Viện trưởng VKSND Tối cao báo cáo các trường hợp không đủ điều kiện tha tù trước hạn

Chiều 20-10, Quốc hội nghe Viện trưởng VKSND Tối cao Lê Huy Tiến báo cáo công tác nhiệm kỳ 2021-2026.

Phát hiện tham nhũng trong hoạt động tư pháp

Theo Viện trưởng VKSND Tối cao Lê Huy Tiến, nhiệm kỳ 2021-2026, tình hình tội phạm và các tranh chấp tiếp tục diễn biến phức tạp. Trong đó, án hình sự cả nhiệm kỳ tăng 18,8%, riêng năm 2025 giảm được 19,2% so với năm trước. Án hành chính tăng 27,7%, án dân sự và các loại án khác tăng 14,8%.

Trong bối cảnh này, Viện trưởng đã yêu cầu đổi mới và tăng cường trách nhiệm quản lý, chỉ đạo điều hành, ban hành 10 chỉ thị và kế hoạch công tác trọng tâm, chuyên đề.

Từ đó, ngành đã thực hiện đồng bộ nhiều giải pháp đột phá về nghiệp vụ, phòng chống oan sai và bỏ lọt tội phạm, không hình sự hóa các quan hệ kinh tế, dân sự và ngược lại. Chất lượng công tác được nâng lên rõ rệt, kết quả chỉ tiêu năm sau cao hơn năm trước.

Viện trưởng VKSND Tối cao Nguyễn Huy Tiến báo cáo trước Quốc hội. Ảnh: T.N

Toàn ngành kiểm sát đã công tố, kiểm sát 674.552 nguồn tin về tội phạm, yêu cầu Cơ quan điều tra khởi tố 3.871 vụ án, tăng 24,3% so với nhiệm kỳ trước. VKS trực tiếp khởi tố và yêu cầu điều tra 145 vụ án để chống bỏ lọt tội phạm; trực tiếp kiểm sát 8.462 cuộc.

Công tố, kiểm sát điều tra 519.546 vụ với 855.245 bị can, số lượng giải quyết đạt trên 93%. Trong giai đoạn điều tra, kiểm sát viên đã trực tiếp hỏi cung 190.624 bị can. Đã phối hợp, rà soát, giải quyết 81.197 vụ với 15.881 bị can, bị cáo tạm đình chỉ từ nhiều năm trước.

Đặc biệt, ngành kiểm sát đã phối hợp xử lý nghiêm minh 18.980 vụ, 41.142 bị cáo về tội kinh tế, tham nhũng, trong đó có nhiều vụ án thuộc diện Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực theo dõi, chỉ đạo. Đó là các vụ án Chuyến bay giải cứu, Việt Á, vụ án xảy ra tại Cục Đăng kiểm, Vạn Thịnh Phát, Tân Hoàng Minh, Xuyên Việt Oil, vụ án liên quan Tập đoàn Phúc Sơn, Thuận An...

Ngành kiểm sát đã chủ trì xây dựng Nghị quyết thí điểm xử lý sớm vật chứng, tài sản và các thông tư liên tịch... áp dụng các biện pháp bảo đảm để thu hồi hơn 74.769 tỉ đồng. Trong đó, số tiền áp dụng các biện pháp theo Nghị quyết 164/2024/QH15 của Quốc hội là 3.964.200 triệu đồng và 100.000 USD.

Cơ quan điều tra VKSND Tối cao phát hiện, thụ lý giải quyết 566 nguồn tin về tội phạm. Tỷ lệ điều tra khám phá các loại tội phạm, các loại tội phạm rất nghiêm trọng, đặc biệt nghiêm trọng đều vượt chỉ tiêu của Quốc hội.

Trong đó, có nhiều vụ tham nhũng trong hoạt động tư pháp được dư luận quan tâm như vụ án nhận hối lộ xảy ra tại Đà Nẵng, Viện pháp y tâm thần Trung ương Biên Hòa... Qua đó, thu hồi 85,139 tỉ đồng trong số 99,644 tỉ đồng tham nhũng, đạt tỷ lệ 85,4% (tăng 30,4%), vượt 25,4% so với chỉ tiêu của Quốc hội.

Cơ quan kiểm sát đã ban hành 397 kiến nghị yêu cầu cơ quan tư pháp xử lý cán bộ vi phạm và áp dụng biện pháp phòng ngừa tội phạm; trong đó, có 3 kiến nghị gửi Bộ Công an, TAND tối cao và Bộ Tư pháp về các dạng vi phạm pháp luật, tội phạm trong hoạt động tư pháp.

1.054 trường hợp không đủ điều kiện tha tù trước thời hạn

Về công tác kiểm sát hoạt động tư pháp, toàn ngành đã kiểm sát 395.158 người bị tạm giữ và 524.440 người bị tạm giam, tăng tương ứng 20,9% và 22,4%. Kiểm sát 540.556 người chấp hành án Tòa án phải ra Quyết định thi hành án.

Đáng chú ý, thông qua kiểm sát 392.823 hồ sơ đề nghị xét giảm thời hạn chấp hành hình phạt tù, đã đề nghị Hội đồng loại 4.870 hồ sơ phạm nhân không đủ điều kiện, tiêu chuẩn. Qua kiểm sát 8.169 hồ sơ đề nghị tha tù trước thời hạn có điều kiện, đã đề nghị đưa ra khỏi danh sách 1.054 trường hợp không đủ điều kiện và đều được Hội đồng chấp nhận.

Theo Viện trưởng Lê Huy Tiến, tỷ lệ kháng nghị phúc thẩm án hành chính, kháng nghị giám đốc thẩm, tái thẩm án dân sự được chấp nhận tuy có chuyển biến tích cực, nhưng vẫn còn một số năm chưa đạt chỉ tiêu Quốc hội giao.

Nguyên nhân chính do tranh chấp tăng nhanh, phức tạp, một số lĩnh vực công tác có tính chất đặc thù, pháp luật thay đổi qua nhiều thời kỳ, nên quan điểm đánh giá chưa thống nhất.

“Thời gian tới, ngành kiểm sát tiếp tục thực hiện tốt chức năng công tố, bảo đảm chủ động, theo yêu cầu sớm hơn, sát hơn, sâu hơn, sắc hơn, chống oan sai, bỏ lọt tội phạm, xử lý kịp thời, nghiêm minh các vụ án do Ban chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực theo dõi, chỉ đạo”- Viện trưởng VKSND Tối cao Lê Huy Tiến nói.

BÙI TRANG