Với 1,6 tỷ USD, ứng cử viên Đảng Dân chủ có đủ sức hạ bệ ông Trump?

Sau nhiều năm ủng hộ các ứng viên Đảng Dân chủ khác trong cuộc đua vào Nhà Trắng, tỷ phú 62 tuổi Tom Steyer quyết định thử vận may của mình với với chiến dịch tranh cử tổng thống Mỹ 2020.

Ông Tom Steyer mới tuyên bố tham gia tranh cử cách đây hơn một tháng và điều đó phần nào gây bất lợi cho ông. Bởi một số nghị sĩ và thống đốc đã bắt đầu chiến dịch tranh cử từ khi Tổng thống Donald Trump mới lên nắm quyền.

Tỷ phú Tom Steyer sở hữu khối tài sản 1,6 tỷ USD, bằng một nửa Tổng thống Donald Trump. Ảnh: Washington Post.

Theo Washington Examiner, hôm 13/8 ông Steyer cho biết 130.000 cá nhân đã quyên góp tiền tranh cử cho ông. Đây là con số tối thiểu một ứng cử phải có để tham gia cuộc tranh luận giữa các ứng cử viên Đảng Dân chủ vào tháng 9 tới, theo quy định của Ủy ban Đảng Dân chủ Quốc gia.

Trên thực tế, tiền không phải vấn đề đối với Tom Steyer. Nhà sáng lập Quỹ Farallon sở hữu khối tài sản 1,6 tỷ USD, bằng một nửa tổng tài sản của Tổng thống Donald Trump nhưng giàu hơn tất cả ứng viên còn lại.

Ông trùm quỹ quản lý tài sản

Sau khi tốt nghiệp Đại học Yale vào năm 1979, Tom Steyer bắt đầu sự nghiệp tại Ngân hàng đầu tư Morgan Stanley. Hai năm sau đó, ông tạm gác lại công việc để theo học Đại học Stanford.

Từ năm 1983 đến năm 1985, ông Steyer làm việc cho bộ phận quản lý rủi ro ở Ngân hàng Goldman Sachs. Sau đó, ông tham gia vào ủy ban điều hành tại Hellman & Friedman, một công ty cổ phần tư nhân trị giá 8 tỷ USD.

Năm 1986, Tom Steyer thành lập Quỹ đầu tư Farallon Capital và phát triển công ty trở thành "đế chế" quỹ quản lý tài sản thuộc vào loại hàng đầu nước Mỹ. Vào thời điểm ông Steyer rời khỏi Farallon vào năm 2012, quỹ đầu tư đang quản lý 20 tỷ USD cho nhiều tổ chức tài chính và doanh nhân nổi tiếng.

Trả lời phỏng vấn với Forbes năm 2017, Tom Steyer tiết lộ về nguyên tắc đầu tư của mình: "Đối với tôi, nguyên tắc quan trọng nhất trong đầu tư là không tham lam. Chúng tôi luôn cố gắng trung thực, không mạo hiểm và lường trước những rủi ro có thể gặp phải".

Tỷ phú Steyer biến Farallon thành công ty quản lý quỹ lớn nhất nước Mỹ. Ảnh: The Daily Beast.

Theo Forbes, tổng tài sản của Tom Steyer tính đến tháng 7/2019 vào khoảng 1,6 tỷ USD. Tỷ phú 62 tuổi sở hữu một trang trại gia súc rộng 7,3 triệu m2 và một biệt thự ở San Francisco (Mỹ) nhìn thẳng ra cầu Golden Gate. Kể từ năm 2012, Tom Steyer dành phần lớn tài sản của mình để làm từ thiện và tài trợ cho các hoạt động chính trị.

Hồi năm 2011, khi đã là tỷ phú, ông Tom Steyer vẫn mua vé máy bay hạng phổ thông và lái một chiếc Honda Accord bình dân. "Tom không quá quan tâm đến tiền bạc. Cậu ấy muốn đạt được những thành công. Cậu ấy muốn thay đổi thế giới theo hướng tốt đẹp hơn", anh trai Jim Steyer mô tả về người em tỷ phú.

Chi bộn tiền cho các hoạt động từ thiện

Sau khi rời khỏi Farallon, Tom Steyer tập trung toàn lực vào các hoạt động từ thiện và phát triển năng lượng thay thế. Tỷ phú 62 tuổi quyết định rút tiền khỏi tất cả các danh mục đầu tư cho ngành công nghiệp gây ô nhiễm môi trường, trong đó có ngành công nghiệp nhiên liệu hóa thạch.

Năm 2006, ông Steyer và vợ, Kat Taylor, thành lập OneRoust, một doanh nghiệp xã hội nhằm phổ cập kiến thức về máy tính và kỹ năng việc làm cho người dân ở các thị trấn nhỏ vùng nông thôn Ấn Độ và Mexico.

Năm 2007, tỷ phú 62 tuổi thành lập Ngân hàng phát triển công cộng Beneficial State, chuyên cung cấp dịch vụ cho các doanh nghiệp, tổ chức hoạt động phi lợi nhuận.

Thông qua ngân hàng và các tổ chức phi lợi nhuận, ông và vợ đã đầu tư 22,5 triệu USD cho các hoạt động từ thiện, giáo dục, hỗ trợ cho vay, đầu tư cho những cộng đồng có hoàn cảnh khó khăn ở California (Mỹ).

