Viện Pháp chuyển địa điểm: Sự tiếc nuối trong lòng công chúng
Kể từ đầu tháng 5 tới, Viện Pháp tại Hà Nội (L'Espace) sẽ rời khỏi địa điểm quen thuộc ở 24 Tràng Tiền, chuyển về số 15 Thiền Quang. Dẫu biết đây là việc bắt buộc phải làm, nhưng nhiều văn nghệ sĩ, nhà báo, hay các độc giả, khán giả yêu mến và hay tham gia các hoạt động tổ chức tại đây không khỏi tiếc nuối.
Thông báo của Viện Pháp tại Hà Nội ngày 8/4 cho biết, kể từ ngày 6/5, Viện sẽ đón độc giả và học viên tại số 15 Thiền Quang (phường Nguyễn Du, quận Hai Bà Trưng, Hà Nội). Địa điểm mới của Viện là một biệt thự lớn có từ nửa đầu thế kỷ XX mang dấu ấn di sản kiến trúc chung Pháp Việt, đã được bảo tồn và tu bổ nhiều. Riêng L’Espace Campus France, bộ phận tư vấn cho sinh viên mong muốn du học Pháp, hoạt động trong một biệt thự khác tại số 8 Thiền Quang, chỉ cách Trường tiếng Pháp mới ở số 15 Thiền Quang vài mét.
Theo Viện Pháp tại Hà Nội, việc chuyển địa điểm này nằm trong chiến lược mới của Viện Pháp tại Việt Nam nhằm đổi mới sáng tạo theo ba hướng chính. Thứ nhất là mở rộng gặp gỡ công chúng mới, khi hai cơ sở mới này không có hội trường cũng như không có phòng triển lãm.
Từ nay trở đi, các chương trình văn hóa của Viện Pháp sẽ được tổ chức ở bên ngoài cơ sở. Viện Pháp muốn chuyển mình để tạo ra sự năng động mới, từ một nơi biểu tượng chào đón văn hóa ở trung tâm của Hà Nội như trước đây sang trở thành một trung tâm văn hóa nhân rộng công năng, đến và gặp gỡ người dân khắp thành phố Hà Nội, không chỉ ở quận Hoàn Kiếm như hiện nay mà còn ở Long Biên hay ở các nơi khác, và tổ chức các chương trình biểu diễn, triển lãm, tọa đàm, các buổi chiếu phim gần nơi ở của người dân Hà Nội hơn.
Hướng thứ hai là phát triển nhiều hoạt động mới. Theo đó, việc tổ chức chương trình văn hóa bên ngoài cơ sở đồng nghĩa với việc Viện Pháp sẽ hướng nhiều hơn đến việc cùng xây dựng chương trình với các đối tác địa phương-các địa danh lịch sử, các trung tâm biểu diễn, các nhóm hội, các phòng trưng bày, những tác nhân khởi xướng ở tất cả các phố phường của thành phố. Hơn bao giờ hết, chương trình của Viện Pháp tại Hà Nội sẽ là nơi đối thoại giữa các nền văn hóa, làm cầu nối để hai nước xích lại gần nhau hơn.
Hướng thứ ba là giữ Viện Pháp vẫn là nơi tất cả mọi người đều có thể lui tới. Theo đại diện Viện Pháp, phố Tràng Tiền, Viện Pháp tại Hà Nội đặt trụ sở từ năm 2003, gần Nhà hát lớn, đã có nhiều đổi thay, các hiệu sách và cửa hàng nhỏ dần được thay thế bằng các cửa hàng sang trọng, xa xỉ. Vì vậy, khu phố này trở nên đắt đỏ hơn, khó tiếp cận hơn đối với một bộ phận công chúng của Viện Pháp, chẳng hạn như sinh viên. Điều này lại không tương ứng với dự án của Viện Pháp, một tổ chức phi lợi nhuận, mong muốn tiếp tục cung cấp chất lượng dịch vụ cao nhất với giá cả phải chăng, đặc biệt là cho sinh viên.
Việc chuyển địa điểm này đánh dấu một giai đoạn mới trong hoạt động của Viện Pháp, 20 năm sau khi chuyển từ Đại học Mỹ thuật đến L’Espace (năm 2003).
