Việt Nam cùng Mỹ và Australia tăng cường hiệu quả giải quyết thách thức
Cuối tháng 8/2024, tại thành phố Hà Nội đã diễn ra 2 cuộc đối thoại Việt Nam - Mỹ và Việt Nam - Australia. Trong bối cảnh toàn cầu và khu vực có nhiều biến động, các cuộc đối thoại là cơ hội để tăng cường hiệu quả sự gắn kết, chung sức giải quyết các thách thức chung.
Quan hệ Việt Nam - Mỹ có đà tích cực
Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Hà Kim Ngọc và Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Mỹ phụ trách kiểm soát vũ khí và an ninh quốc tế Bonnie Jenkins chủ trì Đối thoại chính trị - an ninh - quốc phòng Việt Nam - Mỹ lần thứ 13 và là đối thoại đầu tiên được tổ chức sau khi Việt Nam và Mỹ nâng cấp quan hệ lên Đối tác chiến lược toàn diện vào tháng 9/2023. Hai thứ trưởng đánh giá cao nỗ lực phối hợp hiệu quả trong triển khai cam kết của lãnh đạo cấp cao tại Tuyên bố chung nâng cấp quan hệ lên Đối tác chiến lược toàn diện năm 2023. Đồng thời đánh giá cao những tiến triển thực chất trên mọi lĩnh vực đã tạo đà tích cực hướng đến kỷ niệm 30 năm thiết lập quan hệ ngoại giao Việt Nam - Mỹ (1995 - 2025).
Thứ trưởng Hà Kim Ngọc khẳng định, Việt Nam hoan nghênh Mỹ cam kết ủng hộ một Việt Nam mạnh, độc lập, tự cường và thịnh vượng. Thứ trưởng đề nghị hai bên tăng cường phối hợp, đưa khuôn khổ Đối tác chiến lược toàn diện ngày càng đi vào chiều sâu, thực chất và ổn định. Quan hệ song phương cần tăng cường duy trì tính ổn định và đà phát triển tích cực, phát huy hiệu quả các cơ chế đối thoại, bao gồm Đối thoại chính trị - an ninh - quốc phòng, nhằm củng cố sự tin cậy, hiểu biết lẫn nhau và thúc đẩy hợp tác, đồng thời tháo gỡ các vướng mắc. Thứ trưởng Hà Kim Ngọc hoan nghênh việc hai bên lần đầu tiên đưa nội dung hợp tác về công nghệ cao vào chương trình đối thoại, góp phần triển khai hợp tác trong lĩnh vực có tính đột phá.
Về phần mình, Thứ trưởng Bonnie Jenkins đánh giá cao việc hai bên triển khai hiệu quả các thỏa thuận đã có về hợp tác quốc phòng - an ninh. Đặc biệt, Mỹ nhất trí tiếp tục coi khắc phục hậu quả chiến tranh là ưu tiên cao trong quan hệ hai nước. Mỹ cam kết tiếp tục dành nguồn lực hợp tác và hỗ trợ Việt Nam khắc phục hậu quả chiến tranh, tẩy độc dioxin, rà phá bom mìn, hỗ trợ nạn nhân da cam và tìm kiếm, quy tập, định danh hài cốt liệt sĩ Việt Nam. Thứ trưởng Bonnie Jenkins cho biết, Mỹ sẽ tiếp tục tăng cường hợp tác quốc phòng - an ninh với Việt Nam theo các khuôn khổ, thỏa thuận hợp tác đã được thiết lập, phù hợp với nhu cầu của Việt Nam, trong đó có hợp tác về đào tạo, quân y, gìn giữ hòa bình, phòng chống khủng bố, tội phạm trên môi trường mạng và tội phạm công nghệ cao...
Đáng chú ý trong các vấn đề quốc tế và khu vực, Mỹ coi trọng và dành ưu tiên cao cho khu vực Thái Bình Dương - Ấn Độ Dương, ủng hộ vai trò trung tâm của Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN). Đồng thời, Mỹ tiếp tục phối hợp chặt chẽ với Việt Nam nhằm tăng cường hiệu quả của khuôn khổ Đối tác chiến lược toàn diện ASEAN - Mỹ và Đối tác Mekong - Mỹ. Về tình hình Biển Đông, hai bên chia sẻ tầm quan trọng của việc duy trì hòa bình, an ninh, trật tự trên biển, thúc đẩy tự do hàng hải và hàng không tại Biển Đông; đề cao nguyên tắc không sử dụng hoặc đe dọa sử dụng vũ lực, giải quyết hòa bình các tranh chấp tại Biển Đông trên cơ sở luật pháp quốc tế, đặc biệt là Hiến chương Liên hợp quốc và Công ước Liên hợp quốc về Luật Biển (UNCLOS) năm 1982.
