Vĩnh Phúc: Làng Hệ (Vĩnh Thịnh – Vĩnh Tường) xây dựng khu thiết chế văn hóa kiểu mẫu – Những vấn đề đặt ra ?
Làng Hệ - xã Vĩnh Thịnh, huyện Vĩnh Tường, là một trong 28 làng của tỉnh Vĩnh Phúc được chọn xây dựng làng văn hóa kiểu mẫu đợt đầu. Làng này nằm liền kề khu resort FLC, từ mấy năm nay thu hút khách du lịch vào những ngày nghỉ cuối tuần và những ngày nghỉ lễ trong năm.
Chính vì vậy, làng Hệ được chọn để xây dựng làng văn hóa kiểu mẫu đầu tiên của xã Vĩnh Thịnh hướng tới thu hút khách du lịch nghỉ dưỡng tại resort FLC để giới thiệu, quảng bá sản phẩm OCOP của địa phương, thưởng thức văn hóa ẩm thực, vui chơi giải trí, mua sắm…
Phó Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch UBND xã Vĩnh Thịnh Nguyễn Phùng Xuân cho biết: Trong khuôn viên 10.000 m2, trong đó có sẵn 3.900 m2, còn hơn 6000 m2 là ao hồ, ruộng trũng, từ 10/6, đã khởi công san lấp diện tích trũng nói trên để xây dựng khu thiết chế văn hóa kiểu mẫu, gần với chùa và đình làng Hệ là di tích lich sử văn hóa cấp tỉnh. Được đầu tư 25 tỷ đồng, trong đó 15 tỷ đồng để xây lắp khu thiết chế văn hóa kiểu mẫu gồm nhà văn hóa, sân thể thao, thủy vực, vườn hoa cây xanh, đường dạo; còn lại 10 tỷ đồng để hỗ trợ những hộ có điều kiện làm các dịch vụ ngành nghề như mở cửa hàng tiện ích cung ứng đồ gia dụng, hàng khô là đặc sản của địa phương, cửa hàng tạp hóa, nhà hàng ăn uống, mô hình du lịch cộng đồng, biến nơi đây trở thành điểm sinh hoạt văn hóa cộng đồng của làng, đồng thời là điểm thu hút khách du lịch. Khu xây dựng thiết chế văn hóa kiều mẫu làng Hệ đã có sẵn nhà văn hóa cũ nay cải tạo mở rộng, nâng cấp lên 150 chỗ ngồi. Việc xây dựng khu thiết chế văn hóa kiểu mẫu làng Hệ giai đoạn 1 sẽ hoàn thành vào 30/12/2023 và sau đó mở rộng khu vực xây dựng thiết chế làng văn hóa kiểu mẫu lên 1,8 ha.
Từ xây khu thiết chế văn hóa kiểu mẫu làng Hệ, xã Vĩnh Thịnh sẽ rút kinh nghiệm triển khai tiếp xây dựng 12 làng văn hóa kiểu mẫu.
Làng Hệ hiện có 213 hộ với 880 nhân khẩu là làng thuần nông, trong đó có 12 hộ nuôi bò sữa cung ứng sữa cho các Công ty sữa Vinamilk và Cô gái Hà Lan, trong đó hộ nuôi nhiều là là 20 con, hộ nuôi ít cũng từ 7 đến 10 con. Thu nhập bình quân đầu người ở làng Hệ năm 2022 là 62,5 triệu đồng; năm 2023 phấn đấu nâng thu nhập lên 65 triệu đồng/người, đời sống nhân từng bước cải thiện, nâng cao. Xây dựng làng văn hóa kiểu mẫu sẽ giúp làng Hệ phát triển dịch vụ, nhất là văn hóa ẩm thực, mua sắm sản vật đặc sản địa phương, sẽ tạo thêm nhiều việc làm tại chỗ, thu hút khách du lịch, tăng thêm thu nhập.
Khó khăn nhất hiện nay là vệ sinh môi trường liên quan đến phát triển chăn nuôi bò sữa, bò thịt với chuồng trại tại gia đình, là một trong những nguồn thu quan trọng của nhiều gia đình trong làng Hệ và xã Vĩnh Thịnh. Lãnh đạo xã Vĩnh Thịnh đã vận động các hộ chăn nuôi bò sữa, bò thịt đưa ra khu nuôi tập trung, không để chuồng nuôi bò sữa, bò thịt trong khuôn viên gia đình. Các hộ chăn nuôi bò sữa, bò thịt ở Làng Hệ muốn khu nuôi bò tập trung chỉ cách làng 500 đến 700 m, nhưng lãnh đạo huyện và tỉnh quy hoạch khu nuôi bò tập trung cách 2 km đi lại xa, các hộ chăn nuôi không đồng thuận. Ngay cả quy hoạch gần các khu dân cư cách làng 500 đến 700m lại vướng đất 5%, nhà không có đất ở khu vực đó liên quan đến đấu giá đất xây dựng. Giá cả đấu giá đất xây chuồng trại tập trung chuyển đổi mục đích sử dụng đất cụ thể như thế nào chưa có sự hướng dẫn của huyện, của tỉnh. Và khi đã có hướng dẫn về giá thì những hộ chăn nuôi có đất và không có đất ở đấy có đồng thuận hay không đang có nhiều ý kiến khác nhau.
Tuy các hộ chăn nuôi đều đã xây dựng các hầm khí biogas giải quyết chất đốt và đã có vài hộ ở xã Vĩnh Thịnh mua ô tô tải chuyên dụng chở phân, mua phân bò của các hộ chăn nuôi cung ứng cho các nông trại trồng cây ăn quả và rau màu để không dùng phân hóa học nhưng mới chỉ đáp ứng được 1/3 lượng phân chăn nuôi bò sữa thải ra. Dù ô nhiễm môi trường do chăn nuôi bò sữa trong khuôn viên tại gia ở làng Hệ nói riêng và toàn xã Vĩnh Thịnh nói chung có đỡ hơn trước nhưng vẫn là vấn đề nan giải cần được sự đồng thuận của các hộ chăn nuôi và rất cần sự quan tâm giúp đỡ của huyện và tỉnh, cùng hiến kế giải quyết ô nhiễm môi trường của các nhà khoa học.
X.B – T.D