Vĩnh Phúc: Hàng loạt biệt thự mọc lên như nấm trên đất công dù thanh tra đã chỉ ra sai phạm

Liên tiếp chồng chất sai phạm

Nhiều năm trước, UBND tỉnh Vĩnh Phúc đã bàn giao hàng trăm ha đất cho Công ty TNHH Kim Long và Công ty TNHH Nhân Nghĩa tại các phường Liên Bảo, Khai Quang, xã Định Trung thuộc Thành phố Vĩnh Yên và xã Kim Long thuộc huyện Tam Dương.

Báo Nông Nghiệp Việt Nam thông tin cụ thể cho biết, Công ty TNHH Kim Long được giao hơn 140ha đất nông nghiệp trên địa bàn xã Định Trung, phường Liên Bảo và phường Khai Quang thuộc TP Vĩnh Yên để trồng mía, cây ăn quả. Sau nhiều lần điều chỉnh, thu hồi, diện tích thực tế Công ty TNHH Kim Long quản lý vào khoảng hơn 100 ha.

Từ trên cao nhìn xuống có thể nhìn thấy nhiều biệt thự, nhà vườn và các công trình xây dựng trái phép mọc lên như nấm ở phường Liên Bảo, TP Vĩnh Yên.

Qua một thời gian phát triển sản xuất không thực sự đạt hiệu quả, trên diện tích đất này đã xảy ra hàng loạt những hiện tượng chiếm đất để xây dựng các công trình, chuyển nhượng trái pháp luật, sử dụng không đúng mục đích...

Tháng 4/2019, Thanh tra tỉnh Vĩnh Phúc đã thành lập đoàn thanh tra và phát hiện hàng loạt sai phạm nghiêm trọng trong quản lý đất đai ở phường Liên Bảo, Khai Quang và xã Định Trung chủ yếu trên diện tích Công ty TNHH Kim Long được giao.

Tại phường Khai Quang có 28 trường hợp vi phạm trên diện tích hơn 23.120m2.

Phường Liên Bảo có 39 trường hợp vi phạm, xây dựng các công trình trái phép trên diện tích 124.828m2. Xã Định Trung có 5 trường hợp vi phạm chiếm đất, xây dựng công trình trên đất, chuyển nhượng đất không đúng quy định pháp luật diện tích 76.760m2...

Điều đáng chú ý ở đây là, trải qua 2 năm sau kết luận thanh tra, mặc dù đã có hàng trăm văn bản chỉ đạo của các cơ quan quản lý, cơ quan chuyên môn ở tỉnh Vĩnh Phúc, tuy nhiên những hành vi vi phạm, đặc biệt là xây dựng biệt thự trái phép trên đất nông nghiệp vẫn tiếp tục diễn ra, thậm chí còn có những biểu hiện ngang nhiên, manh động, thách thức pháp luật hơn so với thời gian trước.

Có mặt tại các khu vực đồi Quyết Thắng (thôn Tấm, xã Định Trung) và khu vực đồi Kim Long, gần Núi Đinh, Núi Đúng (phường Liên Bảo), hàng chục căn biệt thự nguy nga tráng lệ mọc lên trên những sườn đồi. Có những căn đã hoàn thiện và đưa vào sử dụng, có những căn đang xây dựng dang dở.

Núi đồi vốn là đất sản xuất nông nghiệp trước đây đã bị chia chác, xẻ thịt để nhường chỗ cho biệt thự mọc lên. Phía chính quyền địa phương dù đã có những động thái lập biên bản, thậm chí là cưỡng chế vi phạm một số công trình nhưng những ngôi biệt thự vẫn nằm đó như thách thức.

Chính quyền buông lỏng quản lý là một trong những nguyên nhân chính khiến các đối tượng lấn chiếm bất chấp pháp luật chiếm đất trồng cây, xây nhà.

Theo báo cáo của UBND Thành phố Vĩnh Yên gửi Thường trực Thành ủy Vĩnh Yên về việc thực hiện kết luận, kiến nghị thanh tra và công tác quản lý đất đai trên địa bàn thể hiện: Các trường hợp vi phạm trên đất của Công ty TNHH Kim Long diễn ra từ năm 2002 đến nay, tuy nhiên việc xử lý vi phạm gặp nhiều khó khăn do các trường hợp vi phạm thường xây dựng vào các ngày nghỉ, ngày lễ tết, khi phát hiện nhiều trường hợp không xác định được chủ, một số trường hợp xuất hiện nhiều người lạ mặt, xăm trổ có hành vi chống đối, đe dọa, lăng mạ mang tính chất côn đồ, gây khó khăn trong việc thiết lập hồ sơ xử lý vi phạm...

