Việt Nam đang dần nâng cao vị trí trên chuỗi giá trị toàn cầu, con đường phát triển tương tự Nhật Bản, Hàn Quốc

Theo số liệu từ Tổng cục thống kê, thu hút FDI tiếp tục là điểm sáng trong tăng trưởng kinh tế Việt Nam 8 tháng đầu năm. Tổng vốn đầu tư nước ngoài đăng ký bao gồm đăng ký cấp mới, đăng ký điều chỉnh và giá trị góp vốn, mua cổ phần của nhà đầu tư nước ngoài đạt 20,52 tỷ USD, tăng 7% so với cùng kỳ năm trước.

Sự tăng trưởng của kinh tế Việt Nam, đặc biệt là khả năng thu hút đầu tư nước ngoài được nhiều chuyên gia, tổ chức và doanh nghiệp quốc tế đánh giá cao.

Trong đó, số vốn đăng ký cấp mới đạt gần 12 tỷ USD, tăng 27% về số vốn đăng ký. Ngành công nghiệp chế biến, chế tạo được cấp phép mới đầu tư trực tiếp nước ngoài lớn nhất với số vốn đăng ký đạt 8,53 tỷ USD, chiếm 71,1%; hoạt động kinh doanh bất động sản đạt 2,40 tỷ USD, chiếm 20%; các ngành còn lại đạt 1,07 tỷ USD.

Singapore là nhà đầu tư lớn nhất 8 tháng qua với 4,66 tỷ USD, chiếm 38,8% tổng vốn đăng ký cấp mới. Tiếp đến là Trung Quốc gần 1,7 tỷ USD, chiếm 14,2%; Hồng Kông (Trung Quốc) 1,41 tỷ USD, chiếm 11,7%; Nhật Bản 1,24 tỷ USD, chiếm 10,3%; Thổ Nhĩ Kỳ 731,3 triệu USD, chiếm 6,1%; Đài Loan 660,3 triệu USD, chiếm 5,5%.

Vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài thực hiện tại Việt Nam 8 tháng ước đạt 14,15 tỷ USD, tăng 8% so với cùng kỳ năm trước. Đây là số vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài thực hiện cao nhất trong 5 năm qua. Công nghiệp chế biến, chế tạo tiếp tục chiếm ưu thế khi đạt 11,28 tỷ USD, tương đương 79,7% tổng vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài thực hiện.

Sự tăng trưởng của kinh tế Việt Nam, đặc biệt là khả năng thu hút đầu tư nước ngoài được nhiều chuyên gia, tổ chức và doanh nghiệp quốc tế đánh giá cao.

Chia sẻ tại một sự kiện gần đây, ông Michael Kokalari, Chuyên gia Kinh tế trưởng của VinaCapital nhấn mạnh 3 yếu tố chủ chốt đang thúc đẩy nền kinh tế Việt Nam tăng trưởng nhanh bao gồm quá trình công nghiệp hóa nhanh nhờ dòng vốn FDI, sự gia tăng tầng lớp trung lưu và thế mạnh đặc biệt về địa chính trị: “Việt Nam rất thành công khi xây dựng được mối quan hệ tốt với cả Hoa Kỳ và Trung Quốc. Trong khu vực hiện nay chỉ có Việt Nam và Singapore có thể cân bằng được vị trí giữa hai cường quốc. Đây là tiền đề cho những cơ hội chiến lược về công nghiệp hóa và tăng trưởng kinh tế”.

Vị chuyên gia cho biết, hiện tại Việt Nam vẫn ở giai đoạn nhập khẩu các chi tiết sản xuất công nghiệp phức tạp và sử dụng lao động giá rẻ để lắp ráp sản phẩm cuối cùng tuy nhiên đang dần dần nâng cao vị trí trên chuỗi giá trị toàn cầu.

“Với sự gia tăng của FDI, Việt Nam đang học hỏi những kỹ thuật để tự sản xuất những sản phẩm phức tạp hơn, nắm bắt được nhiều giá trị hơn cho nền kinh tế nội địa. Con đường phát triển này tương tự như mô hình phát triển tại Đông Á được các nước như Nhật Bản và Hàn Quốc theo đuổi. Đây là một chiến lược đã được chứng minh tính hiệu quả”, vị chuyên gia nói thêm.

Ở góc độ công ty tư vấn đầu tư, ông Jack Nguyễn, Tổng giám đốc InCorp Việt Nam cho biết dòng vốn FDI đến Việt Nam chủ yếu tập trung vào các ngành công nghiệp sản xuất, bất động sản và năng lượng. Trong đó, Singapore, Nhật Bản và Hồng Kông vẫn là những nhà đầu tư lớn nhất. Tuy nhiên Việt Nam đang trở thành điểm đến hấp dẫn của các doanh nghiệp Trung Quốc muốn đa dạng hóa chuỗi cung ứng.

“Chúng tôi nhận được yêu cầu tư vấn từ các công ty Trung Quốc, đặc biệt là tại thị trường khu vực phía Bắc. Nhiều nhà sản xuất Trung Quốc đang chuyển đến Việt Nam để thiết lập chuỗi cung ứng của họ. Xu hướng xây dựng một khu công nghiệp quy mô lớn ngay ngoại ô thành phố hứa hẹn sẽ tạo ra một làn sóng đầu tư mới”, ông Jack cho biết.

Thông tin trên tương đồng với nhận định của Savills Việt Nam cho biết xu hướng phát triển đang nổi lên hiện nay là các nhà kho, nhà xưởng xây sẵn, thu hút sự quan tâm đáng kể từ các nhà đầu tư. Việt Nam hiện có 33.000 ha khu công nghiệp cho thuê, tỷ lệ lấp đầy lên tới 80% trên toàn quốc. "Có thể nói, FDI là yếu tố thiết yếu cho thị trường bất động sản trên tất cả các lĩnh vực, đặc biệt là công nghiệp”, ông Neil MacGregor, Giám đốc Điều hành Savills Việt Nam nhận định.

8 tháng năm 2024, chỉ số sản xuất công nghiệp (IIP) của Việt Nam ước tính tăng 8,6% so với cùng kỳ năm trước. Trong đó, ngành chế biến, chế tạo tăng 9,7%, đóng góp cao nhất - 8,4 điểm phần trăm trong mức tăng chung. Với chỉ số sản xuất công nghiệp này, nhiều chuyên gia nhận định tăng trưởng của khu vực công nghiệp có thể sẽ là điểm sáng trong bức tranh tăng trưởng kinh tế quý III.

Đỗ Kiều