Việt Nam vẫn chưa được đưa vào danh sách xem xét nâng hạng lên thị trường mới nổi của MSCI dù có một số tiến triển

Việt Nam đã có sự cải thiện trong xếp hạng về tiêu chí Khả năng chuyển nhượng (Transferability) nhờ sự gia tăng các giao dịch ngoài sàn và chuyển dịch hiện vật sau những thay đổi về quy định.

Bên cạnh đó, Việt Nam tiếp tục nghiên cứu các kế hoạch phát triển thị trường để giải quyết một số vấn đề về khả năng tiếp cận, chẳng hạn như giới hạn sở hữu nước ngoài, yêu cầu ký quỹ trước giao dịch (pre-funding) và việc thiếu công bố thông tin thị trường bằng tiếng Anh. MSCI cho biết sẽ tiếp tục theo dõi chặt chẽ tiến độ của những cải cách này.

Mức giới hạn sở hữu nước ngoài: Các công ty trong một số lĩnh vực có điều kiện và nhạy cảm nhất định phải tuân theo giới hạn sở hữu nước ngoài từ 0 đến 51%. Những hạn chế này vẫn ảnh hưởng tới hơn 10% thị trường chứng khoán Việt Nam.

Mức room nước ngoài: Thị trường chứng khoán bị ảnh hưởng đáng kể bởi vấn đề room nước ngoài. Hơn 1% chỉ số MSCI Vietnam Investable Market Index (IMI) bị ảnh hưởng bởi room nước ngoài thấp.

Quyền bình đẳng đối với nhà đầu tư nước ngoài: Một số thông tin liên quan đến công ty không phải lúc nào cũng có sẵn bằng tiếng Anh. Ngoài ra, quyền của nhà đầu tư nước ngoài bị hạn chế do giới hạn sở hữu nước ngoài nghiêm ngặt áp dụng đối với cả tổng số cũng như nhà đầu tư cá nhân nước ngoài.

Việt Nam có một số chỉ tiêu cải thiện so với báo cáo trước đó

Mức độ tự do hóa thị trường ngoại hối: Không có thị trường tiền tệ nước ngoài và có những hạn chế đối với thị trường tiền tệ trong nước (ví dụ: giao dịch ngoại hối phải được liên kết với giao dịch bảo đảm).

Đăng ký nhà đầu tư và mở tài khoản: Việc đăng ký là bắt buộc và việc mở tài khoản cần có sự chấp thuận của Tổng công ty Lưu ký và Bù trừ Chứng khoán Việt Nam (VSDC).

Quy định thị trường: Không phải tất cả các quy định đều có thể tìm thấy bằng tiếng Anh.

Luồng thông tin: Thông tin thị trường chứng khoán không phải lúc nào cũng được công bố bằng tiếng Anh và đôi khi không đủ chi tiết.

Thanh toán bù trừ và thanh toán: Không có cơ sở thấu chi và ký quỹ trước giao dịch được yêu cầu.

Chứng khoán Việt Nam một lần nữa lỡ hẹn gia nhập sân chơi mới nổi. Tuy nhiên, điều này không gây bất ngờ cho giới đầu tư bởi nhiều nút thắt hiện vẫn chưa được giải quyết, đặc biệt là tiêu chí "giới hạn sở hữu của nhà đầu tư nước ngoài".

Việt Nam còn nhiều vấn đề định tính chưa đáp ứng

Đầu năm 2024, Chứng khoán Rồng Việt (VDSC) cho biết, theo tiêu chí của MSCI, Việt Nam còn thiếu 9/18 tiêu chí định tính về khả năng tiếp cận thị trường, trong khi nhóm tiêu chí định lượng thì đã thỏa mãn.

Trong đó, “cơ chế bù trừ và thanh toán” vẫn là rào cản cho việc nâng hạng của Việt Nam do cơ chế “pre-funding”. Thông lệ quốc tế về thanh toán thực hiện cơ chế DvP, chỉ cần kiểm tra số dư trên T+2 rồi chuyển chứng khoán và thực hiện thanh toán, thay vì kiểm tra kiểm tra tài khoản và trừ tiền trên T+0.

Chứng khoán Rồng Việt dự báo lộ trình nâng hạng theo MSCI

Chứng khoán Rồng Việt dự báo nếu như các vấn đề về thanh khoản, bù trừ và công bố thông tin tiếng Anh cải thiện, Việt Nam có thể được vào danh sách xem xét nâng hạng tiềm năng của MSCI vào tháng 11/2024 đến tháng 6/2025 và có thể chính thức nâng hạng năm 2026-2027.

Duy Bắc