Việt Nam ủng hộ giải pháp chính trị do người dân Syria dẫn dắt và làm chủ
Chiều 27/10, tại New York, Hoa Kỳ, Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc (HĐBA LHQ) đã họp định kỳ hằng tháng về tình hình tại Syria.
Đặc Phái viên của Tổng Thư ký LHQ về Syria Geir Pedersen và Phó tổng Thư ký LHQ phụ trách vấn đề nhân đạo Martin Griffiths đã báo cáo cập nhật HĐBA về tiến trình chính trị và tình hình nhân đạo tại đây.
Theo Phái đoàn Việt Nam tại LHQ, cập nhật về tiến trình sửa đổi Hiến pháp, Đặc Phái viên Pedersen thông tin về việc tổ chức vòng đàm phán thứ 6 trong khuôn khổ Ủy ban Hiến pháp vào tuần 18-22/10 tại Geneva (Ủy ban tạm hoãn việc đàm phán trong 9 tháng vừa qua để trao đổi về phương pháp làm việc nhằm đạt kết quả thực chất).
Với vai trò trung gian của LHQ, các đoàn đàm phán Chính phủ, phe đối lập và đại diện phi chính phủ đã trao đổi về các nguyên tắc của Hiến pháp liên quan tới vấn đề chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ, an ninh, khủng bố, pháp quyền...
Tuy không khí trao đổi được cho là có cải thiện phần nào nhưng vòng đàm phán lần này tiếp tục không đạt kết quả cụ thể, các bên vẫn tiếp tục không có đồng thuận đối với một số nội dung quan trọng.
Về tình hình nhân đạo, Phó tổng Thư ký Griffiths cho biết, người dân Syria vẫn trong tình cảnh khó khăn trước căng thẳng an ninh có dấu hiệu leo thang ở Tây Bắc Syria, tác động nặng nề của khủng hoảng kinh tế, mất an ninh nguồn nước và COVID-19.
Đáng chú ý nhất là số lượng ca nhiễm COVID-19 đang tăng đột biến do chủng Delta kể từ đầu tháng 8/2021, có thời điểm tăng tới 170% chỉ trong vòng một tháng.
Trong khi đó, hiện tỉ lệ dân số được tiêm vaccine đầy đủ chỉ khoảng 1,6%. Phó tổng Thư ký cũng thông báo kế hoạch tăng cường vận chuyển hàng hóa cứu trợ nhân đạo để chuẩn bị cho mùa Đông và việc các bên đang triển khai các kế hoạch hỗ trợ hồi phục hậu xung đột tại Syria.
Phát biểu tại cuộc họp, Đại sứ Phạm Hải Anh, Đại biện lâm thời của Việt Nam tại LHQ, khẳng định ủng hộ giải pháp chính trị do người dân Syria dẫn dắt và làm chủ, kêu gọi các bên đàm phán mang tính xây dựng cũng như thúc đẩy các biện pháp xây dựng lòng tin.
Đại sứ Phạm Hải Anh chia sẻ lo ngại về tình cảnh của người dân Syria trước bất ổn an ninh, khủng hoảng kinh tế và đặc biệt là diễn biến ngày càng phức tạp của COVID-19.
Đại diện Việt Nam ủng hộ đẩy mạnh hợp tác nhằm duy trì các nỗ lực hỗ trợ nhân đạo cũng như tăng cường khả năng hồi phục sau khủng hoảng cho người dân Syria.
Cùng ngày, HĐBA LHQ đã họp định kỳ về tình hình Abyei (khu vực có tranh chấp giữa Sudan và Nam Sudan) và hoạt động của Phái bộ An ninh lâm thời của LHQ tại khu vực này (UNISFA).
Phiên họp có sự tham dự của ông Jean-Pierre Lacroix - Phó tổng Thư ký LHQ về các vấn đề gìn giữ hòa bình, ông Parfait Onanga-Anyanga - Đặc phái viên của Tổng Thư ký LHQ về khu vực Sừng châu Phi và ông Thabo Mbeki - cựu Tổng thống Nam Phi, Chủ tịch Nhóm chuyên gia cấp cao của Liên minh châu Phi (AU) về triển khai các Thỏa thuận giữa Sudan và Nam Sudan.
