Việt Nam - Malaysia: Tận dụng cơ hội từ các thỏa thuận thương mại RCEP, CPTPP

Năm 2023, Việt Nam và Malaysia kỷ niệm 50 năm thiết lập quan hệ ngoại giao, 8 năm quan hệ Đối tác Chiến lược. Hai nước đang tích cực triển khai Chương trình Hành động triển khai quan hệ Đối tác Chiến lược giai đoạn 2021-2025. Thời gian qua, hai bên thường xuyên trao đổi đoàn và tiếp xúc cấp cao; quan tâm và duy trì các cơ chế hợp tác. Hai nước cùng quan tâm và có chung lập trường với nhiều vấn đề khu vực, quốc tế, trong đó có vấn đề Biển Đông.

Trên nền tảng quan hệ chính trị vững chắc, hợp tác thương mại, đầu tư hai nước liên tục phát triển, Malaysia hiện là đối tác thương mại lớn thứ 2 của Việt Nam trong ASEAN và thứ 9 trên thế giới; là thị trường xuất khẩu lớn thứ 3 của Việt Nam trong ASEAN. Việt Nam là đối tác thương mại lớn thứ 3 của Malaysia trong ASEAN.

Số liệu thống kê cho thấy, kim ngạch thương mại hai chiều năm 2022 đạt 14,68 tỷ USD, tăng 17,4% so với năm 2021. Malaysia là nhà đầu tư lớn thứ hai trong ASEAN tại Việt Nam, đứng thứ 10/140 quốc gia và vùng lãnh thổ đầu tư vào Việt Nam, với 702 dự án còn hiệu lực, tổng vốn đăng ký 13 tỷ USD.

Bên cạnh đó, hợp tác về lao động, du lịch, giáo dục cũng là điểm sáng trong quan hệ hai nước. Hiện nay, Việt Nam có khoảng 12.000 người đang làm việc hợp pháp tại Malaysia; có khoảng 1.000 sinh viên du học tại Malaysia. Malaysia nằm trong nhóm 10 thị trường gửi khách lớn nhất của Việt Nam.

Kỳ họp lần thứ 7 Ủy ban hỗn hợp về hợp tác kinh tế, khoa học và kỹ thuật Việt Nam - Malaysia - Ảnh: BNG

Nhận lời mời của Bộ trưởng Ngoại giao Bùi Thanh Sơn, từ ngày 19-20/7, Bộ trưởng Ngoại giao Malaysia Zambry Abd Kadir thăm chính thức Việt Nam và cùng Bộ trưởng Ngoại giao Bùi Thanh Sơn đồng chủ trì kỳ họp lần thứ 7 Ủy ban hỗn hợp về hợp tác kinh tế, khoa học và kỹ thuật Việt Nam - Malaysia. Đây là kỳ họp diễn ra ngay trước thềm chuyến thăm chính thức Việt Nam của Thủ tướng Malaysia Anwar Ibrahim - một sự kiện rất quan trọng trong bối cảnh năm 2023, hai nước kỷ niệm 50 năm thiết lập quan hệ ngoại giao.

Bộ trưởng Ngoại giao Malaysia, Thượng Nghị sĩ Zambry Abd Kadir bày tỏ vui mừng lần đầu tiên đến thăm Việt Nam trên cương vị Bộ trưởng Ngoại giao; cảm ơn sự đón tiếp trọng thị dành cho cá nhân và đoàn; đánh giá cao Việt Nam đã kiểm soát thành công dịch bệnh COVID-19 và nhanh chóng phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội, đồng thời khẳng định Malaysia luôn coi trọng và mong muốn phát triển quan hệ đối tác chiến lược với Việt Nam.

Tại cuộc họp, hai bên tập trung rà soát, đánh giá việc thực hiện các thỏa thuận của lãnh đạo cấp cao, trong đó có Chương trình hành động giai đoạn 2021-2025 triển khai quan hệ đối tác chiến lược Việt Nam - Malaysia, đồng thời rà soát, hoàn tất công tác chuẩn bị cho chuyến thăm chính thức Việt Nam của Thủ tướng Malaysia và phu nhân bắt đầu từ chiều 20/7.

