Vingroup, Becamex, HUD kiến nghị giải pháp gì để phát triển nhà ở xã hội?

Vingroup kiến nghị cho phép các địa phương được chỉ định thầu, nhà đầu tư

Chiều 6/3, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính chủ trì Hội nghị trực tuyến toàn quốc về tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, thúc đẩy phát triển nhà ở xã hội.

Tại Hội nghị, đại diện Tập đoàn Vingroup cho biết, đơn vị này sẵn sàng hoàn thành mọi nhiệm vụ mà Chính phủ, Thủ tướng giao trong lĩnh vực nhà ở xã hội. Tập đoàn Vingroup đã đăng ký từ nay đến năm 2030 xây dựng 500.000 căn hộ và quyết tâm thực hiện mục tiêu.

Đại diện Tập đoàn Vingroup phát biểu tại Hội nghị. Ảnh VGP/Nhật Bắc

Đưa ra giải pháp nhằm phát triển nhà ở xã hội, Tập đoàn Vingroup kiến nghị 2 nội dung:

Thứ nhất, kiến nghị Thủ tướng cho phép các địa phương được chỉ định thầu, chỉ định nhà đầu tư.

Thứ hai, cho phép các địa phương rút ngắn thủ tục hoặc cho làm song song. Ví dụ, cùng lúc có thể vừa làm quy hoạch, vừa làm thủ tục đầu tư xây dựng… thì sẽ rút ngắn nhiều thời gian. Theo đại diện Tập đoàn Vingroup nếu làm xong quy hoạch rồi đến khâu đầu tư, tài chính… sẽ tạo ra nhiều thủ tục hành chính.

HUD kiến nghị gỡ vướng trong cơ thế thực hiện và quản lý quỹ đất

Cũng tại hội nghị, đại diện Tổng Công ty Đầu tư phát triển nhà và đô thị (HUD) cho biết, với vai trò là doanh nghiệp Nhà nước thuộc Bộ Xây dựng, Tổng công ty HUD xác định phát triển nhà ở xã hội là nhiệm vụ chính trị trọng tâm và đã dành một phần nguồn lực quan trọng để chủ động triển khai đầu tư các dự án nhà ở xã hội tại nhiều địa phương trong cả nước.

Theo HUD, trong quá trình triển khai thực tiễn về đầu tư xây dựng nhà ở xã hội, đơn vị này đã gặp nhiều khó khăn như: Về thủ tục, cơ chế ưu đãi hỗ trợ của địa phương cho dự án nhà ở xã hội; về việc áp dụng cơ chế ưu đãi miễn tiền sử dụng đất đối với các dự án nhà ở xã hội được phê duyệt trước Luật Nhà số 27/2023-QH15; về phần lợi nhuận bù đắp từ phần 20% đất thương mại sang giá bán.

Đại diện Tổng Công ty Đầu tư phát triển nhà và đô thị (HUD) phát biểu tại Hội nghị. Ảnh VGP/Nhật Bắc

Đại diện HUD cũng cho biết, quy định về trình tự thủ tục, thời gian để phát triển 1 dự án nhà ở xã hội là khá lớn. Vì vậy, HUD kiến nghị Chính phủ xem xét, xây dựng các quy định, cơ chế ưu tiên cho phát triển các dự án nhà ở xã hội thông qua việc rút ngắn các trình tự thủ tục, thời gian thực hiện các trình tự thủ tục ở các bước:

Về lựa chọn nhà đầu tư, HUD đề xuất áp dụng phương thức chỉ định thầu đối với các dự án đã có nhà đầu tư đáp ứng đầy đủ điều kiện (có thể theo xếp hạng các nhà đầu tư theo thang điểm thông qua việc đánh giá hồ sơ năng lực, kinh nghiệm ở bước mời quan tâm hoặc theo quy mô các dự án nhà ở xã hội) hoặc rút ngắn quy trình đấu thầu bằng cách nâng cao năng lực, trách nhiệm bên mời thầu nhằm giảm bớt các thủ tục, thời gian không cần thiết như: sửa đổi, làm rõ, gia hạn hồ sơ mời thầu; đánh giá hồ sơ dự thầu.

Về các vướng mắc về thủ tục kinh doanh dự án nhà ở xã hội: Quá trình xét duyệt phương án kinh doanh cũng như xét duyệt hồ sơ đối tượng được hưởng ưu đãi về chính sách nhà ở xã hội còn kéo dài do cơ sở dữ liệu về các đối tượng được hưởng ưu đãi chưa có hoặc chưa đầy đủ.