Giống như Bill Gates và Warren Buffett, tháng 8/2010 ông Steyer và vợ ký vào Giving Pledge, cam kết sử dụng tối thiểu một nửa tài sản cho hoạt động từ thiện.

Kể từ đó cho đến nay, ông chủ cũ của Farallon liên tiếp tham gia và thành lập các tổ chức từ thiện, bao gồm NextGen Climate, Next Generation hoạt động vì trẻ em và môi trường, Ủy ban Fair Shake nhằm thúc đẩy bình đẳng thu nhập.

Ông Steyer và vợ tích cực hoạt động từ thiện từ năm 2012 cho đến nay. Ảnh: Sfgate.

Tỷ phú Steyer từng ủng hộ mạnh mẽ cựu Tổng thống Barack Obama trong cả hai chiến dịch tranh cử năm 2008 và 2012. Ông gây quỹ hơn 1 triệu USD cho ông Obama trong cuộc bầu cử tổng thống Mỹ năm 2012 và bỏ ra tổng cộng 67 triệu USD để ủng hộ các ứng cử viên Đảng Dân chủ trong các cuộc bầu cử năm 2014-2016.

Tỷ phú Donald Trump giành chiến thắng trong cuộc đua đến Nhà Trắng năm 2016 và đó là cú đòn giáng vào niềm tin của ông Steyer. Tháng 10/2017, Tom Steyer chi 10 triệu USD cho chiến dịch kêu gọi luận tội và phế truất Tổng thống Trump. Tỷ phú 62 tuổi tuyên bố ông Trump nên bị phế truất vì đang đưa nước Mỹ đến bờ vực chiến tranh hạt nhân và cản trở công lý.

Trong tuyên bố tranh cử của mình, ông Steyer không đề cập đến chiến dịch phản đối ông Trump. Thay vào đó, tỷ phú tập trung vào vấn đề môi trường, chỉ trích các tập đoàn lớn đặt lợi nhuận lên trên lợi ích của người dân và phản đối bất bình đẳng thu nhập.

Kẻ "mất trí" và "đạo đức giả"

Ông trùm dầu mỏ Harold Hamm, nhà tài trợ tích cực của Tổng thống Trump, từng mô tả ông Steyer là kẻ đạo đức giả. Trước khi tập trung vào các hoạt động từ thiện và bảo vệ môi trường, tỷ phú 62 tuổi từng kiếm bộn tiền nhờ ngành công nghiệp nhiên liệu hóa thạch.

Giới quan sát nhận định ngay cả khi ông Steyer rút khỏi các danh mục đầu tư, số tiền ông đổ vào ngành công nghiệp này vẫn đủ để các dự án gây ô nhiễm hoạt động đến năm 2030.

Theo New York Times, tính đến năm 2014, các công ty khai thác than nằm trong danh mục đầu tư của Farallon đã tăng sản lượng lên 70 triệu tấn mỗi năm kể từ khi nhận được tiền đầu tư của Tom Steyer.

Trước khi ông Steyer tuyên bố rút chân khỏi Farallon, một tổ chức sinh viên có tên UnFarallon đã đứng lên chỉ trích công ty gay gắt vì những chính sách đầu tư vào các hoạt động gây ô nhiễm môi trường.

Theo Forbes, tuy đã bán cổ phần sở hữu ở Farallon nhưng ông Steyer có khả năng dùng phần lớn danh mục đầu tư cá nhân để đầu tư vào quỹ Farallon, hiện được quản lý bởi Andrew Spokes, người từng là "cánh tay phải" của Steyer. Forbes chấm điểm minh bạch tài chính của ông là 1 điểm trên thang điểm 5.

Tỷ phú Steyer cam kết chi 100 triệu USD cho chiến dịch tranh cử tổng thống Mỹ. Ảnh: Vox.

Trong cuộc đua đến Nhà Trắng, tỷ phú 62 tuổi tuyên bố sẽ chi tối thiểu 100 triệu USD cho các chiến dịch tranh cử, lớn hơn số tiền 66 triệu USD được Tổng thống Donald Trump chi cho cuộc tranh cử năm 2016. Tuy nhiên, số tiền trên cũng chỉ chiếm 6,25% tổng tài sản của Tom Steyer.

Mark S. Singel - cựu Phó thống đốc bang Pennsylvania - nhận định tỷ phú giàu có Steyer có đủ nguồn lực cần thiết để đánh bại Tổng thống Trump. Tuy nhiên, Bussiness Insider cho rằng đây là dấu hiệu thối nát của hệ thống chính trị Mỹ, khi một đại gia tai tiếng dùng tiền để mua quyền lực.

Nói về việc tranh cử tổng thống Mỹ năm 2020 của Tom Steyer, Tổng thống Donald Trump thẳng thừng chỉ trích: "Ông ta như gã mất trí và lập dị. Ông ta sẽ sớm hết sạch tiền thôi".

Dù tích cực hoạt động từ thiện, tên tuổi Steyer vẫn còn gây nhiều hoài nghi. Ông chủ cũ của Farallon cũng phải đối mặt với các đối thủ nặng ký của Đảng Dân chủ như cựu Phó tổng thống Joe Biden, Thượng nghị sĩ Bernie Sanders, Thượng nghị sĩ Elizabeth Warren.

Phương Thảo