Hai bên nhất trí đề xuất Thủ tướng Chính phủ hai nước một số định hướng lớn để thúc đẩy quan hệ đối tác chiến lược trong thời gian tới, bao gồm: Phối hợp thúc đẩy các chuyến thăm và tiếp xúc cấp cao, các cấp và trên tất cả các kênh; tăng cường giao lưu nhân dân; mở rộng hợp tác quốc phòng, an ninh.

Phấn đấu đưa kim ngạch thương mại song phương sớm đạt 18 tỷ USD theo hướng cân bằng hơn; hạn chế áp dụng các rào cản thương mại, tận dụng tốt các cơ hội từ các thỏa thuận thương mại khu vực hai bên cùng tham gia như RCEP, CPTPP.

Hai bên cũng nhất trí đề xuất Thủ tướng hai nước về tăng cường hợp tác trong các lĩnh vực quan trọng khác như hợp tác biển và đại dương, dầu khí, giáo dục đào tạo, lao động, giao thông vận tải, văn hóa, thể thao, du lịch và hợp tác giữa các địa phương, mở rộng hợp tác trong các lĩnh vực mới như kinh tế số, trí tuệ nhân tạo, năng lượng tái tạo, đồng thời thúc đẩy ký kết các văn kiện hợp tác giữa hai nước và hai Bộ Ngoại giao, trong đó có bản ghi nhớ hợp tác đào tạo cán bộ ngoại giao.

Hai Bộ trưởng cũng trao đổi về một số vấn đề quốc tế và khu vực cùng quan tâm, nhất trí tiếp tục phối hợp chặt chẽ và tích cực ủng hộ lẫn nhau tại các diễn đàn đa phương và cùng các nước thành viên ASEAN khác duy trì đoàn kết, vai trò trung tâm của ASEAN trong giải quyết các vấn đề chiến lược ở khu vực. Kết thúc kỳ họp, hai Bộ trưởng thống nhất nội dung Biên bản thỏa thuận kỳ họp lần thứ 7 và nhất trí tổ chức kỳ họp lần thứ 8 vào thời điểm thuận tiện với cả hai bên tại Malaysia trong năm 2025.

Bộ trưởng Ngoại giao Malaysia trân trọng mời Bộ trưởng Ngoại giao Bùi Thanh Sơn sớm sang thăm chính thức Malaysia vào thời gian phù hợp. Bộ trưởng Ngoại giao Bùi Thanh Sơn vui vẻ nhận lời.

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính chủ trì lễ đón trọng thể Thủ tướng Malaysia Anwar Ibrahim và Phu nhân thăm chính thức Việt Nam từ ngày 20 đến ngày 21/7

Chiều 20/7, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã chủ trì lễ đón chính thức Thủ tướng Malaysia Anwar Ibrahim có chuyến thăm đầu tiên đến Việt Nam trên cương vị mới. Ngay sau lễ đón trọng thị, Thủ tướng Phạm Minh Chính và Thủ tướng Malaysia Anwar Ibrahim cùng hai phu nhân đã tản bộ về Văn phòng Chính phủ để hội đàm. Hai nhà lãnh đạo cùng hai phu nhân vừa đi vừa trò chuyện.

Kết thúc hội đàm, Thủ tướng Phạm Minh Chính và Thủ tướng Malaysia Anwar Ibrahim cùng chứng kiến lễ ký kết một số văn kiện hợp tác. Chiều cùng ngày, Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng sẽ tiếp nhà lãnh đạo Malaysia tại trụ sở Trung ương Đảng. Dự kiến ngày 21/7, Chủ tịch nước Võ Văn Thưởng và Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ sẽ tiếp Thủ tướng Malaysia Anwar Ibrahim. Đáng chú ý, hai Thủ tướng Việt Nam và Malaysia cùng phu nhân sẽ dạo Đường sách 19/12 tại Hà Nội.

Bộ Ngoại giao Malaysia nêu rõ chuyến thăm được kỳ vọng tăng cường hơn nữa mối quan hệ bền chặt hiện có giữa Malaysia và Việt Nam như hai quốc gia láng giềng và đối tác thân thiết trong ASEAN.

Hà Hương