Các báo cáo viên đánh giá cao những tiến triển tích cực trong quan hệ giữa Sudan và Nam Sudan trong thời gian qua, ghi nhận hai nước đã có một số nỗ lực để khôi phục đối thoại về Abyei, trong đó có việc thành lập các Ủy ban Quốc gia.
Tuy nhiên, các báo cáo viên bày tỏ quan ngại rằng chưa có nhiều tiến triển để giải quyết vấn đề Abyei trên thực tế. Các báo cáo viên đồng thời lo ngại về các khó khăn đối với UNISFA trong triển khai nhiệm vụ thời gian qua do sự thiếu hợp tác từ các bên liên quan, đặc biệt là Chính phủ Nam Sudan cũng như các tác động có thể có của những diễn biến gần đây tại Sudan.
Ông Lacroix nhấn mạnh, hiện chưa có giải pháp nào được các bên liên quan chấp nhận nhằm hướng tới việc rút quân của UNISFA trong thời gian tới và nhắc lại khuyến nghị của Tổng Thư ký LHQ đối với HĐBA về việc gia hạn nhiệm vụ của UNISFA.
Các nước thành viên HĐBA chia sẻ quan tâm về những khó khăn gần đây mà UNISFA phải đối mặt và khẳng định lại sự ủng hộ đối với các hoạt động của Phái bộ; đồng thời kêu gọi Sudan và Nam Sudan sớm tìm giải pháp hòa bình cho vấn đề Abyei cũng như tạo điều kiện để UNISFA triển khai đầy đủ và hiệu quả các nhiệm vụ.
Đại sứ Phạm Hải Anh, Đại biện lâm thời Việt Nam tại LHQ ghi nhận tiến triển tích cực trong quan hệ giữa Sudan và Nam Sudan, kêu gọi Chính phủ Sudan và Nam Sudan tận dụng đà tích cực trong quan hệ hai nước để sớm giải quyết vấn đề liên quan đến Abyei thông qua các biện pháp hòa bình, trên cơ sở tuân thủ luật pháp quốc tế, Hiến chương LHQ.
Đại sứ chia sẻ quan ngại về các thách thức và khó khăn liên quan đến UNISFA trong thời gian qua, nhấn mạnh tầm quan trọng của việc bảo đảm an ninh, an toàn cho lực lượng của Phái bộ và kêu gọi Chính phủ các nước liên quan hợp tác và tạo điều kiện để UNISFA được triển khai hiệu quả nhiệm vụ, trong đó có các hoạt động liên quan đến điều chỉnh Phái bộ thời gian tới.
Đại sứ Phạm Hải Anh đánh giá cao các nỗ lực của LHQ, UNISFA, các nước, tổ chức khu vực và đối tác quốc tế trong hỗ trợ Sudan và Nam Sudan giải quyết vấn đề Abyei và các thách thức liên quan đến UNISFA và bày tỏ ủng hộ việc tiếp tục gia hạn nhiệm vụ của Phái bộ theo khuyến nghị của Tổng Thư ký LHQ.
Cũng trong ngày 27/10, HĐBA thông qua Tuyên bố Chủ tịch về Nam Sudan. Tuyên bố Chủ tịch đề nghị Tổng Thư ký LHQ thiết lập một đơn vị trực thuộc Phái bộ LHQ tại Nam Sudan (UNMISS) để hỗ trợ tiến trình tổ chức bầu cử ở Nam Sudan trong thời gian tới, trên cơ sở khuyến nghị của Tổng Thư ký LHQ.
Tuyên bố Chủ tịch ghi nhận một số tiến triển ở Nam Sudan thời gian qua và kêu gọi Chính phủ Nam Sudan tiếp tục có nỗ lực triển khai các điều khoản của Thỏa thuận Hòa bình, xây dựng khuôn khổ pháp lý và an ninh để chuẩn bị cho bầu cử và nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tổ chức bầu cử tự do và công bằng theo đúng lộ trình của Thỏa thuận Hòa bình.