Việt Hồng vực dậy sau lũ dữ

50 ngày sau cơn lũ đi qua, chị Hà Thị Nhẫn, sinh năm 1992, ở thôn Bản Bến vẫn chưa hết bàng hoàng. Chỉ vào ngôi nhà là tổ ấm của mình trước khi nước lũ đổ về, đôi mắt chị đỏ hoe. Với chúng tôi, đó không còn được gọi ngôi nhà, đúng hơn là công trình dân sinh đổ nát. Gia đình chị Nhẫn là một trong những hộ bị ảnh hưởng nặng nề nhất tại Bản Bến bởi cơn bão số 10. Ngôi nhà bị hư hỏng, toàn bộ tài sản theo dòng nước lũ về cuối nguồn. Chồng chị - anh Trần Văn Biên, sinh năm 1992, làm nghề cơ khí, toàn bộ vật liệu (nhôm, kính, sắt, tôn) và máy móc đã bị lũ cuốn trôi.

Chị Nhẫn là nhân viên Bưu cục Việt Hồng, trụ sở bưu cục cũng bị thiệt hại nặng nề, nước cuốn sạch bưu phẩm, bàn ghế, máy tính. Sau hơn 1 tháng chưa được khắc phục nên công việc của chị cũng bị đình trệ. Vốn là gia đình khá giả, có việc làm, thu nhập ổn định, là ước mơ của bao người mà giờ vợ chồng chị Nhẫn trắng tay, suốt hơn 1 tháng qua phải đến tá túc nhờ trụ sở UBND xã Việt Hồng (cũ). Mất mát, khó khăn, buồn tủi nhưng không thể ngồi đó than vãn, mãi “đổ lỗi ông trời”. Có tay nghề khá, anh Biên đã tìm được việc làm tại một cơ sở cơ khí, còn chị Nhẫn trong khi chờ bưu cục hoạt động trở lại, sẵn mối quan hệ lại thông thạo địa bàn, tiếp tục công việc chuyển bưu phẩm và giao hàng khu vực xã Việt Hồng (mới). Khó khăn ban đầu đã tạm qua, cuộc sống gia đình chị Nhẫn, anh Biên dần chuyển sang trạng thái mới với niềm tin khó khăn sẽ qua nhanh.

Trên cánh đồng lúa Bản Nả, anh Hoàng Văn Vũ đang trông máy xúc dọn đất đá, cây cối trên mặt ruộng để chuẩn bị cho vụ lúa xuân 2026. Mỗi giờ thuê máy xúc là 450 nghìn đồng, bằng nửa tạ thóc. Bởi vậy, mỗi lần máy xúc nâng gầu lên, hạ xuống, tốc độ nhanh, chậm ra sao anh Vũ đều theo dõi sát sao và ra chiều xót ruột. “6 sào lúa mất trắng, đang dự kiến khoảng 5 tiếng máy là xong, tính ra cũng mất hơn 2 triệu đồng rồi, xót của lắm!”, anh Vũ buồn rầu chia sẻ.

Ảnh hưởng của bão, vụ mùa vừa rồi gia đình anh Vũ không được thu hoạch, lúa chín đúng thời điểm mưa kéo dài, rồi lũ đổ về kèm theo đất đá, cây cối khiến 6 sào lúa trĩu bông đang vào độ chín mất trắng. Cùng trên cánh đồng lúa Bản Nả còn nhiều hộ dân rơi vào hoàn cảnh như anh Vũ, mất mùa, ruộng bị vùi lấp nhưng các hộ đều bằng cách này hay cách khác, tất cả đang hối hả cho mùa vụ mới với nhiều hy vọng.

Thiệt hại lớn nhất trong trận lũ lịch sử tại xã Việt Hồng được xác định là cơ sở nuôi cá tầm Văn Bình trên lưng núi do anh Hoàng Văn Bình, ở Bản Nả làm chủ. Sau hơn 1 tháng cơn lũ đi qua, cơ sở nuôi cá vẫn ngổn ngang, bừa bộn với bức tường xây bị đổ hoàn toàn, các ao nuôi cá ngập bùn, đất cát, những mái lợp đổ nghiêng, toàn bộ các ống dẫn, thoát nước đều trôi về cuối nguồn.

Tổ hợp ao cá nước lạnh của anh Bình với tổng dung tích 2.470 m3 có tường bê tông cốt thép, độ cao chênh lệch so với mặt suối gần chục mét nhưng không ai ngờ rằng trận lũ lịch sử đã vượt bề mặt ao hàng mét nước. Hơn 10 tấn cá tầm, trong đó quá nửa là cá thương phẩm trôi theo dòng nước lũ, tổng thiệt hại ước tính hơn 3 tỷ đồng.

Trắng tay trong một buổi chiều, anh Bình khi ấy ngã quỵ, nhưng rồi không đầu hàng với số phận, anh đã đứng lên và quyết tâm gây dựng lại cơ nghiệp. Khi chúng tôi tới thăm, anh Bình đang kiểm tra số ống dẫn nước mới nhập về để chuẩn bị thi công. Bên kia bờ suối, anh đang cho máy móc san tạo mặt bằng để chuyển một phần ao nuôi cá tới nơi mới rộng rãi, ít nguy cơ thiên tai hơn, dự tính từ giờ đến cuối năm sẽ khôi phục hoàn toàn sản xuất tại cơ sở.

Tính riêng cơn bão số 10, tại xã Việt Hồng có 283 hộ gia đình bị thiệt hại về nhà ở, 91 ha lúa và cây trồng bị mất trắng, 40 ha ao nuôi thủy sản bị ngập, vùi lấp, hơn 4.000 con gia súc, gia cầm bị chết, cuốn trôi, tổng thiệt hại ước tính 30 tỷ đồng (chưa kể hạ tầng). Thiên tai gây thiệt hại nặng nề song đây là lúc tinh thần đoàn kết, yêu thương đùm bọc lẫn nhau và ý chí tự lực, tự cường của đồng bào các dân tộc xã Việt Hồng được phát huy, tất cả cùng vực dậy mạnh mẽ hơn sau lũ dữ.

Trình bày: Thanh Ba

Cao Cường