Việt Nam - Nhật Bản gia tăng hợp tác về công nghệ cao, bán dẫn

Chiều 28/4, tại trụ sở Chính phủ, Thủ tướng Phạm Minh Chính và Thủ tướng Nhật Bản Ishiba Shigeru đã cùng tham dự Diễn đàn Việt Nam - Nhật Bản về hợp tác trong các ngành công nghiệp chiến lược, công nghệ cao, chuyển đổi xanh và bán dẫn.

Diễn đàn có sự tham dự của lãnh đạo các bộ, ngành, cơ quan thuộc Chính phủ hai nước và hơn 300 đại biểu đại diện các doanh nghiệp, trường đại học Việt Nam - Nhật Bản.

Tiềm năng hợp tác Việt - Nhật là không có giới hạn

Phát biểu tại diễn đàn, Thủ tướng Nhật Bản Ishiba Shigeru cho biết vào những năm 1990, ngành sản xuất của Nhật Bản đã mở rộng sang Việt Nam và đóng vai trò đầu tàu trong tăng trưởng kinh tế của đất nước; khẳng định với thị trường 100 triệu dân và nguồn nhân lực dồi dào, xuất sắc, Việt Nam thực sự là một điểm đến đầu tư đầy hứa hẹn.

Thủ tướng Nhật Bản Ishiba Shigeru phát biểu tại Diễn đàn doanh nghiệp Việt Nam - Nhật Bản. Ảnh: VGP

Chia sẻ cảm nhận sâu sắc sự hợp tác chặt chẽ giữa các doanh nghiệp Nhật Bản và doanh nghiệp Việt Nam tại Khu công nghiệp Thăng Long khi đến thăm, Thủ tướng Nhật Bản nhấn mạnh trong bối cảnh kinh tế thế giới ngày càng bất ổn, việc Nhật Bản và Việt Nam - những quốc gia có chuỗi cung ứng liên kết chặt chẽ - hợp tác để nâng cao trình độ công nghiệp là một cơ hội lớn.

Thủ tướng Ishiba khẳng định việc nâng cao trình độ ngành công nghiệp công nghệ cao của Việt Nam, tăng cường khả năng chống chịu trước những cú sốc bên ngoài sẽ mang lại lợi ích cho cả hai nước. Chính phủ Nhật Bản cùng khu vực tư nhân cam kết thúc đẩy công cuộc này thông qua sự phối hợp chặt chẽ giữa khu vực công và tư nhân, bao gồm cả đào tạo nguồn nhân lực và phi carbon hóa.

Theo Thủ tướng Nhật Bản, điều này cũng phù hợp với phương hướng "kỷ nguyên mới" của Việt nam mà Tổng Bí thư Tô Lâm đã đề ra. Nhật Bản hoan nghênh, đánh giá cao việc Việt Nam tập trung vào các ngành công nghiệp giá trị gia tăng cao nhằm thúc đẩy công nghiệp hóa, hiện đại hóa đi đôi với đẩy mạnh cải cách hành chính.

Thủ tướng Ishiba cho biết, tại hội đàm sáng cùng ngày, ông và Thủ tướng Phạm Minh Chính nhất trí nâng cấp quan hệ kinh tế song phương trong khuôn khổ quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện Nhật Bản - Việt Nam.

Về đào tạo nhân lực trong lĩnh vực bán dẫn - lĩnh vực trọng tâm của Việt Nam, hai bên đang chuẩn bị mở chương trình đào tạo kỹ sư công nghệ chip bán dẫn tại Đại học Việt Nhật - một dự án hợp tác biểu tượng giữa hai nước. Nhật Bản cũng sẽ tiếp nhận khoảng 250 nghiên cứu sinh bậc tiến sĩ trong lĩnh vực bán dẫn, tương ứng với một nửa mục tiêu chiến lược quốc gia của Việt Nam. Đồng thời, tăng cường trao đổi nhân lực thế hệ mới trong các lĩnh vực khoa học công nghệ tiên tiến.

Về mở rộng đầu tư nhằm nâng cao trình độ công nghiệp, Nhật Bản sẽ hỗ trợ xây dựng nhà máy sản xuất silicon đa tinh thể - vật liệu thiết yếu cho chuỗi cung ứng bán dẫn, cũng như thúc đẩy quá trình phi carbon hóa tại các khu công nghiệp ở Việt Nam.