Tuy nhiên đó là những nguyên nhân khách quan và hệ lụy rõ ràng là các cấp chính quyền ở tỉnh Vĩnh Phúc đang phải giải quyết những hậu quả nặng nề về việc buông lỏng quản lý đất đai suốt một thời gian rất dài.

Điều bất ngờ là sau kết luận thanh tra, dường như vẫn đang có những sự vướng mắc nhất định trong giải pháp xử lý và tình trạng vi phạm cứ tiếp tục tiếp diễn. Những biệt thự "ma" không tìm được chủ nhân vẫn cứ thế mọc trên đất công ở Vĩnh Phúc.

Thống kê mới nhất của UBND Thành phố Vĩnh Yên cho thấy, sau kết luận thanh tra, tại Liên Bảo, Định Trung và Khai Quang có tới 71 trường hợp vi phạm mới. Hoạt động xây dựng diễn ra ngang nhiên bên trong những tấm tôn, tường rào quây kín khuôn viên hoặc những chiếc rào chắn barie được dựng lên để ngăn cản cơ quan chức năng tiếp cận kiểm tra.

Tại xã Định Trung, nơi Công ty TNHH Nhân Nghĩa từng được giao hơn 127 ha đất lâm nghiệp để trồng rừng, hiện ở khu vực đồi Quyết Thắng đang có 8 trường hợp chiếm đất, xây dựng nhà, mặc dù 5 trong số đó UBND Thành phố Vĩnh Yên ra quyết định xử phạt vi phạm hành chính và quyết định cưỡng chế nhưng ở khu vực này các cá nhân vẫn cho xây dựng hàng rào kiên cố, trồng cây cổ thụ và tiếp tục có những biểu hiện chống đối cơ quan chức năng.

Ở Khai Quang, trong số 55 trường hợp vi phạm mới, chính quyền chỉ xác định được một trường hợp có đối tượng vi phạm, UBND Thành phố Vĩnh Yên hiện đang áp dụng biện pháp khắc phục hậu quả.

Sau hàng loạt những vi phạm trong công tác quản lý, UBND tỉnh Vĩnh Phúc đã thu hồi quyết định giao đất cho các công ty Kim Long và Nhân Nghĩa. Nhưng kể cả sau khi thu hồi đất giao cho các tổ chức nhà nước quản lý thì đất công ở tỉnh này vẫn như thể đất vô chủ và chính quyền đang phải bỏ cả đống tiền ngân sách để khắc phục hậu quả từ sự buông lỏng quản lý đất đai.

Chủ tịch phường xin nghỉ, cán bộ bị đe dọa "cắt tay, cắt chân"

Báo Gia đình & Xã hội thông tin cùng, Trưởng phòng Tài nguyên & Môi trường TP Vĩnh Yên, bà Lê Học Hải cho biết: Bản chất khu đất UBND tỉnh đã thu hồi của Cty Kim Long và Cty Nhân Nghĩa là đất công do vậy mọi hành vi lấn chiếm, xây dựng công trình đều vi phạm.

Trưởng phòng Tài nguyên & Môi trường TP Vĩnh Yên cho biết, theo quy trình, khi phát hiện vi phạm thì tiến hành lập biên bản, ra quyết định xử phạt, cho chủ công trình 10 ngày để khắc phục rồi mới ra quyết định cưỡng chế. "Thế nhưng trong thời gian đó họ vẫn cứ xây, khi cán bộ đi kiểm tra thì họ lại dời đi. Thậm chí, nhiều đối tượng còn ngang ngược, thách thức và có cả yếu tố xã hội đen nên vô cùng phức tạp. Bản thân tôi cũng bị đe dọa và phải nhờ đến sự can thiệp của bên công an", bà Hải nói.

Khu đất trước đây được sử dụng để trồng mía và cây ăn quả lâu năm thuộc địa bàn TP Vĩnh Yên, tỉnh Vĩnh Phúc nay đã xuất hiện hàng loạt biệt thự xây dựng trái phép.

