Việt Nam đứng thứ 2 thế giới về nhận tài trợ đầu tư cho khu vực tư nhân của JICA

Trưởng đại diện Văn phòng JICA Việt Nam Sugano Yuichi phát biểu tại Họp báo. (Ảnh: Hải An)

Phát biểu tại sự kiện, Trưởng đại diện Văn phòng JICA Việt Nam Sugano Yuichi cho biết: “Năm 2023, đánh dấu kỷ niệm 50 năm thiết lập quan hệ ngoại giao giữa Nhật Bản và Việt Nam, hai nước đã thống nhất nâng cấp quan hệ lên Đối tác chiến lược toàn diện vì hòa bình và thịnh vượng ở châu Á và thế giới vào tháng 11. Trên cơ sở mối quan hệ hữu nghị đó, JICA đã nỗ lực triển khai các dự án hỗ trợ công cuộc phát triển kinh tế của Việt Nam”.

Theo ông Sugano Yuichi, trong năm tài khóa của Nhật Bản từ tháng 4/2023-3/2024, JICA Việt Nam đã ký kết các khoản vốn vay tổng giá trị lên tới 102,2 tỷ Yen (tương đương 678 triệu USD), chưa bao gồm tài trợ đầu tư cho khu vực tư nhân, đạt mức cao nhất trong 6 năm qua kể từ năm 2017. Hợp tác kỹ thuật đạt 5,2 tỷ Yen (tương đương 35 triệu USD), quy mô lớn nhất thế giới trong cùng năm tài khóa. Viện trợ không hoàn lại đạt 1,1 tỷ Yen (tương đương 7,5 triệu USD) vốn cam kết.

Trưởng đại diện Văn phòng JICA Việt Nam đánh giá, những chương trình và dự án kể trên đã kịp thời hỗ trợ Việt Nam phục hồi kinh tế sau đại dịch Covid-19 và đóng góp cả về hạ tầng kinh tế và phát triển nguồn nhân lực, tạo nền tảng cho tăng trưởng kinh tế trong trung và dài hạn. Người dân và doanh nghiệp Nhật Bản tiếp tục thể hiện sự quan tâm lớn đến Việt Nam, một quốc gia liên tục duy trì tăng trưởng ổn định và bền vững.

Cũng theo ông Sugano Yuichi, Việt Nam là nước đứng đầu trong số các nước mà JICA đang triển khai hợp tác với việc cử 45 tình nguyện viên Hợp tác hải ngoại Nhật Bản, 36 dự án đầu tư kinh doanh của doanh nghiệp vừa và nhỏ của Nhật Bản trong lĩnh vực phát triển bền vững (SDGs), 24 dự án hợp tác kỹ thuật cấp cơ sở (Chương trình đối tác phát triển).

Ngoài ra, Việt Nam là nước đứng thứ 2 thế giới với 9 dự án thuộc chương trình Tài trợ đầu tư cho khu vực tư nhân của JICA. Quốc gia đứng số 1 thế giới về nhận tài trợ của JICA và khu vực tư nhân hiện nay là Brazil.

Đối với từng dự án cụ thể, JICA tập trung vào ba trụ cột trọng điểm, gồm tăng trưởng chất lượng cao, hỗ trợ đối tượng dễ bị tổn thương và phát triển nguồn nhân lực.

Trong trụ cột về tăng trưởng chất lượng cao, ông Sugano Yuichi thông tin về nhà máy xử lý nước thải Bình Hưng ở TP Hồ Chí Minh, khánh thành hồi tháng 8/2024. Tại thời điểm khánh thành, đây là nhà máy xử lý nước thải có công suất lớn nhất Việt Nam và được kỳ vọng sẽ cải thiện tình trạng ô nhiễm nguồn nước. Ngoài ra, JICA cũng đang triển khai xây dựng nhà máy xử lý nước thải Yên Xá có quy mô lớn nhất tại Hà Nội, dự kiến sẽ hoàn thành trong thời gian tới.

Bên cạnh đó, dự án tuyến Metro số 1 tại TP Hồ Chí Minh được nhiều người quan tâm cũng đã bắt đầu chạy thử và TP Hồ Chí Minh đang gấp rút chuẩn bị để sớm đưa tuyến đường sắt đô thị này vào khai thác.