Nhật Bản cũng đang hợp tác với Trung tâm Đổi mới sáng tạo Quốc gia (NIC) để kết nối các startup với các doanh nghiệp hàng đầu của hai nước và đã đạt được những kết quả ban đầu. Cùng với đó, hỗ trợ nâng cao chức năng của NIC nhằm thúc đẩy chính sách khởi nghiệp của Việt Nam, qua đó góp phần giải quyết các thách thức xã hội và nâng cao năng lực cạnh tranh công nghiệp. Hai bên sẽ tiếp tục hợp tác với các tổ chức quốc tế như UNDP.

Trong lĩnh vực hợp tác phi carbon và năng lượng giữa Nhật Bản và Việt Nam, nhiều dự án đang được triển khai tích cực như điện gió ngoài khơi, phát triển mạng lưới truyền tải điện và điện sinh khối. Nhật Bản sẽ nỗ lực thực hiện các dự án này và cùng với Việt Nam - đối tác trong khuôn khổ Cộng đồng không phát thải châu Á (AZEC) - dẫn dắt quá trình chuyển dịch năng lượng tại khu vực châu Á.

Qua những chia sẻ của các doanh nghiệp, Thủ tướng Ishiba cho biết ông càng tin tưởng sâu sắc rằng tiềm năng hợp tác giữa Nhật Bản và Việt Nam là không có giới hạn. "Chúng tôi mong muốn tiếp tục thúc đẩy hợp tác sâu rộng giữa khu vực công và tư, cùng nhau xây dựng mối quan hệ bền chặt hơn nữa, đem lại lợi ích cho cả hai nước,” ông nói và cho biết Chính phủ hai nước sẽ tiếp tục đồng hành cùng cộng đồng doanh nghiệp hai bên.

Việt Nam cam kết “3 đảm bảo, 3 đề cao và 3 cùng" với doanh nghiệp Nhật Bản

Thủ tướng Phạm Minh Chính phát biểu tại diễn đàn. Ảnh: VGP

Về phần mình, Thủ tướng Phạm Minh Chính đánh giá diễn đàn là minh chứng sinh động cho quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện giữa Việt Nam và Nhật Bản - mối quan hệ được vun đắp suốt hơn 50 năm và đang bước vào giai đoạn phát triển mới với niềm tin chiến lược, tầm nhìn dài hạn, nhìn xa, trông rộng, nghĩ sâu, làm lớn và động lực mới.

Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh thế giới đang đối mặt với nhiều thách thức chưa từng có về địa chính trị, thương mại, biến đổi khí hậu, đứt gãy chuỗi cung ứng, chuyển dịch sản xuất toàn cầu. Trong bối cảnh đó, Việt Nam và Nhật Bản càng cần phát huy vai trò tiên phong trong hợp tác về công nghệ cao, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số, chuyển đổi xanh và ngành công nghiệp bán dẫn.

Điểm lại quan hệ tốt đẹp giữa hai nước, nhất là sau gần 2 năm nâng cấp quan hệ lên Đối tác chiến lược toàn diện Việt Nam - Nhật Bản, với niềm tin mới, tầm nhìn mới và động lực mới, cũng như chiến lược phát triển của Việt Nam, Thủ tướng Phạm Minh Chính cho biết Việt Nam xác định con người là trung tâm, khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo là động lực, hợp tác quốc tế là đột phá.

Việt Nam phát triển đất nước dựa trên 3 trụ cột: nền dân chủ xã hội chủ nghĩa; Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa; nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, chủ động, tích cực hội nhập sâu rộng, thực chất, hiệu quả.

Hiện nay, Việt Nam đang thực hiện “bộ tứ chiến lược” gồm: đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia; sắp xếp tinh gọn tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị và đơn vị hành chính địa phương; phát triển khu vực kinh tế tư nhân; hội nhập quốc tế trong tình hình mới.

Trên nền tảng đó, Việt Nam cam kết phát triển hệ sinh thái đổi mới sáng tạo, hoàn thiện thể chế, phát triển hạ tầng, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, cải thiện mạnh mẽ môi trường đầu tư kinh doanh - hướng tới nền kinh tế xanh, bao trùm và bền vững. Việt Nam cũng đang tập trung thực hiện quyết liệt, đồng bộ nhiều nhóm giải pháp cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh với tinh thần “3 thông” là “thể chế thông thoáng; hạ tầng thông suốt; quản trị thông minh".

Thủ tướng cũng cho biết Việt Nam cam kết “3 đảm bảo, 3 đề cao và 3 cùng” gồm: Bảo đảm khu vực kinh tế có vốn đầu tư nước ngoài là hợp phần quan trọng của kinh tế Việt Nam; bảo đảm các quyền lợi và lợi ích chính đáng, hợp pháp của các nhà đầu tư; bảo đảm ổn định về chính trị, trật tự an toàn xã hội; thể chế, cơ chế, chính sách thu hút đầu tư.