Việc chuyển địa điểm này đã khiến không ít văn nghệ sĩ, những người yêu mến các hoạt động văn hóa của Viện Pháp tiếc nuối một vị trí từng rất quen thuộc, một địa chỉ văn hóa sống động của Thủ đô.
Ca sĩ, nhạc sĩ Lê Cát Trọng Lý chia sẻ, những ngày đầu mới bước chân vào con đường âm nhạc, Viện Pháp tại Hà Nội là nơi đầu tiên Lý được tiếp xúc với khán giả Hà Nội. Nơi này đã cho cô những trải nghiệm đặc biệt trong con đường âm nhạc của mình. Cô cũng là một trong những nghệ sĩ hay có chương trình tổ chức tại đây. Năm 2011, “Vui tour” của Lê Cát Trọng Lý được tổ chức tại Viện Pháp, đây là nhà hát duy nhất mà nữ ca sĩ đưa được cả chiếc xe buýt lên sân khấu. “Tình cảm của Lý với L’Espace luôn là tình cảm biết ơn và trìu mến. Dù Viện Pháp có chuyển đi nơi đâu, Lý luôn hy vọng rằng L’Espace luôn là nơi tạo ra những chương trình, không gian văn hóa và tạo ra cho người Việt có sân chơi và nơi học tập và phát triển, nâng cao đời sống văn hóa-nghệ thuật của mình” – nữ nghệ sĩ chia sẻ.
Ông Nguyễn Đình Thành, chuyên gia truyền thông cho biết, ông may mắn làm việc tại L’Espace trước đây là Alliance Francais de Hanoi. L’Espace luôn là một địa điểm tìm đến của các nghệ sĩ làm nghệ thuật biểu diễn từ múa đương đại, từ ca nhạc cho đến những nghệ sĩ làm phim ảnh. Sau đó, L’Espace luôn là địa điểm triển lãm của nghệ thuật thị giác, từ các nhiếp ảnh gia, nhà điêu khắc hay các nghệ sĩ hàng đầu của Việt Nam. Nhiều chương trình ca nhạc, chiếu phim cũng đã diễn ra tại đây. Việc chuyển đến địa điểm mới cũng là dịp những người yêu văn hóa, nghệ thuật lại một lần nữa đặc biệt chú ý đến trung tâm văn hóa Pháp. “Viện Pháp tại Hà Nội dù ở địa điểm nào đi nữa, chắc chắn vẫn là địa chỉ quen thuộc và thân thương đối với tất cả những người yêu văn hóa, nghệ thuật và yêu văn hóa Pháp” - ông Nguyễn Đình Thành nói.
Ca sĩ, Nhạc sĩ Kenjah David, người từng biểu diễn tại Viện Pháp cũng chia sẻ những cảm xúc của mình: “Năm 2022 sẽ là năm diễn ra nhiều sự kiện đặc biệt, một trong số đó có sự kiện của chúng tôi để mang đến cho khán giả Việt Nam những buổi hòa nhạc đáng nhớ. Đó chính là sự kiện âm nhạc Glamour với nhiều bài hát tiếng Pháp để các bạn khám phá. Đối với giới truyền thông và khán giả Việt, đây chính là nơi giao lưu quốc tế. Tôi mong rằng sẽ gặp lại các bạn sớm tại địa điểm mới của Viện Pháp”.
Ông Nguyễn Xuân Minh - Giám đốc kế hoạch và bản quyền của Nhã Nam cho biết, từ những ngày đầu thành lập Nhã Nam, L'Espace luôn là đối tác quan trọng có nhiều hỗ trợ. “Từ khi còn là một học sinh trung học, tôi đã biết đến L'Espace, nơi sau này tôi may mắn được làm việc với tư cách là quản lý Nhã Nam. L’Espace đã hỗ trợ chúng tôi rất nhiều, đặc biệt trong việc quảng bá các tác giả và sách của Pháp đến với độc giả Việt Nam. Nếu không có L’Espace, chúng tôi đã không thể quảng bá sâu rộng hơn nữa những cuốn sách và tác giả lớn của Pháp đến với độc giả Việt Nam. Cá nhân tôi hy vọng L'Espace sẽ tiếp tục mang đến những giá trị văn hóa cho khán giả Việt Nam thông qua những dự án mới sắp ra mắt”.