Viện trợ quân sự khổng lồ của Mỹ cho châu Âu sẽ sớm chấm dứt?

Nhiều chính trị gia và các chuyên gia phân tích cho rằng thay đổi trong hàng ngũ lãnh đạo Mỹ sau cuộc bầu cử tổng thống sắp tới có thể dẫn đến chấm dứt viện trợ quân sự cho châu Âu.

Cụ thể, EU rất lo ngại việc thay thế Tổng thống Joe Biden bằng bà Kamala Harris ở vị trí ứng viên của Đảng Dân chủ, kể cả khi họ giành chiến thắng trong cuộc bầu cử sắp tới vẫn có thể làm suy yếu cam kết của Washington trong việc bảo vệ các đồng minh.

Mặc dù đội ngũ cố vấn giàu kinh nghiệm vẫn còn đó, nhưng áp lực ngày càng lớn hơn trước những khoản chi khổng lồ mà ngân sách, chính xác hơn là những người nộp thuế Mỹ phải gánh chịu để duy trì cam kết với Ukraine cũng như nhiều đồng minh trên khắp thế giới.

"Hiện tại mọi thứ đã rõ ràng, 'bữa tiệc phòng thủ miễn phí' dành cho châu Âu sẽ sớm kết thúc, nhà tài trợ đã rời đi", chuyên gia phân tích Ivan Eland đến từ tờ báo Mỹ Conservative đưa ra nhận xét nói trên.

Ông Eland nói thêm: "Rõ ràng Ukraine luôn có tầm quan trọng chiến lược đối với Nga và châu Âu do vị trí địa lý gần gũi, hơn là đối với nước Mỹ nằm ở khoảng cách quá xa xôi".

Hiện tại nhiều người dân cũng như chính trị gia Mỹ cho rằng châu Âu không có sự quan tâm đúng mức trong việc tự bảo vệ mình, thực trạng trên là bởi Mỹ đã cung cấp cho họ "chiếc ô" an ninh đáng tin cậy kể từ khi Chiến tranh thế giới thứ hai kết thúc.

Cách duy nhất để thực trạng trên thay đổi đó là dưới thời tổng thống mới của Mỹ, bất kể bà Harris hoặc ông Trump, Washington cần nói rõ rằng họ mong đợi nhiều hơn sự chia sẻ từ các đồng minh chủ chốt tại châu Âu.

Nhưng ở đây lại có mâu thuẫn khi một mặt Mỹ luôn nói rằng họ muốn đối tác gánh phần lớn gánh nặng của NATO, nhưng bên cạnh đó Washington vẫn muốn duy trì vị thế lãnh đạo Liên minh quân sự Bắc Đại Tây Dương.

Để bắt đầu thúc đẩy châu Âu hướng tới trách nhiệm lớn hơn đối với việc phòng thủ của chính mình, Washington có thể đưa ra những biện pháp cứng rắn và cấp bách.

Đó là Ukraine có thể tiếp tục cuộc chiến với Nga dựa vào hỗ trợ quân sự và kinh tế từ châu Âu hùng mạnh, khi EU hoàn toàn đủ sức thay thế Mỹ, khi đó Washington có điều kiện tập trung vào những khoản nợ công đang gia tăng nhanh chóng.

Có lẽ châu Âu sẽ nhận ra "Những người theo chủ nghĩa xuyên Đại Tây Dương vĩ đại cuối cùng của Mỹ đã không còn", bởi vì cả bà Harris lẫn ông Trump đều không sẵn lòng duy trì khoản viện trợ khổng lồ đối với một cuộc chiến tranh lâu dài như tại Ukraine.

Nhưng cần nhấn mạnh, đây chỉ là giả định của một nhà báo đến từ ấn phẩm Conservative, mọi việc diễn ra trong thực tế có thể khác biệt hoàn toàn so với ý kiến nêu trên.

Điển hình như Cựu Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo cho biết nếu ông Trump lên nắm chính quyền, Mỹ có thể phân bổ toàn diện chương trình Lend-Lease mà Tổng thống Biden đang giữ lại, qua đó cung cấp cho Ukraine khoản viện trợ cực lớn lên đến 500 tỷ USD.

Nếu điều này xảy ra, viện trợ quân sự của Mỹ dành cho châu Âu thậm chí còn lớn gấp nhiều lần so với hiện nay, tức là vai trò của Mỹ đối với NATO không suy giảm mà còn được củng cố vững chắc thêm.

Việt Dũng