Việt Nam - Phần Lan: Bước vào kỷ nguyên sáng tạo, tri thức và phát triển xanh

Phần Lan thiết lập quan hệ ngoại giao với Việt Nam ngày 25/1/1973. Ngay từ những năm đầu tiên, Phần Lan đã dành cho Việt Nam nguồn viện trợ không hoàn lại trị giá hơn 340 triệu USD, tập trung vào các lĩnh vực thiết yếu như: quản lý nguồn nước, xóa đói giảm nghèo, thích ứng với biến đổi khí hậu, lâm nghiệp…

Ảnh minh họa.

Điểm đáng quý là Phần Lan không gắn kèm bất kỳ điều kiện chính trị nào, thể hiện sự tôn trọng chủ quyền và định hướng phát triển của Việt Nam. Hơn nửa thế kỷ trôi qua, hai nước thường xuyên duy trì trao đổi đoàn các cấp, phối hợp chặt chẽ tại nhiều diễn đàn đa phương. Nếu giai đoạn đầu là quan hệ “bạn giúp bạn”, thì nay, hai nước đã chuyển sang mô hình hợp tác bình đẳng, cùng có lợi, phản ánh đúng tinh thần phát triển bền vững và cùng hướng tới tương lai xanh.

Những năm gần đây, hợp tác kinh tế giữa hai nước duy trì đà tăng trưởng ổn định. Kim ngạch thương mại hai chiều năm 2024 đạt 422 triệu USD, trong đó Việt Nam xuất khẩu 204 triệu USD. Riêng trong 7 tháng đầu năm 2025, con số này đạt 216 triệu USD, trong đó Việt Nam xuất khẩu 88 triệu USD. Phần Lan đánh giá Việt Nam là đối tác thương mại hàng đầu tại Đông Nam Á và là một trong bốn quốc gia châu Á được đưa vào danh mục đối tác ưu tiên trong chiến lược thương mại và đầu tư.

Doanh nghiệp Phần Lan ngày càng quan tâm tới thị trường Việt Nam, đặc biệt trong các lĩnh vực công nghệ thông tin, năng lượng tái tạo, giáo dục và quản lý đô thị thông minh nhưng điểm sáng đáng chú ý lại là hợp tác khoa học - công nghệ.

Từ năm 2008, Hiệp định khung Chương trình Đối tác đổi mới sáng tạo Việt Nam - Phần Lan (IPP) đã tạo nền tảng vững chắc cho hợp tác trong lĩnh vực nghiên cứu và sáng tạo. Gần đây, VNPT và Nokia ký kết thỏa thuận hợp tác về phát triển mạng 5G, cảng biển và sân bay thông minh - minh chứng rõ rệt cho hướng đi mới của quan hệ song phương, từ hỗ trợ sang đồng hành cùng phát triển.

Về giáo dục - đào tạo, Phần Lan vốn được biết đến là một trong những quốc gia có nền giáo dục hàng đầu thế giới. Hiện có gần 20 trường đại học Việt Nam hợp tác với các đối tác Phần Lan trong đào tạo và nghiên cứu, đồng thời, hơn 2.500 du học sinh Việt Nam đang theo học tại Phần Lan trong các ngành kinh tế, công nghệ thông tin, du lịch và quản trị công.

Đặc biệt, năm 2025, hai bên đạt thỏa thuận khung về đưa lao động và chuyên gia Việt Nam sang làm việc tại Phần Lan với tiêu chuẩn tương đương công dân sở tại - mở ra một hướng hợp tác hoàn toàn mới trong lĩnh vực nhân lực chất lượng cao. Bên cạnh đó, giao lưu nhân dân và hợp tác văn hóa cũng ngày càng được chú trọng. Các hội hữu nghị hai nước thường xuyên tổ chức hoạt động giao lưu nghệ thuật, triển lãm, giới thiệu văn hóa - giúp người dân hiểu và gắn bó hơn. Hiện cộng đồng người Việt tại Phần Lan có hơn 13.000 người, phần lớn hội nhập tốt, trở thành cầu nối hữu nghị giữa hai dân tộc.

Theo Đại sứ Việt Nam tại Phần Lan Phạm Thị Thanh Bình, hai nước đã kỷ niệm 50 năm thiết lập quan hệ ngoại giao vào năm 2023, đánh dấu chặng đường hợp tác bền vững. Do đó, chuyến thăm lần này của Tổng Bí thư Tô Lâm được coi là biểu tượng của kỷ nguyên hợp tác mới giữa Việt Nam và Phần Lan - kỷ nguyên của sáng tạo, tri thức và phát triển xanh; góp phần đưa quan hệ hai nước lên một tầm cao mới, sâu sắc và toàn diện hơn.

Dự kiến, Tổng Bí thư Tô Lâm sẽ hội đàm và hội kiến các lãnh đạo cấp cao Phần Lan, trao đổi về định hướng hợp tác trong giai đoạn tới, chứng kiến lễ ký kết các văn kiện hợp tác quan trọng. Bên cạnh các hoạt động chính trị - đối ngoại, Tổng Bí thư sẽ gặp gỡ, trao đổi với đại diện các doanh nghiệp lớn của Phần Lan và thăm một số cơ sở kinh tế, giáo dục tiêu biểu đang có hợp tác với Việt Nam. Ngoài ra, chuyến thăm cũng có các hoạt động giao lưu văn hóa, gặp gỡ cộng đồng người Việt Nam và bạn bè Phần Lan.

Khánh Linh