Đặc biệt, theo quy định kinh phí cưỡng chế cơ quan chức năng sẽ lập dự toán với số tiền lên đến hàng trăm triệu đồng và người vi phạm phải chịu. Tuy nhiên, đa phần họ không chấp hành nên Nhà nước phải ứng ngân sách để chi trả.

Báo cáo của UBND TP Vĩnh Yên gửi Thường trực Thành ủy Vĩnh Yên về việc thực hiện kết luận, kiến nghị thanh tra và công tác quản lý đất đai trên địa bàn cũng thể hiện: Việc xử lý gặp nhiều khó khăn do các trường hợp vi phạm thường xây dựng vào các ngày nghỉ, ngày lễ Tết, khi phát hiện nhiều trường hợp không xác định được chủ. Một số trường hợp xuất hiện nhiều người lạ mặt, xăm trổ có hành vi chống đối, đe dọa, lăng mạ mang tính chất côn đồ, gây khó khăn trong việc thiết lập hồ sơ xử lý vi phạm...

Ông Nguyễn Thế Hùng, Phó Chủ tịch thường trực UBND phường Liên Bảo xác nhận với phóng viên trên địa bàn có 8 biệt thự, 10 nhà vườn cùng nhiều công trình nhà ở xây dựng trái phép trên đất công.

"Chúng tôi cũng đã rất quyết liệt trong việc xử lý vi phạm nhưng còn gặp nhiều khó khăn do các đối tượng chống đối, cản trở lực lượng chức năng. Tôi vào can ngăn cũng bị chúng nó đe "mày tao cũng đánh". Nhiều cán bộ khác bị các đối tượng cầm gạch ném, dọa chặt chân, chặt tay. Ông Tạ Văn Bình, tổ trưởng dân phố nơi xảy ra nhiều công trình vi phạm liên tục bị các đối tượng đe dọa đến mức 2 vợ chồng đi đâu cũng phải đeo khẩu trang, đội mũ bảo hiểm", ông Hùng nói.

Theo Phó Chủ tịch thường trực UBND phường Liên Bảo, cũng vì xảy ra nhiều vi phạm trong việc quản lý đất đai mà Chủ tịch UBND phường khóa trước cùng cán bộ địa chính đã bị kỷ luật. Còn ông Hoàng Văn Toàn, Chủ tịch UBND phường Liên Bảo hiện đã có đơn xin nghỉ việc do quá áp lực.

Ông Hùng cũng phân trần, trách nhiệm không thể quy vào cấp phường xã bởi hành vi vi phạm đã xảy ra suốt một thời gian dài, từ thời điểm Cty Kim Long đang quản lý. Đến khi UBND tỉnh Vĩnh Phúc có quyết định thu hồi thì cũng mới chỉ có văn bản, trên thực địa chưa có mốc giới, chưa có bàn giao hiện trạng nên còn nhiều vướng mắc…

Trước thực trạng vi phạm pháp luật về đất đai diễn ra công khai, UBND tỉnh Vĩnh Phúc cho rằng UBND TP Vĩnh Yên chưa làm hết trách nhiệm trong công tác quản lý đất đai tại địa phương theo quy định. Song song với các kiến nghị xử lý kiểm điểm trách nhiệm, UBND tỉnh Vĩnh Phúc yêu cầu Chủ tịch TP Vĩnh Yên ban hành ngay văn bản Thông báo đến các tổ chức, hộ gia đình, cá nhân đang sử dụng đất trên địa bàn địa phương là đất có nguồn gốc đất Nhà nước giao cho Cty Kim Long và Cty Nhân Nghĩa đã bị thu hồi thu dọn tài sản, bàn giao trả lại đất cho Nhà nước.

Chỉ đạo thiết lập hồ sơ để xử lý các vi phạm trên theo đúng quy định của pháp luật đất đai, buộc tháo dỡ công trình vi phạm trả lại tình trạng ban đầu. Trường hợp phải lập hồ sơ chuyển cơ quan Cảnh sát điều tra xử lý theo quy định tại Điều 228 (Tội vi phạm các quy định về sử dụng đất đai) và Điều 229 (Tội vi phạm các quy định quản lý đất đai) Bộ Luật hình sự năm 2015 thì phải tiến hành ngay để đảm bảo sự nghiêm minh của pháp luật.

Nguyễn Triệu