Vòng 6 đàm phán Mỹ - Iran: Can thiệp quân sự hay thỏa thuận mới về hạt nhân?

Phát biểu về Iran sau điện đàm với Thủ tướng Israel Netanyahu hôm qua (9/6), Tổng thống Mỹ Trump khẳng định đang cố gắng để đạt một thỏa thuận mà không phải tính đến phương án quân sự, song ông cũng không loại trừ khả năng mọi việc diễn ra theo chiều hướng khác.

Quốc kỳ Iran và Mỹ. Ảnh: VPR.

Tổng thống Mỹ cũng khẳng định đã đưa ra một đề xuất hợp lý với Iran: “Chúng tôi đã thảo luận rất nhiều thứ và mọi chuyện diễn ra rất tốt, rất suôn sẻ. Chúng tôi sẽ xem điều gì xảy ra. Bạn biết đấy, Iran là những nhà đàm phán giỏi, nhưng họ rất cứng rắn. Đôi khi họ có thể quá cứng rắn. Đó là vấn đề. Vì vậy, chúng tôi đang cố gắng đạt được một thỏa thuận để không có sự hủy diệt và cái chết. Chúng tôi đã nói với họ điều đó. Nhưng có thể mọi chuyện sẽ không diễn ra theo cách đó. Chúng tôi sẽ sớm tìm ra câu trả lời”.

Trước đó, Tổng thống Mỹ Donald Trump tuyên bố vòng đàm phán mới với Iran sẽ diễn ra vào ngày 12-6. Phía Mỹ đang yêu cầu Iran ngừng các hoạt động làm giàu urani trên lãnh thổ của mình. Tuy nhiên, chính quyền Iran đã bác bỏ yêu cầu này.

Phía Iran cho biết đã tiếp nhận một số yếu tố từ đề xuất của Mỹ. Tuy nhiên, theo Bộ Ngoại giao Iran, văn bản vẫn còn điểm mơ hồ. Theo Bộ Ngoại giao Iran, thông qua Oman, nước này sẽ sớm chuyển cho phía Mỹ đề xuất đối trọng liên quan đến thỏa thuận hạt nhân nhằm đáp trả đề xuất mà Iran cho là không thể chấp nhận được từ Mỹ.

Phát biểu họp báo hằng tuần, người phát ngôn Baghaei nhấn mạnh: “Đề xuất của Mỹ không thể chấp nhận được với chúng tôi. Đề xuất đó thiếu các yếu tố phản ánh kết quả của các vòng đàm phán trước đó. Chúng tôi sẽ đưa ra đề xuất riêng của mình cho phía bên kia thông qua Oman sau khi hoàn tất. Đó là đề xuất mang tính hợp lý, logic và cân bằng. Chúng tôi thực sự khuyến nghị phía Mỹ coi trọng cơ hội này.”

Trước đó, Chủ tịch Quốc hội Iran Mohammad Bagher Ghalibaf cho biết đề xuất của Mỹ không có nội dung về việc dỡ bỏ lệnh trừng phạt và đây là một yêu cầu quan trọng đối với Iran do các lệnh trừng phạt đó đã khiến nước Cộng hòa Hồi giáo này phải chịu sức ép trong nhiều năm.

Ngày 10/6, Bộ Ngoại giao Iran cho biết vòng đàm phán hạt nhân gián tiếp tiếp theo với Mỹ đang được lên kế hoạch tổ chức ngày 15/6 tới tại thủ đô Muscat của Ô-man.Tuyên bố này được cho là trái với thông tin trước đó từ Tổng thống Mỹ Donald Trump rằng cuộc họp sẽ diễn ra vào ngày 12/6.

Liên quan đến vấn đề hạt nhân Iran, hôm qua tại Vienna, Áo, Cơ quan Năng lượng nguyên tử quốc tế (IAEA) đã khai mạc cuộc họp Hội đồng Thống đốc kéo dài đến cuối tuần nhằm thảo luận các vấn đề hạt nhân, trong đó có chương trình của Iran. Tổng Giám đốc Grossi kêu gọi Iran khẩn trương hợp tác đầy đủ và hiệu quả. Theo Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế, cơ quan này chưa thể đảm bảo tính hòa bình của chương trình hạt nhân Iran cho đến khi các vấn đề giám sát tồn đọng được giải quyết.

Theo giới phân tích, diễn biến trong tuần này sẽ quyết định liệu tiến trình ngoại giao có thể cứu vãn thỏa thuận hạt nhân Iran hay không, hay nguy cơ đối đầu sẽ tiếp tục leo thang trong bối cảnh các bên đều đang tăng cường cảnh báo và chuẩn bị phương án quân sự.

Hồng Nhung/VOV1 tổng hợp