Việt Nam và Australia phấn đấu lọt top 10 đối tác lớn nhất
Cùng ngày, Việt Nam và Australia tổ chức Đối thoại chiến lược ngoại giao - quốc phòng lần thứ 9. Đây là cơ chế thường niên được hai bên triển khai đều đặn từ khi thiết lập năm 2012. Tại đối thoại, hai bên nhất trí rằng, quan hệ Việt Nam - Australia đang có những bước phát triển mạnh mẽ, toàn diện và đạt được nhiều kết quả thực chất, thể hiện qua việc nâng cấp quan hệ lên Đối tác chiến lược toàn diện vào tháng 3/2024. Việt Nam và Australia chia sẻ nhiều điểm tương đồng, có lòng tin chiến lược cao, là cơ sở quan trọng để phát huy hơn nữa hợp tác trên các lĩnh vực.
Trong bối cảnh hiện hữu những thách thức do căng thẳng địa chính trị gia tăng, hai bên nhất trí thúc đẩy hợp tác và chiến lược; tăng cường trao đổi, tham vấn nhằm cụ thể hóa hơn nữa những thỏa thuận cấp cao, mở rộng những lĩnh vực hợp tác mới phù hợp với nhu cầu, tiềm năng và lợi ích của hai nước. Hai bên cũng đánh giá cao hợp tác quốc phòng đang triển khai toàn diện, đặc biệt là hợp tác hiệu quả trong lĩnh vực gìn giữ hòa bình Liên hợp quốc. Hai bên nhất trí tăng cường hợp tác kinh tế, thương mại, đầu tư, phấn đấu đưa hai nước trở thành 1 trong 10 đối tác thương mại hàng đầu của nhau và tăng gấp đôi đầu tư hai chiều như đã đề ra tại Chiến lược tăng cường hợp tác kinh tế (EEES).
Australia mong muốn thúc đẩy hợp tác với Việt Nam trong các lĩnh vực chuyển đổi số, kinh tế số, công nghệ cao, gia tăng đầu tư điện gió, đa dạng chuỗi cung ứng, đào tạo phát triển doanh nghiệp phù hợp với Chiến lược kinh tế Đông Nam Á đến năm 2040 của Australia. Việt Nam đánh giá cao Australia đang triển khai nhiều chương trình, dự án hợp tác thiết thực nhằm hỗ trợ Việt Nam nâng cao năng lực, thực hiện các mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội, tiếp tục dành ODA cho Việt Nam trong các lĩnh vực như thúc đẩy bình đẳng giới, biến đổi khí hậu, môi trường và chuyển đổi năng lượng.
Hai bên cũng nhất trí tăng cường hợp tác về giáo dục, đưa lĩnh vực này tiếp tục là trụ cột của quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện; tạo điều kiện thuận lợi hơn nữa cho giao lưu nhân dân, quảng bá văn hóa... Đặc biệt, Việt Nam hoan nghênh Australia chia sẻ thông tin về những thay đổi trong chính sách thu hút sinh viên quốc tế nhằm nâng cao chất lượng đào tạo của Australia; đề nghị Australia tiếp tục tạo điều kiện và không để những chính sách mới này ảnh hưởng đến tiến độ cấp thị thực cho du học sinh Việt Nam tại Australia.
Về các vấn đề chiến lược, an ninh khu vực, quốc tế, hai bên cho rằng, thế giới và khu vực đang có nhiều biến động gây ra tác động nhất định đến an ninh và phát triển. Hai bên nhất trí đẩy mạnh hơn nữa hợp tác tại các diễn đàn đa phương như Liên hợp quốc, ASEAN và các cơ chế do ASEAN dẫn dắt.
Australia tái khẳng định tiếp tục hợp tác chặt chẽ với ASEAN, ủng hộ ASEAN phát huy vai trò trung tâm trong cấu trúc khu vực dựa trên luật lệ, ủng hộ giải quyết các tranh chấp ở Biển Đông bằng biện pháp hòa bình, tôn trọng luật pháp quốc tế, nhất là UNCLOS năm 1982. Australia cũng khẳng định quan tâm và mong muốn thúc đẩy hợp tác hiệu quả với Tiểu vùng Mekong thông qua chương trình Đối tác Mekong - Australia (MAP) giai đoạn 2, tập trung vào các lĩnh vực biến đổi khí hậu, chuyển đổi năng lượng, bảo đảm an ninh lương thực, an ninh nguồn nước, đào tạo nguồn nhân lực, góp phần xây dựng khu vực Tiểu vùng Mekong tự cường, phát triển bền vững và bao trùm.