ sưu tập để đảm bảo tính hợp pháp và minh bạch.

Mảnh trụ cột thế kỷ XII từ Thái Lan. Ảnh: artic.edu

Trước đó, vào năm 2024, Viện Nghệ thuật Chicago đã hoàn trả cho Thái Lan một phần trụ kiến trúc thế kỷ 12 có chạm khắc hình ảnh thần Krishna nâng núi Govardhana.

Mảnh trụ này được xác định có nguồn gốc từ đền Wat Phanom Rung, một ngôi chùa Phật giáo ở Đông Bắc Thái Lan.

Tuy nhiên, một số tổ chức nghiên cứu nghệ thuật vẫn đặt câu hỏi về việc bảo tàng này cần làm nhiều hơn nữa để xác minh nguồn gốc của các hiện vật mà họ sở hữu.

Tạp chí Hyperallergic đã chỉ ra rằng vẫn còn một số cổ vật có nguồn gốc từ Nepal trong bộ sưu tập của bảo tàng, trong đó có một chiếc vòng cổ mạ vàng từ đền Taleju ở Kathmandu.

“Chiếc vòng cổ này, một món quà từ Quỹ Alsdorf, đã được xác định là bị cướp khỏi Kathmandu vào năm 2021. Kể từ đó, các nhà hoạt động đã kêu gọi sự quan tâm của công chúng và thúc đẩy quá trình hoàn trả”. (Hyperallergic)

Đáp lại, đại diện bảo tàng khẳng định rằng họ cam kết ưu tiên nghiên cứu nguồn gốc cổ vật và sẽ tiếp tục thực hiện các bước cần thiết nếu phát hiện thêm thông tin mới.

“Quá trình này rất phức tạp và đòi hỏi nhiều thời gian, nhưng việc hoàn trả bức tượng Phật lần này là minh chứng cho cam kết hành động khi có thông tin mới của Viện Nghệ thuật Chicago”. (Hyperallergic)

Tác giả: Craig C Lewis

Chuyển ngữ và biên tập: Thường Nguyên

Nguồn: buddhistdoor.net