Việt Nam áp dụng công nghệ mới loại bỏ khối u bằng sóng siêu âm hội tụ cường độ cao

US - HIFU có hiệu quả đột phá trong điều trị u xơ tử cung, lạc nội mạc tử cung, thai bám sẹo mổ lấy thai, u vú… các khối u lành tính và ác tính khác tại mô mềm, gan, thận, tụy, xương, vú…

Kỹ thuật mới lần đầu tiên áp dụng tại Việt Nam

Chiều 12/4, tại Hội nghị Khoa học giới thiệu kỹ thuật mới US – HIFU, GS.TS.BS Nguyễn Viết Tiến – Giám đốc Bệnh viện Phụ sản Thiện An, Nguyên Thứ trưởng Bộ Y tế công bố Bệnh viện Phụ sản Thiện An (Hà Nội) đã áp dụng thành công kỹ thuật mới - Điều trị các khối u bằng sóng siêu âm hội tụ cường độ cao dưới hướng dẫn của siêu âm (US - HIFU).

Tháng 10/2024, Bệnh viện Phụ sản Thiện An thành công tiếp nhận chuyển giao kỹ thuật điều trị các khối u không xâm lấn bằng sóng siêu âm hội tụ cường độ cao dưới hướng dẫn của siêu âm (US - HIFU) - chính thức là đơn vị y tế đầu tiên tại Việt Nam sở hữu kỹ thuật tiên tiến này. Sau khi hoàn thiện công tác lắp đặt và chuyển giao kỹ thuật, ngày 01/11/2024, Đoàn Thẩm định của Bộ Y tế đã tiến hành kiểm tra, đánh giá hệ thống máy HIFU JC300 được lắp đặt tại Bệnh viện Phụ sản Thiện An.

Bộ Y tế khẳng định đây là kỹ thuật mới chưa từng có tại Việt Nam và phê duyệt cho phép Bệnh viện Phụ sản Thiện An triển khai thí điểm 20 bệnh nhân đầu tiên điều trị khối u bằng US - HIFU để có cơ sở đánh giá trước khi triển khai kỹ thuật này một cách thường quy. Sau gần 2 tháng triển khai thí điểm, Bệnh viện Phụ sản Thiện An chính thức được cấp phép triển khai thực hiện điều trị các khối u bằng kỹ thuật US - HIFU trong khám bệnh, chữa bệnh theo Quyết định số 3955/QĐ - BYT ngày 27/12/2024 của Bộ trưởng Bộ Y tế.

Phát biểu tại Hội nghị, GS.TS Trần Văn Thuấn - Thứ trưởng Bộ Y tế cho hay trong những năm gần đây, sự phát triển nhanh chóng của khoa học công nghệ đã mở ra nhiều cơ hội mới trong công tác điều trị bệnh, đặc biệt là các bệnh lý liên quan đến khối u, bao gồm cả u lành tính và u ác tính.

Theo thống kê, tại Việt Nam, số ca mắc các khối u ác tính mới đang có xu hướng gia tăng, gây ra nhiều thách thức đối với ngành y tế nói riêng và toàn xã hội nói chung. Điều này đòi hỏi ngành y tế phải không ngừng cập nhật, đổi mới và ứng dụng những phương pháp điều trị hiện đại nhằm mang lại hiệu quả cao nhất cho người bệnh.

Thứ trưởng Bộ Y tế chúc mừng các bác sỹ đã tiên phong ứng dụng thành công kỹ thuật tiên tiến này. Đây là một bước tiến mới thể hiện tinh thần chủ động, sáng tạo của đội ngũ y bác sỹ trong tiếp cận và làm chủ các kỹ thuật tiên tiến trên thế giới để phục vụ cho y tế nước nhà.

"Bộ Y tế ghi nhận và đánh giá cao nỗ lực của Bệnh viện phụ sản Thiện An trong việc sớm tiếp cận và triển khai kỹ thuật US – HIFU. Đồng thời, Bộ Y tế mong muốn các cơ sở khám bệnh trên cả nước tiếp tục chủ động nghiên cứu, ứng dụng các thành tựu khoa học công nghệ phù hợp nhằm không ngừng nâng cao chất lượng dịch vụ khám chữa bệnh đáp ứng ngày càng tốt hơn nhu cầu chăm sóc sức khỏe của nhân dân" - Thứ trưởng Bộ Y tế Trần Văn Thuấn cho hay.

