Việt Nam đóng góp sáng kiến cho tương lai năng lượng xanh tại Tuần Nguyên tử thế giới 2025

Toàn cảnh Phiên thảo luận “Hệ sinh thái quốc tế: Hội nhập vào tương lai xanh". (Ảnh: XUÂN HƯNG)

Các diễn giả chính của Phiên thảo luận gồm Bộ trưởng Tài nguyên thiên nhiên và bảo vệ môi trường Belarus Sergey Maslyak, Phó Chủ tịch Viện Hàn lâm Khoa học Nga Stepan Kalmykov, Thứ trưởng Khoa học, Công nghệ và Môi trường Cuba José Fidel Santana Nunẽz…

Được mời với vai trò diễn giả Việt Nam trong phiên thảo luận, Giáo sư, Viện sĩ Lê Trường Giang, Phó Chủ tịch Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam khẳng định, trong những năm gần đây, Việt Nam đặc biệt chú trọng phát triển khoa học và công nghệ, nhất là trong lĩnh vực công nghiệp xanh, nhằm đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế-xã hội.

Đặc biệt, cuối năm 2024, Tổng Bí thư Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam đã ký ban hành Nghị quyết số 57-NQ/TW về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia.

Nghị quyết này nhấn mạnh vai trò hội nhập quốc tế, hình thành hệ sinh thái khoa học toàn cầu, đồng thời thúc đẩy sự gắn kết chặt chẽ giữa các nhà khoa học, doanh nghiệp và chính phủ để giải quyết những thách thức mới đặt ra.

Giáo sư, Viện sĩ Lê Trường Giang, Phó Chủ tịch Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam đề xuất sáng kiến tại Phiên thảo luận. (Ảnh: XUÂN HƯNG)

Theo đó, Việt Nam khuyến khích xây dựng các cơ chế hợp tác chặt chẽ giữa giới nghiên cứu và doanh nghiệp, ban hành những bộ tiêu chuẩn mới, hình thành các khung thử nghiệm đặc thù cho công nghệ mới, cũng như khuyến khích sự tham gia trực tiếp của nhà khoa học trong hoạt động đổi mới công nghệ tại doanh nghiệp.

Đồng thời, Việt Nam phát triển các khu thử nghiệm tập trung, nơi nhà khoa học và doanh nghiệp có thể cùng làm việc, song song với các chính sách ưu đãi thuế cho doanh nghiệp đầu tư vào nghiên cứu công nghệ mới.

Giáo sư, Viện sĩ Lê Trường Giang nhấn mạnh, chủ đề của phiên thảo luận này mang tính thời sự và có ý nghĩa sâu rộng. Đây chính là khát vọng chung của tất cả các quốc gia: kiến tạo một môi trường sống xanh, sạch và bền vững, đáp ứng nhu cầu của mọi người dân.

Để hiện thực hóa tầm nhìn đó, theo Giáo sư, Viện sĩ Lê Trường Giang, chìa khóa then chốt chính là thúc đẩy nghiên cứu khoa học, đẩy mạnh ứng dụng công nghệ và xây dựng một hệ sinh thái quốc tế nhằm khơi dậy đổi mới sáng tạo và tiến bộ.

Với tầm nhìn hướng đến một tương lai xanh, Phó Chủ tịch Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam đề xuất hai điểm sau:

Thứ nhất, hình thành các tổ chức quốc tế để xây dựng bộ tiêu chuẩn chung cho công nghệ và sản phẩm xanh mới, qua đó định hướng phát triển bền vững cho các quốc gia.

Thứ hai, xây dựng các trung tâm nghiên cứu khoa học-công nghệ chung mang tính quốc tế, đặt nền tảng cho một hệ sinh thái đổi mới sáng tạo toàn cầu.

Theo đó, các nước có thể thành lập một cơ sở nghiên cứu chung về năng lượng sạch như năng lượng nhiệt hạch hay năng lượng hydro. Tại đây, các nhà khoa học, viện nghiên cứu và doanh nghiệp của nhiều quốc gia sẽ cùng hợp tác.

Năng lượng sạch hiện nay là yếu tố sống còn của mọi nền kinh tế, và một trung tâm nghiên cứu chung như vậy sẽ giúp các quốc gia cùng thụ hưởng thành quả nghiên cứu, phục vụ trực tiếp cho phát triển kinh tế-xã hội của đất nước mình.

Quy tụ các đại biểu đến từ 118 quốc gia đối tác, gần 250 diễn giả quốc tế và chương trình thanh niên thu hút trên 18.000 bạn trẻ, Tuần Nguyên tử thế giới lần thứ nhất tại Moskva là một trong những sự kiện toàn cầu lớn nhất trong lĩnh vực năng lượng hạt nhân và công nghệ xanh.

Đây không chỉ là nơi trưng bày các thành tựu công nghệ mới nhất, mà còn là diễn đàn quy tụ các nhà hoạch định chính sách, nhà khoa học, doanh nghiệp và tổ chức quốc tế nhằm định hình lộ trình phát triển năng lượng bền vững cho nhiều thập kỷ tới.

XUÂN HƯNG Phóng viên Báo Nhân Dân thường trú tại Nga