Việt Nam sẽ có bộ tiêu chuẩn công trình xanh

Trụ sở Tập đoàn Công nghiệp - Viễn thông Quân đội (Viettel) là một trong những công trình xanh tiêu biểu tại Hà Nội.

Số lượng công trình xanh liên tục phát triển

Công trình xanh là bộ phận quan trọng của kinh tế xanh trong lĩnh vực xây dựng - đô thị, góp phần giảm tiêu thụ năng lượng, nước, vật liệu và giảm phát thải CO₂; thúc đẩy sản xuất và sử dụng vật liệu xanh, vật liệu tái chế cũng như nâng cao hiệu quả sử dụng đất đô thị và chất lượng môi trường sống.

Tọa đàm chính sách “Giải pháp thúc đẩy công trình xanh, giao thông xanh hướng tới mục tiêu phát triển bền vững” do Bộ Xây dựng phối hợp với UBND thành phố Hà Nội tổ chức chiều 16-10.

Trong khuôn khổ của Tuần lễ Công trình xanh và Giao thông xanh Việt Nam năm 2025, các đại biểu dự tọa đàm đã trao đổi về cơ chế, chính sách, đề xuất giải pháp thúc đẩy phát triển công trình xanh và giao thông xanh; khẳng định quyết tâm chuyển đổi mô hình tăng trưởng xanh dựa trên khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo theo tinh thần Nghị quyết số 57-NQ/TW của Bộ Chính trị.

Theo Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Văn Sinh, số lượng công trình xanh liên tục phát triển trong năm 2024 và năm 2025. Đến hết quý III-2025, cả nước đã có trên 600 công trình xanh, với tổng diện tích sàn xây dựng gần 17 triệu m2… đóng góp quan trọng vào nền kinh tế xanh và phát triển bền vững.

Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Văn Sinh phát biểu tại tọa đàm.

Các chuyên gia, doanh nghiệp, cơ quan quản lý cùng nhìn nhận, chuyển đổi xanh không còn là lựa chọn mà đã trở thành yêu cầu tất yếu của thời đại. Trong đó, công trình xanh đóng vai trò quan trọng trong việc hiện thực hóa mục tiêu giảm phát thải khí nhà kính của Việt Nam, tiến tới hội nhập quốc tế sâu rộng về phát triển kinh tế xanh.

Dù đã đạt được những thành tựu đáng khích lệ, con đường phát triển công trình xanh vẫn còn nhiều thử thách. Phó Giám đốc Sở Xây dựng Hà Nội Luyện Văn Phương nêu bất cập khi các chính sách thực hiện công trình xanh hiện mới dừng ở mức khuyến khích. Các chủ đầu tư thực hiện công trình xanh đều tự phát khi nhận thấy được lợi ích của chứng chỉ này.

Do đó, để đẩy nhanh tiến độ thực hiện và phát huy hiệu quả từ các công trình xanh, theo ông Luyện cần phải có lộ trình, chỉ tiêu cụ thể giao cho các địa phương. Trong đó, cả công trình đầu tư công, như bệnh viện, trường học, cần được áp dụng chứng chỉ xanh trước…

Ưu tiên tạo “luồng xanh” cho “cải tạo xanh”

Vừa là Chủ tịch Hiệp hội Nhà thầu xây dựng Việt Nam, vừa là nhà đầu tư, ông Nguyễn Quốc Hiệp cho biết, đến thời điểm hiện nay, nhiều nhà thầu còn chưa nắm rõ công trình xanh gồm những tiêu chí nào, sử dụng những vật liệu cụ ra sao? Do đó, nên có hướng dẫn và tập huấn để nhà thầu biết mình cần làm gì. Ngoài ra, cần cụ thể hóa hơn các ưu đãi cho nhà thầu triển khai dự án, công trình xanh.

“Hiện chúng tôi đang thuê tư vấn làm chứng chỉ xanh tại dự án khu đô thị ở Lạng Sơn có diện tích 37 ha. Đơn vị tư vấn cho biết, nếu thực hiện được, đây sẽ là khu đô thị đầu tiên tại Đông Nam Á làm chứng chỉ xanh. Tuy nhiên, chi phí tư vấn rất đắt. Để đưa chứng chỉ Leed từ hạng bạc lên vàng, chi phí chênh là 11 tỷ đồng do sử dụng vật liệu chặt chẽ hơn”, ông Nguyễn Quốc Hiệp nêu.

Bà Đỗ Ngọc Diệp, Quản lý Chương trình công trình xanh, công trình thích ứng rủi ro biến đổi khí hậu Việt Nam, Tổ chức tài chính quốc tế (IFC) nhấn mạnh, việc phát triển các công trình xanh không còn xa lạ. Mỗi năm Việt Nam đang có tổng cộng khoảng 4 triệu m2 sàn xây dựng làm chứng chỉ xanh. Các công trình này thuộc các dự án khách sạn, bệnh viện, trường học, thậm chí cả dự án nhà ở xã hội.

“Về mặt tiêu chí, hiện ở Việt Nam đang áp dụng 4 bộ phổ biến của nước ngoài là các chứng chỉ Leed, Lotus, Green mark và EDGE. Các chứng chỉ này gồm các yếu tố như nước, năng lượng, vật liệu, chất lượng không khí trong nhà, thích ứng với biến đổi khí hậu và quản lý công trình sau khi đưa vào vận hành… Chủ đầu tư khi mới tiếp cận, nếu chọn lựa đơn vị tư vấn uy tín, có kinh nghiệm thì sẽ có mức giá cả tốt, còn nếu không sẽ được đưa ra mức giá… “trên trời””, bà Đỗ Ngọc Diệp thẳng thắn nêu.

Đại diện các cơ quan quản lý, doanh nghiệp và các chuyên gia tham dự tọa đàm.

Từ thực tiễn đã thực hiện nhiều công trình xanh trong nước, bà Lưu Thị Thanh Mẫu, Tổng giám đốc Công ty CP Đầu tư và xây dựng Phúc Khang kiến nghị, Bộ Xây dựng nên mạnh dạn ban hành hệ thống tiêu chí, tiêu chuẩn công trình xanh tích hợp từ các bộ tiêu chí nước ngoài đang áp dụng phù hợp với đặc điểm của Việt Nam. Các nhà đầu tư đã có đủ kiến thức, kinh nghiệm để tham mưu cho Bộ về nội dung các bộ tiêu chí, tiêu chuẩn này. Đây chính là cơ sở, động lực để nhà đầu tư tích cực tham gia thực thi các công trình xanh

Bà Lưu Thị Thanh Mẫu cũng đề nghị, việc Bộ có thể làm ngay là tạo “luồng xanh” cho việc “cải tạo xanh” đối với khoảng 40.000 công trình đang cải tạo, trên cả nước với những tiêu chí cơ bản như cây xanh, tiết kiệm điện, nước.

Về vấn đề này, Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Văn Sinh cho biết, Bộ Xây dựng sẽ bắt tay ngay vào việc nghiên cứu, ban hành bộ tiêu chí về công trình xanh, giúp việc thực hiện bảo đảm tính công khai, minh bạch.

Ngoài ra, Bộ sẽ phối hợp xây dựng lộ trình đào tạo nguồn nhân lực trong nước để sớm chủ động về lực lượng chuyên môn trong kiểm định, cấp chứng chỉ cho các công trình xanh.

Bảo Hân