VinaCapital: Thuế quan Mỹ là 'hoàn toàn bất ngờ', thị trường giảm mạnh tạo cơ hội mua vào

Trong báo cáo phân tích nhanh phát hành ngày 3/4, ông Michael Kokalari, Kinh tế gia trưởng của Công ty Quản lý quỹ VinaCapital, nhận định mức thuế 46% là "hoàn toàn bất ngờ". Ông cho biết, trước đó, dự báo của thị trường và chính VinaCapital chỉ xoay quanh mức thuế khoảng 10% hoặc thấp hơn. Lý do cho kỳ vọng này là việc áp thuế cao lên Việt Nam có thể đi ngược lại lợi ích kinh tế của Mỹ, gây ra lạm phát cao hơn và tạo khó khăn chính trị cho Đảng Cộng hòa trong bối cảnh cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ năm sau.

VinaCapital cho rằng, mục tiêu chính của động thái thuế quan này từ phía chính quyền Trump là nhằm giảm thâm hụt thương mại song phương. Do đó, quỹ này đưa ra khuyến nghị Việt Nam nên xem xét tăng cường nhập khẩu hàng hóa từ Mỹ một cách khẩn trương. Thông tin mà VinaCapital có được cũng chỉ ra rằng các quan chức Mỹ đã ghi nhận những nỗ lực ban đầu của Việt Nam trong việc giải quyết mất cân bằng thương mại. Một tín hiệu tích cực là kế hoạch nhập khẩu khoảng 35 tỷ USD khí tự nhiên hóa lỏng (LNG) mỗi năm của Việt Nam, có thể sử dụng các kho chứa nổi tái hóa khí (FSRU) trong khi chờ đợi xây dựng các cảng nhập LNG cố định.

Tuy nhiên, theo các chuyên gia đàm phán thương mại mà VinaCapital tham khảo, mức thuế 46% có thể chỉ là khởi đầu trong chiến lược đàm phán. Các cuộc đàm phán căng thẳng được dự báo sẽ diễn ra trong những tuần tới, và VinaCapital đánh giá việc đưa mức thuế cuối cùng xuống dưới 25% là một thách thức không nhỏ.

Thị trường phản ứng mạnh, cơ hội cho nhà đầu tư giá trị

Phản ứng trước thông tin thuế quan, thị trường chứng khoán Việt Nam đã có phiên giảm điểm lịch sử vào ngày 3/4. Chỉ số VN-Index lao dốc 6,68%, ghi nhận mức giảm sâu với 517 mã giảm giá, trong đó có tới 282 mã giảm sàn. Toàn bộ 30 cổ phiếu trong rổ VN30 đều chìm trong sắc đỏ, và chỉ 2 mã thoát khỏi cảnh giảm sàn. Thanh khoản thị trường cũng tăng vọt, cho thấy áp lực bán tháo lan rộng.

Theo VinaCapital, việc lực bán diễn ra đồng đều trên toàn thị trường, ngay cả với những cổ phiếu ít chịu tác động trực tiếp như FPT (giảm sàn 7%), cho thấy nhà đầu tư cần thêm thời gian và thông tin để đánh giá đầy đủ tác động của chính sách thuế mới lên triển vọng kinh tế và lợi nhuận doanh nghiệp.

Trong khi đó, phản ứng trên thị trường ngoại hối lại khá "nhẹ nhàng". Tỷ giá USD/VND chỉ mất giá chưa đến 1% ngay sau tin tức được công bố và tổng mức mất giá từ đầu năm đến nay cũng chỉ dưới 2%. VinaCapital lưu ý rằng, dựa trên kinh nghiệm từ nhiệm kỳ đầu của ông Trump và các trường hợp khác (như Mexico), đồng nội tệ của các quốc gia bị áp thuế thường mất giá khoảng một nửa so với mức thuế. Sự bình ổn tương đối của tỷ giá hiện tại có thể do còn nhiều yếu tố chưa rõ ràng, bao gồm khả năng có các miễn trừ thuế cho một số mặt hàng xuất khẩu cụ thể của Việt Nam.

Trước diễn biến này, VinaCapital cho biết đang tích cực đánh giá tác động của các kịch bản thuế khác nhau lên danh mục đầu tư của mình. Quỹ này nhìn nhận đợt sụt giảm giá cổ phiếu ngắn hạn là cơ hội để tìm kiếm các vị thế mua vào.

"Đợt bán tháo tạo ra cơ hội cho các nhà quản lý quỹ chủ động mua vào những cổ phiếu có nền tảng cơ bản tốt, sẽ ít bị tác động quá nhiều bởi thuế quan, và có mức định giá rẻ", ông Michael Kokalari nhấn mạnh.

VinaCapital dự báo các doanh nghiệp tham gia vào các dự án đầu tư công hoặc các chính sách kích cầu nội địa của Chính phủ sẽ là những đối tượng hưởng lợi tiềm năng, khi Chính phủ có thể đẩy mạnh các biện pháp này để bù đắp tác động từ thuế quan lên tăng trưởng GDP. Quyết tâm này càng được củng cố sau thông báo về thuế của Mỹ, tiếp nối kế hoạch tăng chi tiêu đầu tư công đã được công bố hồi tháng 2/2025.

Hà Chi