Viện trưởng ban hành Chỉ thị về triển khai thi hành Luật Tư pháp người chưa thành niên

Chỉ thị nêu rõ: Luật Tư pháp người chưa thành niên số 59/2024/QH15 được Quốc hội khóa XV thông qua tại Kỳ họp thứ 8, có hiệu lực thi hành từ ngày 1/1/2026 (Luật). Đây là đạo luật mới, thể hiện tính nhân đạo, nhân văn sâu sắc, thể chế đầy đủ, đúng đắn quan điểm, chủ trương của Đảng và Nhà nước ta về "phát triển hệ thống tư pháp thân thiện và bảo vệ trẻ em" cũng như đáp ứng chuẩn mực quốc tế, yêu cầu của Liên Hợp quốc về tư pháp người chưa thành niên. Để bảo đảm thi hành Luật kịp thời, đồng bộ, thống nhất và hiệu quả, Viện trưởng VKSND tối cao yêu cầu Thủ trưởng các đơn vị, Viện trưởng Viện kiểm sát các cấp tập trung lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện các nhiệm vụ được nêu tại Chỉ thị này.

Cụ thể: Tổ chức triển khai việc phổ biến, quán triệt đầy đủ tinh thần và nội dung các quy định của Luật, nhất là những điểm mới và vai trò của Viện kiểm sát tới toàn thể đội ngũ lãnh đạo, Kiểm sát viên, Kiểm tra viên và các công chức, viên chức trong đơn vị, Viện kiểm sát cấp mình quản lý; nâng cao nhận thức, trách nhiệm, bảo đảm thực hiện nghiêm túc các quy định của Luật trong giải quyết các vụ việc, vụ án liên quan; bảo đảm thực hiện hiệu quả chính sách giáo dục, giúp đỡ người chưa thành niên phạm tội sửa chữa sai lầm, phát triển lành mạnh, trở thành công dân có ích cho xã hội.

Căn cứ vào tình hình, điều kiện thực tế tại địa phương, đơn vị để có biện pháp, hình thức triển khai phổ biến, quán triệt Luật phù hợp, hiệu quả theo đúng Kế hoạch số 272/KH-VKSTC ngày 31/12/2024 của VKSND tối cao về việc triển khai thi hành Luật trong phạm vi nhiệm vụ được phân công.

Quang cảnh Hội nghị phổ biến, quán triệt nội dung các Thông tư liên tịch trong ngành KSND. (Ảnh minh họa)

Phối hợp chặt chẽ với Cơ quan điều tra, Tòa án, cơ quan thi hành án hình sự và các cơ quan, tổ chức, cá nhân khác có liên quan trong bảo đảm tổ chức thi hành Luật thông qua việc thực hiện chức năng, nhiệm vụ. Chú trọng công tác thực hành quyền công tố, kiểm sát việc áp dụng biện pháp xử lý chuyển hướng đối với người chưa thành niên; việc áp dụng thủ tục tố tụng thân thiện, việc áp dụng hình phạt và các biện pháp xử lý phải bảo đảm phù hợp với đặc điểm về tâm lý, độ tuổi, bảo đảm quyền, nghĩa vụ của người chưa thành niên trong quá trình khởi tố, điều tra, truy tố, xét xử; kiểm sát thi hành án phạt tù và tái hòa nhập cộng đồng đối với người chưa thành niên phạm tội.

Kể từ ngày Luật được công bố (ngày 2/12/2024), các đơn vị, Viện kiểm sát các cấp triển khai áp dụng thực hiện kịp thời các quy định tại khoản 2, 5 và 6 Điều 179 Luật về hình phạt cảnh cáo, phạt tiền, tù có thời hạn, quyết định hình phạt trong trường hợp chuẩn bị phạm tội, phạm tội chưa đạt, giảm mức hình phạt đã tuyên, án treo, hoãn chấp hành hình phạt tù, tha tù trước thời hạn có điều kiện, xóa án tích và các quy định khác có lợi trong xử lý, giải quyết các vụ việc, vụ án liên quan đến người chưa thành niên phạm tội.