Đề cao thời gian; đề cao trí tuệ, đề cao sự quyết đoán kịp thời, đúng lúc, không để mất cơ hội và không để mất thời gian. Cùng lắng nghe và thấu hiểu giữa doanh nghiệp với Nhà nước và người dân; cùng chia sẻ tầm nhìn và hành động để hợp tác, hỗ trợ nhau cùng phát triển nhanh và bền vững; cùng làm, cùng thắng, cùng hưởng, cùng phát triển; cùng chung niềm vui, hạnh phúc và sự tự hào.

Thủ tướng đề nghị Chính phủ Nhật Bản tiếp tục đồng hành và tăng cường hỗ trợ Việt Nam thông qua các chương trình hợp tác phát triển (ODA), nhất là trong các lĩnh vực then chốt như công nghiệp chiến lược, công nghệ cao, chuyển đổi số, chuyển đổi xanh và đổi mới sáng tạo.

Cùng với đó, đẩy mạnh hơn nữa hợp tác và hỗ trợ Việt Nam trong các lĩnh vực chuyển giao công nghệ, tài chính xanh, đào tạo nguồn nhân lực, công nghiệp bán dẫn, trí tuệ nhân tạo, trung tâm tài chính quốc tế, chuyển đổi xanh.

Thủ tướng Phạm Minh Chính và Thủ tướng Nhật Bản Ishiba Shigeru cùng các đại biểu dự Diễn đàn. Ảnh: VGP

Đặc biệt, Thủ tướng đề nghị phía Nhật Bản tiếp tục hỗ trợ Trung tâm Đổi mới sáng tạo quốc gia (NIC) để phát huy vai trò hạt nhân của hệ sinh thái đổi mới sáng tạo Việt Nam. Khuyến khích, tạo điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp Nhật Bản mở rộng đầu tư vào Việt Nam trong các lĩnh vực chiến lược nêu trên, góp phần nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia và hội nhập sâu vào chuỗi giá trị toàn cầu.

Thủ tướng đề nghị doanh nghiệp Nhật Bản tiếp tục tin tưởng, gắn bó, hợp tác chặt chẽ, mở rộng đầu tư tại Việt Nam, đóng góp thiết thực hơn nữa cho sự phát triển thịnh vượng của hai quốc gia; góp phần mang lại cuộc sống ấm no, hạnh phúc cho người dân.

Quan tâm, thúc đẩy triển khai nhanh các dự án hợp tác trọng điểm, đặc biệt trong lĩnh vực cơ sở hạ tầng chiến lược, công nghiệp chủ chốt, công nghệ cao; hỗ trợ, tạo điều kiện cho các doanh nghiệp Việt Nam tham gia sâu và thực chất hơn vào các chuỗi cung ứng toàn cầu.

Thủ tướng tin tưởng, với quyết tâm chính trị cao của các nhà lãnh đạo hai nước, với sự đồng hành của các doanh nghiệp và các tổ chức quốc tế, với tinh thần “chân thành, tình cảm, tin cậy, cùng có lợi”, hai bên sẽ cùng nhau hiện thực hóa những định hướng chiến lược về phát triển các ngành công nghiệp công nghệ cao, chuyển đổi xanh và bán dẫn.

Từ đó, mở ra một chương mới phát triển rực rỡ bao trùm, toàn diện trong hợp tác Việt Nam - Nhật Bản, đóng góp vào phát triển nhanh và bền vững của mọi người, mọi doanh nghiệp và thúc đẩy quan hệ hợp tác của hai nước đi vào chiều sâu, thực chất và hiệu quả, góp phần phát triển khu vực châu Á - Thái Bình Dương cũng như trên thế giới.

Tại diễn đàn, các tổ chức, doanh nghiệp của hai nước cũng đã trao các biên bản ghi nhớ nhằm hướng tới hình thành hệ sinh thái hợp tác đổi mới sáng tạo và công nghiệp công nghệ cao giữa Việt Nam và Nhật Bản.

Hai Thủ tướng chứng kiến trao biên bản ghi nhớ hợp tác giữa Trung tâm Đổi mới sáng tạo Quốc gia và Đại học Hiroshima, Hội chuyên gia Việt Nhật (VJS). Ảnh: VGP

Hai Thủ tướng chứng kiến trao biên bản ghi nhớ hợp tác giữa Tập đoàn FPT và Nisso Corporation, MRIV International. Ảnh: VGP

Đỗ Thảo

Theo CTTĐT Chính phủ, TTXVN