Việt – Pháp tăng cường hợp tác bảo vệ đại dương và chống xói mòn bờ biển

Triển lãm "Đại dương" tại Dinh thự Pháp, TP.HCM. Ảnh: Tổng lãnh sự Pháp tại TP.HCM

Hưởng ứng “Năm Đại dương” do Tổng thống Pháp Emmanuel Macron phát động vào tháng 1/2025 và Hội nghị Đại dương Liên Hợp Quốc lần thứ ba (UNOC-3) diễn ra tại Nice (Pháp từ ngày 9–13/6, Tổng lãnh sự Pháp đã tổ chức Triển lãm “Đại dương”.

Triểm lãm ảnh được trưng bày công khai trên tường rào Dinh thự Pháp (số 6 Lê Duẩn, Quận 1, TP.HCM) và sẽ kéo dài đến hết tháng 11/2025. Sự kiện diễn ra đồng thời với chuyến công tác của Thủ tướng Phạm Minh Chính tại UNOC-3, thể hiện cam kết mạnh mẽ của Việt Nam trong bảo vệ và phát triển bền vững biển, đại dương.

Không chỉ là một triển lãm ảnh, sự kiện giới thiệu hàng loạt sáng kiến, nghiên cứu và dự án hợp tác khoa học giữa Việt Nam – Pháp trong lĩnh vực bảo tồn hệ sinh thái biển, phát triển thủy sản bền vững, chống xói lở bờ biển và thích ứng với biến đổi khí hậu. Đây là dịp để công chúng TP.HCM hiểu rõ hơn vai trò thiết yếu của khoa học trong việc bảo vệ đại dương – “lá phổi xanh” của hành tinh.

VIỆT-PHÁP CHIA SẺ TẦM NHÌN CHUNG VỀ CÁC VẤN ĐỀ ĐẠI DƯƠNG

Phát biểu tại buổi khai mạc, bà Emmanuelle Pavillon-Grosser, Tổng Lãnh sự Pháp tại TP.HCM, nhấn mạnh tầm quan trọng của việc bảo vệ biển trong bối cảnh biến đổi khí hậu ngày càng nghiêm trọng, với các vấn đề nổi cộm như nước biển dâng, ô nhiễm nhựa, suy giảm đa dạng sinh học và đánh bắt quá mức.

“Pháp và Việt Nam chia sẻ tầm nhìn chung về các vấn đề đại dương. Nhân chuyến thăm Paris của Tổng Bí thư Tô Lâm vào tháng 10/2024, hai bên đã thiết lập Quan hệ Đối tác Chiến lược Toàn diện, trong đó bao gồm việc công nhận vai trò thiết yếu của đại dương đối với hành tinh và khí hậu. Hợp tác khoa học và hàng hải giữa Pháp và Việt Nam sẽ góp phần mang lại giải pháp cụ thể cho những thách thức hiện nay”, Tổng Lãnh Pháp chia sẻ.

Hợp tác chung trong lĩnh vực hải dương học của hai quốc gia đã được thể hiện qua nhiều dự án được giới thiệu tại triển lãm: nghiên cứu chất lượng nước biển (PLUME), nuôi trồng thủy sản bền vững (3R4SCA), vận tải điện giảm phát thải CO₂ (CMA CGM).

“Chúng tôi mong muốn triển lãm lần này không chỉ truyền cảm hứng, mà còn khẳng định cam kết lâu dài của Pháp trong hợp tác cùng Việt Nam vì tương lai bền vững của đại dương,” Tổng Lãnh sự khẳng định.

Ngoài ra, các tổ chức như Viện Nghiên cứu Phát triển Pháp (IRD), Trung tâm CARE và CIRAD cũng chia sẻ loạt hoạt động về giám sát môi trường, ứng phó hạn mặn, phát triển nông nghiệp sinh thái và tăng cường khả năng chống chịu cho cộng đồng ven biển.

Ông Marc Tedetti, đại diện Viện Nghiên cứu Phát triển Pháp (IRD) tại Việt Nam, đã giới thiệu tại triển lãm chiến dịch hải dương học PLUME và các công trình nghiên cứu chung giữa hai nước. Những dự án này tập trung vào giám sát chất lượng nước, sự dịch chuyển của phù sa và tác động của biến đổi khí hậu đến bờ biển miền Nam Việt Nam.