Chỉ thị cũng nêu rõ: Giao Vụ Công tố và kiểm sát điều tra án trật tự xã hội (Vụ 2) chủ trì, phối hợp với Vụ Pháp chế (Vụ 14) và các đơn vị liên quan tham mưu, đề xuất Viện trưởng VKSND tối cao phối hợp xây dựng thông tư liên tịch và ban hành văn bản quy định chi tiết, hướng dẫn thi hành quy định của Luật về xem xét việc áp dụng thủ tục xử lý chuyển hướng (khoản 9 Điều 55); về thời hạn điều tra, thời hạn quyết định việc truy tố, thời hạn chuẩn bị xét xử sơ thẩm, thời hạn chuẩn bị xét xử phúc thẩm (khoản 2 Điều 129); việc áp dụng biện pháp tạm giam (khoản 7 Điều 138); việc tiếp nhận, giải quyết nguồn tin về tội phạm, khởi tố, điều tra, truy tố (khoản 5 Điều 142); việc tách vụ án hình sự có người chưa thành niên (khoản 3 Điều 143) theo đúng Kế hoạch số 272/KH-VKSTC ngày 31/12/2024 của VKSND tối cao.

Tăng cường phối hợp với cơ quan, tổ chức có liên quan trong việc rà soát, đề xuất cơ quan có thẩm quyền bãi bỏ văn bản không còn phù hợp với quy định của Luật; xây dựng văn bản quy định chi tiết, hướng dẫn thi hành Luật nhằm bảo đảm hệ thống pháp luật về tư pháp người chưa thành niên thống nhất, đồng bộ có hiệu lực từ ngày 1/1/2026.

Giao Vụ Tổ chức cán bộ (Vụ 15) chủ trì, phối hợp với Trường Đại học Kiểm sát (T2) và các đơn vị liên quan khẩn trương xây dựng kế hoạch đào tạo, bồi dưỡng, tập huấn kỹ năng giải quyết các vụ án liên quan đến người chưa thành niên.

Viện kiểm sát các cấp chủ động bố trí, sắp xếp Kiểm sát viên, Kiểm tra viên, cán bộ, công chức thuộc thẩm quyền quản lý bảo đảm thực hiện tốt chức năng, nhiệm vụ theo quy định của Luật.

Giao T2 khẩn trương phối hợp với các đơn vị có liên quan nghiên cứu biên soạn, bổ sung, chỉnh lý hệ thống giáo trình, tài liệu bồi dưỡng nghiệp vụ theo quy định mới của Luật.

Giao Viện khoa học kiểm sát (T3), Báo Bảo vệ pháp luật (T5), Cổng thông tin điện tử VKSND tối cao, Trang thông tin điện tử của Viện kiểm sát các cấp chủ động phối hợp với các cơ quan thông tin đại chúng ở trung ương và địa phương để tích cực tuyên truyền, phổ biến nội dung của Luật và các hoạt động triển khai thực hiện Luật của ngành Kiểm sát nhân dân

Giao Cục Tài chính (Cục 3) phối hợp với các đơn vị, Viện kiểm sát các cấp bảo đảm kinh phí cho các hoạt động triển khai thi hành Luật theo quy định của pháp luật về ngân sách.

Các đơn vị, Viện kiểm sát các cấp căn cứ vào tình hình thực tế tại đơn vị, Viện kiểm sát cấp mình chủ động cân đối, bố trí kinh phí hoặc báo cáo cấp có thẩm quyền quyết định thực hiện theo phân cấp quản lý ngân sách nhà nước hiện hành để bố trí trang thiết bị, phương tiện, nguồn kinh phí, điều kiện làm việc bảo đảm thống nhất, phù hợp, tiết kiệm, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ theo quy định của Luật.

P.V