Về vướng mắc trong cơ thế thực hiện và quản lý quỹ đất để xây dựng nhà ở xã hội, HUD cho biết, hiện nay, tại một số địa phương có quỹ đất xây dựng nhà ở xã hội rất lớn thuộc diện bàn giao lại cho địa phương thực hiện theo Quyết định chấp thuận chủ trương đầu tư dự án phát triển khu đô thị, khu nhà ở. Trong khi đó các địa phương còn hạn chế về nguồn lực cũng như vướng mắc thủ tục đầu tư nên việc đưa quỹ đất trên vào sử dụng rất chậm, gây lãng phí nguồn lực. Trong khi chính doanh nghiệp phát triển khu nhà ở, khu đô thị có quỹ đất đó hoàn toàn có đủ năng lực và mong muốn tham gia đầu tư nhà ở xã hội.

“Việc điều chỉnh để giao chủ đầu tư khu đô thị, khu nhà ở có quỹ đất đó trực tiếp thực hiện đầu tư nhà ở xã hội thuộc thẩm quyền của UBND tỉnh, thành phố nhưng còn tồn tại e ngại vướng mắc về pháp luật đấu thầu và đầu tư hiện hành" - đại diện HUD cho hay.

Đại diện HUD đã kiến nghị Chính phủ chỉ đạo các Bộ ngành, địa phương rà soát các quỹ đất thuộc diện bàn giao để xây dựng nhà ở xã hội; xem xét nếu chủ đầu tư khu đô thị, khu nhà ở có quỹ đất đủ năng lực và có nguyện vọng đầu tư nhà ở xã hội thì tổ chức điều chỉnh để giao cho chủ đầu tư đó triển khai đầu tư nhà ở xã hội, nhanh chóng khai thác quỹ đất hiện có.

Cùng với đó, triển khai cơ chế để cụ thể hóa Chỉ thị số 34-CT/TW của Ban Bí thư ngày 24/5/2024 về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác phát triển nhà ở xã hội trong tình hình mới, trong đó có nội dung nghiên cứu thành lập, thiết lập cơ chế hoạt động của doanh nghiệp nhà nước chuyên đầu tư phát triển nhà ở xã hội, kiến nghị Chính phủ xem xét ban hành cơ chế đặc thù lựa chọn, giao nhiệm vụ cho các doanh nghiệp nhà nước có đủ uy tín, năng lực kinh nghiệm chủ động sử dụng nguồn vốn và đề xuất thực hiện đầu tư các dự án nhà ở xã hội tại các địa bàn có nhu cầu cao để đẩy mạnh nguồn cung.

Đại diện Becamex: Cần chương trình cho vay ưu đãi với thời gian dài, lãi suất cố định

Phát biểu tại Hội nghị, đại diện Becamex cho rằng, cần sự vào cuộc của toàn bộ hệ thống chính quyền và doanh nghiệp từ Trung ương đến địa phương với nhiệm vụ, trách nhiệm cụ thể, giao tiến độ thực hiện. Cần sớm xây dựng quỹ nhà ở quốc gia gắn với cơ sở dữ liệu về dân số, thu nhập, từ đó chúng ta có sự chuẩn bị về kế hoạch xây dựng, phát triển, tránh sự bị động. Phải làm sao thủ tục pháp lý đơn giản nhất với cơ chế "một cửa".

"Nếu như chúng ta chuẩn hóa, sử dụng công nghệ mới, thiết kế mẫu, sẽ giúp giảm giá thành, tăng chất lượng sản phẩm, rút ngắn thời gian thi công rất nhiều", đại diện Becamex cho biết.

Đại diện Becamex phát biểu tại Hội nghị. Ảnh VGP/Nhật Bắc

Cũng theo vị đại diện Becamex, chương trình cho vay ưu đãi với thời gian dài và lãi suất cố định cũng là điểm rất quan trọng. Theo đó, 100% các quốc gia thành công trong xây dựng nhà ở xã hội đều có chính sách cho vay 25 năm với lãi suất cố định. Điều này rất cần thiết, vừa cho đối tượng mua nhà vừa cho chủ đầu tư.

Ngoài ra, cần giải quyết được bài toán có tính chất tổng thể hơn, tránh phát triển manh mún. Cụ thể, cần gắn toàn bộ dự án nhà ở xã hội trong quy hoạch phát triển chung của quy hoạch tỉnh, quy hoạch vùng để thiết lập hệ thống giao thông công cộng, đường sắt đô thị, từ đó chúng ta giảm lưu lượng giao thông bình thường, hình thành những khu đô thi vệ tinh…

"Với những kinh nghiệm như thế, chúng tôi đã làm những khu đô thị tích hợp, vai trò của nhà ở xã hội đóng góp không chỉ mang đến điều kiện thu hút đầu tư, tạo ra bộ mặt đô thị, phát triển bền vững, phát triển lan tỏa, không để ai bị bỏ lại phía sau",đại diện Becamex phát biểu.

Khôi Nguyên