Trong khi đó, Trung tâm Châu Á nghiên cứu về nước (CARE) đang có các dự án hỗ trợ cộng đồng ứng phó với hạn mặn, ngập úng và khủng hoảng tài nguyên nước – đặc biệt ở vùng Đồng bằng sông Cửu Long. Đối với CIRAD - cơ quan nghiên cứu quốc tế chuyên về phát triển nông nghiệp bền vững của Pháp đã đồng hành cùng các cơ quan chức năng và trường đại học Việt Nam trong gần 30 năm. Hiện, CIRAD tập trung vào các chủ đề như: biến đổi khí hậu, an ninh lương thực, nông nghiệp sinh thái và sức khỏe toàn cầu – tất cả đều có liên hệ mật thiết với bảo vệ môi trường biển và phát triển nông thôn ven biển.

Trong triển lãm lần này, Tổng lãnh sự cũng đặc biệt giới thiệu hai dự án chống xói mòn bờ biển tại Cà Mau và Quảng Nam, do Cơ quan phát triển Pháp (AFD) tài trợ, với tổng kinh phí gần 60 triệu euro

Ngoài ra, nhiều tổ chức và doanh nghiệp Pháp cũng có mặt để chia sẻ kinh nghiệm thực tiễn. Tiêu biểu có Tập đoàn CMA CGM, một trong những công ty vận tải và logistics hàng đầu thế giới, đang triển khai dự án xà lan điện phục vụ tuyến vận chuyển hàng hóa giữa Bình Dương và cảng Cái Mép. Dự kiến, phương tiện này sẽ giúp giảm phát thải tới 778 tấn CO₂ mỗi năm – đóng góp quan trọng vào mục tiêu giảm khí nhà kính của Việt Nam.

CHUNG TIẾNG NÓI TRÊN DIỄN ĐÀN LIÊN HỢP QUỐC

Sau thành công của Hội nghị thượng đỉnh “Một đại dương” tổ chức tại Brest năm 2022, năm nay, Pháp cùng Costa Rica đồng đăng cai Hội nghị Đại dương Liên hợp quốc lần thứ ba (UNOC-3) tại thành phố Nice (Pháp).

Hội nghị đặt trọng tâm vào chủ đề “Thúc đẩy hành động và huy động toàn bộ các bên liên quan để bảo tồn và sử dụng bền vững đại dương”, nhằm hướng đến hiện thực hóa Mục tiêu Phát triển Bền vững số 14 của Liên hợp quốc. Sự kiện quy tụ hơn 30.000 đại biểu và hơn 50 nguyên thủ quốc gia, tập trung vào các cam kết cụ thể như bảo vệ vùng biển khơi, kiểm soát ô nhiễm nhựa, chống đánh bắt trái phép và thúc đẩy trung hòa carbon trong vận tải biển. UNOC-3 cũng sẽ chứng kiến sự ra mắt của Liên minh Ocean Rise & Coastal Resilience để hỗ trợ khả năng thích ứng và phục hồi của các thành phố và khu vực ven biển trên toàn thế giới.

Sự hiện diện của Thủ tướng Việt Nam Phạm Minh Chính tại hội nghị lần này với tư cách lãnh đạo một quốc gia có hơn 3.000 km bờ biển, đang đối mặt với nhiều thách thức về xói lở, nước biển dâng và suy giảm nguồn lợi thủy sản. Đây không chỉ thể hiện cam kết mạnh mẽ của Việt Nam về bảo vệ đại dương, mà còn khẳng định mối quan hệ hợp tác chặt chẽ với Pháp – quốc gia đi đầu trong nghiên cứu biển và các sáng kiến toàn cầu về khí hậu.

Một trong số những hình ảnh được trưng bày tại triển lãm. Ảnh: Tổng lãnh sự Pháp tại TP.HCM

Việc tổ chức Triển lãm “Đại dương” tại TP.HCM là minh chứng rõ nét cho tinh thần đồng hành giữa Pháp và Việt Nam, không chỉ ở cấp chính sách mà còn trong các dự án cụ thể, gắn với đời sống cộng đồng ven biển. Thông qua khoa học và đổi mới sáng tạo, hai nước đang cùng nhau ứng phó với những thách thức phức tạp, từ bảo vệ rạn san hô, kiểm soát ô nhiễm nhựa cho đến duy trì sinh kế bền vững cho người dân vùng biển.

Khi nhìn vào những bức ảnh sống động được trưng bày bên ngoài Dinh thự Pháp – giữa lòng một thành phố đang phát triển sôi động như TP.HCM – người xem không chỉ cảm nhận vẻ đẹp của biển cả, mà còn hiểu hơn về vai trò của hợp tác quốc tế trong việc gìn giữ đại dương cho các thế hệ mai sau.

Như Quỳnh