US – HIFU giúp người bệnh không đau đớn, có thể xuất viện ngay trong ngày

Kỹ thuật điều trị các khối u bằng sóng siêu âm hội tụ cường độ cao dưới hướng dẫn của siêu âm (US - HIFU) là phẫu thuật không xâm lấn (không dùng dao) để điều trị các khối u, đã được ứng dụng tại nhiều quốc gia trên thế giới. Đây được coi là phát minh xuất sắc của y học thế giới - phẫu thuật không xâm lấn. US - HIFU có hiệu quả đột phá trong điều trị u xơ tử cung, lạc nội mạc tử cung, thai bám sẹo mổ lấy thai, u vú… các khối u lành tính và ác tính khác tại mô mềm, gan, thận, tụy, xương, vú…

US - HIFU hoạt động dựa trên nguyên lý sử dụng đầu dò của hệ thống để chuyển đổi năng lượng điện thành năng lượng âm thanh, đưa năng lượng âm thanh chuyển hóa thành nhiệt năng, vận dụng tính có thể xuyên thấu và hội tụ của sóng siêu âm để chiếu tập trung trực tiếp lên các mô mục tiêu trong cơ thể. Nhiệt độ ở vùng hội tụ sinh học sẽ ngay lập tức tăng cao đến 100 độ C, từ đó gây biến tính protein và làm mô mục tiêu hoại tử đông không hồi phục, phá vỡ nguồn cung cấp máu cho tế bào mang mầm bệnh. Phần mô mục tiêu bị "chết đi" từ đó đạt hiệu quả điều trị cao nhất. Khối u sẽ tự tiêu theo thời gian.

GS.TS.BS Nguyễn Viết Tiến giới thiệu về kỹ thuật mới US - HIFU.

Quá trình điều trị khối u bằng sóng siêu âm hội tụ cường độ cao dưới hướng dẫn của siêu âm (US - HIFU) được thực hiện mà không cần sử dụng các biện pháp gây mê sâu, không sử dụng dao, trong quá trình điều trị người bệnh vẫn tỉnh táo, không bị xuất huyết, không đau đớn và có thể xuất viện sau đó 1 ngày, thậm chí ngay trong ngày.

Ứng dụng US - HIFU giúp người bệnh nâng cao chất lượng sống và tuổi thọ nhờ ưu điểm: phẫu thuật không xâm lấn, bảo tồn cơ quan, phục hồi chức năng cơ quan, bảo tồn khả năng sinh sản, rút ngắn thời gian nằm viện, xử lý được khối u có kích thước lớn… Thay vì phải ra nước ngoài chữa bệnh tốn nhiều chi phí, giờ đây người dân Việt Nam có thể tiếp cận kỹ thuật y học đỉnh cao ngay trong nước.

Theo báo cáo của GS.TS.BS Nguyễn Viết Tiến tại Hội nghị giới thiệu kỹ thuật mới US - HIFU, tính từ 01/11/2024 đến 31/03/2025, Bệnh viện Phụ sản Thiện An đã điều trị 100 trường hợp, trong đó có 55 ca u xơ tử cung, 41 ca bệnh tuyến cơ tử cung, 02 ca lạc nội mạc tử cung tại thành bụng, 01 ca u xơ vú, 01 ca ung thư gan. Tất cả các bệnh nhân sau điều trị đều không có biến chứng, phục hồi nhanh. Kết quả tái khám sau một tháng ở nhiều bệnh nhân cho thấy thể tích khối u giảm rõ rệt tới hơn 60% đối với u xơ tử cung và hơn 80% đối với bệnh tuyến cơ tử cung. Các triệu chứng đau bụng, tiểu nhiều, tiểu khó, băng kinh, băng huyết… do khối u lớn gây ra trước đây cũng giảm đi rất nhiều.

Chị Phạm Thị H.T. (29 tuổi) mắc đa u xơ tử cung (trong đó u lớn nhất gần 5cm) là một trong những bệnh nhân đầu tiên điều trị khối u bằng kỹ thuật US - HIFU tại Bệnh viện Phụ sản Thiện An. Khối u gây đau đớn và kéo dài chu kỳ kinh nguyệt, đồng thời là một trong những nguyên nhân khiến chị bị sảy thai sớm từ tuần thứ 20 và chưa thể chạm tay tới thiên chức làm mẹ. Với kỹ thuật US - HIFU, chỉ chưa đầy một ngày sau điều trị, chị đã có thể đi lại và sinh hoạt như bình thường. Tái khám sau 1 tháng cho thấy khối u xơ gần 5cm đã giảm kích thước còn 2cm - một kết quả vô cùng khả quan, giúp chị có thêm hy vọng trên hành trình tìm kiếm con yêu.

Nhận định về các trường hợp điều trị u xơ tử cung bằng US - HIFU như chị H.T, Giáo sư Nguyễn Viết Tiến cho biết thêm: "Cái quan trọng nhất là người bệnh giữ lại được tử cung và khả năng sinh đẻ của người bệnh được duy trì. So với phẫu thuật mổ mở trước đây hay mổ nội soi thì tử cung cũng đều phải bị rạch. Sau khi lấy khối u, mặc dù có khâu lại đi nữa thì cơ tử cung cũng bị yếu. Một số trường hợp khi có thai, tử cung to lên thì vị trí mổ đấy bị vỡ - hay chúng ta nói là bị vỡ tử cung. Còn đối với US - HIFU, hiện nay trên thế giới có hàng vạn trường hợp đã mang thai, sinh nở được nhưng chưa gặp một trường hợp nào bị vỡ tử cung sau khi điều trị u xơ tử cung bằng US - HIFU."

Phương Thanh