Việt Nam đóng góp tích cực cho hội nghị hẹp Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN

Trả lời báo chí về kết quả của hội nghị, Thứ trưởng Đỗ Hùng Việt khẳng định sự thành công của hội nghị dưới sự chủ trì của Malaysia - nước đóng vai trò Chủ tịch luân phiên Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) trong năm 2025. Dù chỉ diễn ra trong một ngày, song các Bộ trưởng Ngoại giao đã trao đổi sâu rộng về nhiều vấn đề và thống nhất được nhiều nội dung quan trọng. Những kết quả và ý nghĩa của hội nghị này có thể khái quát lại thành 3 điểm sau.

Một là, hội nghị chính thức bấm nút khởi động cho một năm hợp tác ASEAN sôi động. Là hoạt động đầu tiên của các Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN trong năm mà Malaysia nắm cương vị Chủ tịch luân phiên ASEAN, hội nghị đã thống nhất về định hướng và các trọng tâm ưu tiên, cũng như các sáng kiến trên các trụ cột hợp tác nhằm cụ thể hóa chủ đề “Bao trùm và Bền vững”. Về chính trị-an ninh, ASEAN sẽ ưu tiên củng cố vai trò trung tâm của khối trong củng cố lòng tin chiến lược thông qua đối thoại, ngoại giao và thiện chí. Cùng với đó, ASEAN sẽ tiếp tục thúc đẩy và mở rộng quan hệ và hợp tác hiệu quả và thực chất với các nước đối tác và tổ chức khu vực. ASEAN cũng sẽ ưu tiên tăng trưởng bền vững và bao trùm trên cơ sở đẩy mạnh hợp tác và liên kết kinh tế, gia tăng thương mại và đầu tư thông qua thực hiện Hiệp định Thương mại Hàng hóa ASEAN (ATIGA) nâng cấp phiên bản 3.0, thúc đẩy đàm phán Hiệp định khung về Kinh tế số ASEAN (DEFA), gắn kết các thị trường và chuỗi cung ứng, phát triển tài chính và đầu tư xanh…. Về văn hóa-xã hội, các nước chú trọng đặt nội hàm bền vững và bao trùm vào trung tâm của tiến trình xây dựng cộng đồng, để bảo đảm không ai bị bỏ lại ở phía sau, thu hẹp khoảng cách phát triển, nâng cao chất lượng sống cho người dân và giảm thiểu tác động của biến đổi khí hậu...

Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Đỗ Hùng Việt, Trưởng SOM Việt Nam. Ảnh: BNG

Hai là, hội nghị đã bước đầu tạo dựng nền tảng hợp tác và phát triển của ASEAN trong dài hạn. Năm 2025 là thời điểm đặc biệt đánh dấu tròn một thập kỷ xây dựng cộng đồng ASEAN, và cũng là thời điểm quan trọng chuẩn bị cho Cộng đồng ASEAN bước sang một giai đoạn phát triển mới. Với những nỗ lực không ngừng nghỉ, các nước đang tổng kết lại tiến trình xây dựng Cộng đồng trong 10 năm qua, đồng thời gấp rút hoàn thiện Tầm nhìn Cộng đồng ASEAN 2045 và các kế hoạch chiến lược về chính trị-an ninh, kinh tế, văn hóa-xã hội và kết nối để đưa vào thực hiện từ năm 2026. Xét trên phương diện đó, các ưu tiên, sáng kiến mà ASEAN đề ra cho năm 2025 không chỉ nhằm đáp ứng các nhu cầu hiện tại của ASEAN mà còn tạo thêm động lực và củng cố quyết tâm xây dựng một cộng đồng ASEAN “sáng tạo, tự cường, năng động với người dân làm trung tâm”.

