VKSND tối cao trả lời kiến nghị của cử tri gửi tới trước kỳ họp thứ 10, Quốc hội khóa XV

Văn bản số 6116/VKSTC-V8 của VKSND tối cao nêu rõ: Thực hiện Công văn số 1691/NBDNGS15 ngày 28/10/2025 của Ủy ban Dân nguyện và giám sát, Quốc hội khóa XV về việc chuyển kiến nghị của cử tri gửi tới trước Kỳ họp thứ 10, Quốc hội khóa XV. Nội dung kiến nghị: Ủy ban Dân nguyện và Giám sát gửi kiến nghị của cử tri gửi tới trước Kỳ họp thứ 10, Quốc hội khóa XV đề nghị xem xét sửa đổi, bổ sung Điều 4, Thông tư liên tịch số 08/2012/TTLT-BCA-BQP-TANDTC-VKSNDTC (Thông tư liên tịch số 08) và Điều 6 Thông tư liên tịch số 09/2012/TTLT-BCA-BQP-TANDTC- VKSNDTC (Thông tư liên tịch số 09) theo hướng quy định cụ thể về nội dung “có nhiều tiến bộ” trong điều kiện giảm thời hạn chấp hành án hình sự tại cộng đồng (quy định cụ thể bao nhiêu tháng khá, tốt liên tục liền kề với thời điểm xét giảm thời hạn chấp hành án thì được coi là có tiến bộ trong thời gian chấp hành án).

Trụ sở cơ quan VKSND tối cao. (Ảnh minh họa: Nguồn: Báo Bảo vệ pháp luật).

Sau khi nghiên cứu nội dung kiến nghị, các quy định của pháp luật có liên quan VKSND tối cao có ý kiến như sau:

Luật Thi hành án hình sự năm 2010 chưa quy định cụ thể điều kiện để rút ngắn thời gian thử thách của án treo; giảm, miễn thời hạn chấp hành án phạt cải tạo không giam giữ. Do đó, Bộ Công an, Bộ Quốc phòng, TAND tối cao và VKSND tối cao thống nhất ban hành Thông tư liên tịch số 08, Thông tư liên tịch số 09 hướng dẫn để thi hành đúng và thống nhất quy định của pháp luật về rút ngắn thời gian thử thách của án treo; giảm, miễn thời hạn chấp hành án phạt cải tạo không giam giữ.

Luật Thi hành án hình sự năm 2019 có hiệu lực từ ngày 1/1/2020, do đó Thông tư liên tịch số 08, Thông tư liên tịch số 09 đã hết hiệu lực pháp luật. Luật Thi hành án hình sự đã quy định cụ thể điều kiện để rút ngắn thời gian thử thách của án treo, theo đó ngoài điều kiện về thời gian chấp hành, điểm b, khoản 1, Điều 89 quy định “Trong thời gian thử thách, người được hưởng án treo đã chấp hành nghiêm chỉnh pháp luật, các nghĩa vụ theo quy định tại Điều 87 của Luật này; tích cực học tập, lao động, sửa chữa lỗi lầm hoặc lập thành tích trong lao động, bảo vệ an ninh trật tự được cơ quan nhà nước có thẩm quyền khen thưởng".

Đối với điều kiện giảm thời hạn chấp hành án phạt cải tạo không giam giữ ngoài điều kiện về thời hạn chấp hành và bồi thường dân sự, điểm b, khoản 1, Điều 102 quy định “Trong thời gian thử thách người chấp hành án đã chấp hành nghiêm chỉnh các nghĩa vụ theo quy định tại Điều 99 của Luật này; tích cực học tập, lao động, sửa chữa lỗi lầm hoặc lập thành tích trong lao động, bảo vệ an ninh trật tự được cơ quan nhà nước có thẩm quyền khen thưởng”. Đồng thời, tại điểm b, khoản 1 Điều 5 Nghị quyết số 03/2024/NQ-HĐTP ngày 10/6/2024 của Hội đồng thẩm phán TAND tối cao đã hướng dẫn chi tiết liên quan đến nội dung này.

Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật quy định liên ngành được ban hành thông tư liên tịch để quy định về việc phối hợp giữa các cơ quan này trong việc thực hiện trình tự, thủ tục tố tụng. Pháp luật hiện hành không quy định cụ thể “có nhiều tiến bộ” trong điều kiện rút ngắn thời gian thử thách của án treo, giảm thời hạn chấp hành án phạt cải tạo không giam giữ là bao nhiêu tháng khá, tốt liên tục liền kề với thời điểm xét, quyết định thì được coi là có tiến bộ trong thời gian chấp hành án.

BVPL