Trong trụ cột về hỗ trợ đối tượng dễ bị tổn thương, JICA Việt Nam đã phối hợp với Chuyên gia cao cấp - Cố vấn về Quản lý Rủi ro thiên tai được cử sang Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam để hỗ trợ ứng phó với siêu bão Yagi vừa đổ bộ vào khu vực phía Bắc, gây thiệt hại nặng nề về người và tài sản. Tám ngày sau khi bão đổ bộ, JICA đã kịp thời cung cấp hàng hóa viện trợ khẩn cấp bao gồm máy lọc nước và tấm trải nhựa cho quy mô 2.000 hộ ở tỉnh Yên Bái, một trong những tỉnh bị thiệt hại nặng nề.

Ngoài ra, trong khuôn khổ dự án hợp tác kỹ thuật nâng cao năng lực giảm thiểu rủi ro lũ quét, sạt lở đất ở khu vực phía Bắc, đập Sabo giúp giảm thiểu rủi ro sạt lở đất đang được xây dựng từ tháng 9 tại tỉnh Sơn La.

Trong lĩnh vực y tế và chăm sóc sức khỏe, JICA đang chuẩn bị triển khai dự án hợp tác kỹ thuật mới nhằm tăng cường phòng chống viêm gan virus - một căn bệnh truyền nhiễm thường gặp ở Việt Nam. Ngoài ra, trong khuôn khổ dự án viện trợ không hoàn lại, vào tháng 5/2024, JICA Việt Nam đã ký thỏa thuận viện trợ và hiện đang triển khai thực hiện Dự án Nâng cấp trang thiết bị y tế tại Bệnh viện K, nhằm góp phần đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng về chẩn đoán và điều trị ung thư.

Về trụ cột phát triển nguồn nhân lực, năm 2024 đánh dấu 10 năm thành lập Đại học Việt Nhật. Vào tháng 7 vừa qua, khóa sinh viên hệ đại học đầu tiên đã ra trường, hiện nay có 1.110 sinh viên đang theo học, bao gồm sinh viên hệ cao học. Ngoài ra, trong Chương trình JICA Chair nhằm thúc đẩy nghiên cứu Nhật Bản, JICA đang phối hợp với Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam (VASS) để biên soạn sách chuyên khảo cho sinh viên nhằm cung cấp một cách tổng quan về lịch sử quan hệ Nhật Bản-Việt Nam, và dự kiến sách sẽ được xuất bản trong thời gian sắp tới.

Trưởng Văn phòng đại diện JICA Việt Nam cho biết, trong thời gian tới, cơ quan sẽ tiếp tục thúc đẩy các dự án nhằm tăng cường hơn nữa quan hệ Nhật Bản-Việt Nam trong 50 năm tiếp theo.

Các dự án đã hoàn thành và các dự án đang triển khai theo từng loại hình hợp tác (từ tháng 10/2023-9/2024):

Hợp tác vốn vay ODA:

- 2 dự án đã hoàn thành, 23 dự án đang triển khai

- Số vốn cam kết: 102,207 tỷ Yen (khoảng 678 triệu USD)

Hợp tác kỹ thuật:

- 5 dự án đã hoàn thành, 33 dự án đang triển khai.

- Tổng chi phí: 5,219 tỷ Yen (khoảng 35 triệu USD)

- Số lượng người tham gia đào tạo tại Nhật Bản: 569

- Số lượng chuyên gia được cử đến Việt Nam: 636

Viện trợ không hoàn lại:

- 1 dự án đã hoàn thành, 4 dự án đang triển khai

- Số vốn cam kết: 1,133 tỷ Yen (khoảng 7,5 triệu USD)

Chương trình do các doanh nghiệp tư nhân Nhật Bản đề xuất: 12 dự án đã hoàn thành, 36 dự án đang triển khai (trong đó có 8 dự án mới).

Chương trình Đối tác phát triển: 2 dự án đã hoàn thành, 30 dự án đang triển khai (trong đó có 3 dự án mới).

Chương trình cử tình nguyện viên (TNV) Hợp tác Hải ngoại Nhật Bản: 17 TNV kết thúc nhiệm kỳ về nước, 23 TNV mới được phái cử. Hiện có 45 TNV đang hoạt động.

Hải An