Cuối cùng, hội nghị đã tái khẳng định thông điệp về một ASEAN đoàn kết, đóng vai trò trung tâm trong một thế giới nhiều biến động. Diễn ra trong bối cảnh tình hình quốc tế và khu vực tiếp tục diễn biến phức tạp, hội nghị đã ghi nhận những trao đổi thẳng thắn của các nước về tất cả vấn đề cùng quan tâm. Cạnh tranh chiến lược nước lớn, tình hình Biển Đông, vấn đề Myanmar, xung đột ở Ukraine, Trung Đông, tiến trình thực hiện Tuyên bố về ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC), đàm phán Bộ Quy tắc ứng xử ở Biển Đông (COC)… đều được thảo luận trên tinh thần cởi mở, khách quan và xây dựng. Dù mỗi nước thành viên có những đánh giá hay lập trường riêng, nhưng tựu trung lại các nước đều chia sẻ tầm quan trọng của việc duy trì đoàn kết và nâng cao vai trò trung tâm của ASEAN trong thúc đẩy đối thoại và hợp tác vì hòa bình, ổn định và thịnh vượng chung ở khu vực. Trước những sức ép cũng như nhu cầu hợp tác ngày càng gia tăng từ các đối tác bên ngoài, ASEAN cũng thống nhất cần củng cố tự cường, tự chủ cùng với việc mở rộng và đưa hợp tác với các đối tác đi vào chiều sâu, bình đẳng, hiệu quả và thực chất.

Những kết quả trên của hội nghị sẽ tạo thuận lợi để ASEAN vững bước tiến vào chặng đường mới, tiếp tục phát huy vai trò động lực tăng trưởng và nhân tố quan trọng đóng góp vào hòa bình, an ninh, hợp tác và thịnh vượng của khu vực.

Đánh giá về những đóng góp của Việt Nam tại hội nghị, Thứ trưởng Đỗ Hùng Việt cho biết, trên tinh thần chủ động, tích cực và sáng tạo, đoàn Việt Nam do Phó thủ tướng, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Bùi Thanh Sơn dẫn đầu đã tham dự và có nhiều đóng góp tích cực cho thành công của hội nghị.

Thứ nhất, Phó thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Bùi Thanh Sơn đã truyền tải thông điệp ủng hộ mạnh mẽ của Việt Nam đối với nước Chủ tịch Malaysia và chủ đề của năm 2025, cũng như cam kết phối hợp chặt chẽ với các nước để triển khai hiệu quả các ưu tiên đề ra. Đặc biệt, trong bối cảnh ASEAN chuẩn bị bước vào giai đoạn hợp tác và phát triển mới, Phó thủ tướng, Bộ trưởng Bùi Thanh Sơn nhấn mạnh tầm quan trọng của việc giữ vững đoàn kết, đồng thuận ASEAN, phát huy độc lập, tự chủ chiến lược trước những diễn biến ngày càng phức tạp của tình hình thế giới và khu vực...

Hai là, trao đổi về hợp tác giữa ASEAN với các đối tác, Phó thủ tướng, Bộ trưởng đã chia sẻ về những thời cơ, thuận lợi, cũng như các thách thức đặt ra khi ASEAN ngày càng thu hút được sự quan tâm từ các đối tác bên ngoài. Phó thủ tướng, Bộ trưởng nhấn mạnh ASEAN cần tiếp tục đưa các mối quan hệ và hợp tác đi vào chiều sâu và thực chất, mở rộng hợp tác với các đối tác mới trên cơ sở cùng có lợi, thiết thực, phát huy đoàn kết và vai trò trung tâm.

Cuối cùng, Phó thủ tướng, Bộ trưởng đã có những chia sẻ thẳng thắn, đánh giá khách quan và các đề xuất cụ thể đối với các vấn đề quốc tế và khu vực thuộc quan tâm chung. Phó thủ tướng nhấn mạnh ASEAN cần duy trì cách tiếp cận cân bằng, khách quan, nâng cao vai trò và tiếng nói trong các vấn đề liên quan tới hòa bình, an ninh, ổn định và phát triển ở khu vực và trên thế giới.

Tựu trung lại, sự tham gia tích cực, chủ động ngay từ giai đoạn chuẩn bị và những đóng góp tại hội nghị của đoàn Việt Nam được các nước ghi nhận và đánh giá cao. Điều này càng có ý nghĩa trong bối cảnh năm 2025 đánh dấu tròn 30 năm Việt Nam tham gia ASEAN, qua đó khẳng định chủ trương nhất quán của Việt Nam về đối ngoại đa phương, trong đó ASEAN là cơ chế hợp tác đa phương gắn bó trực tiếp nhất và quan trọng nhất.

TTXVN