Vụ AIC tại Bắc Ninh: Lời khai và mức án đối với các bị cáo
Sáng nay 30/10, phiên tòa xét xử cựu Bí thư tỉnh ủy Bắc Ninh Nguyễn Nhân Chiến, Chủ tịch Công ty AIC cùng các đồng phạm diễn ra ở phần tranh luận.
Đại diện Viện kiểm sát (VKS) cho rằng hành vi của các bị cáo là phạm tội giản đơn, cựu Bí thư Tỉnh ủy Bắc Ninh Nguyễn Nhân Chiến cùng các bị cáo là cựu quan chức thực hiện hành vi phạm tội với mong muốn có nguồn tiền đầu tư bệnh viện khám chữa bệnh cho nhân dân.
Cáo trạng truy tố là đúng người, đúng tội, đúng pháp luật
Theo đó, mở đầu phần tranh luận, đại diện VKS phát biểu quan điểm luận tội và đề nghị mức án từ 48 - 60 tháng đối với cựu Bí thư Tỉnh ủy Bắc Ninh Nguyễn Nhân Chiến về tội “Nhận hối lộ”.
Cùng tội danh, đại diên VKS đề nghị mức án từ 36 - 42 tháng đối với bị cáo Nguyễn Tử Quỳnh, cựu Chủ tịch UBND tỉnh; 24 - 30 tháng đối với bị cáo Nguyễn Hạnh Chung, cựu Giám đốc Sở Y tế và mức án từ 42 - 48 tháng đối với Trần Văn Tuynh, cựu Giám đốc Ban quản lý dự án công trình y tế.
Bị cáo Nguyễn Tiến Nhường, cựu Phó Chủ tịch UBND tỉnh, bị đề nghị 24-30 tháng về tội lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ.
Theo đại diện VKS, với mục đích nâng cao chất lượng cuộc sống, để người dân được tiếp cận với dịch vụ y tế chất lượng cao, được khám chữa bệnh với máy móc thiết bị y tế hiện đại, Đảng và Nhà nước đã phải huy động mọi nguồn vốn để đầu tư, tài trợ cho các công trình y tế từ địa phương đến trung ương.
Trong quá trình triển khai thực hiện chủ trương, chính sách này, ở một số nơi, một số cá nhân, doanh nghiệp, đặc biệt trong đó có cả những người là đảng viên, công chức nhà nước giữ vai trò quản lý không giữ được bản lĩnh trước những cám dỗ vật chất dẫn tới đã lợi dụng việc mua sắm thiết bị y tế, câu kết thông đồng với doanh nghiệp, thực hiện các hành vi vi phạm pháp luật để hưởng lợi và gây thiệt hại đặc biệt nghiêm trọng.
Việc phát hiện, xử lý các vụ án về tham nhũng, kinh tế, góp phần quan trọng trong việc kiềm chế, ngăn chặn, đẩy lùi vi phạm, tội phạm, giữ vững ổn định chính trị, phát triển kinh tế - xã hội, củng cố niềm tin của nhân dân.
Trong thời gian gần đây trên cả nước, rất nhiều các vụ án kinh tế, tham nhũng được dư luận quần chúng hết sức quan tâm, trong đó đặc biệt phải kể đến các vụ án xảy ra ở lĩnh vực đầu tư xây dựng cơ sở vật chất và mua sắm trang thiết bị y tế được các cơ quan tố tụng khởi tố, điều tra, truy tố, xét xử thể hiện tính công bằng, nghiêm minh của pháp luật và tạo được niềm tin trong nhân dân.
Đại diện VKS cho rằng quá trình xét xử vụ án cho thấy cáo trạng truy tố của Viện kiểm sát nhân dân tối cao là đúng người, đúng tội, đúng pháp luật.
Hành vi của các bị cáo đã xâm phạm đến hoạt động đúng đắn và uy tín của cơ quan tổ chức Nhà nước, xâm phạm các quyền và lợi ích hợp pháp của các công ty, doanh nghiệp khác tham gia đấu thầu, mà trọng tâm ở đây là xâm phạm đến chính sách quản lý của Nhà nước trong lĩnh vực quản lý tài chính.
Hành vi phạm tội của các bị cáo là nguy hiểm cho xã hội. Cho nên, việc xử lý đối với các bị cáo với hình phạt nghiêm, tương xứng với tính chất hành vi phạm tội của các bị cáo là cần thiết, mới có tác dụng giáo dục riêng và phòng ngừa chung.
Tuy nhiên, VKS cũng thấy rằng trên cơ sở vai trò của các bị cáo, hậu quả tác hại của vụ án, ý chí chủ quan của từng bị cáo cho thấy các bị cáo không có phân công, phân nhiệm chặt chẽ. Hành vi của các bị cáo là phạm tội giản đơn.
Trong đó, bị cáo Nguyễn Thị Thanh Nhàn là người thành lập, điều hành, chỉ đạo các công ty thuộc hệ sinh thái AIC. Bị cáo Nhàn chỉ đạo trực tiếp các bị cáo khác, có vai trò chủ mưu, cầm đầu.
Cấp phó của bà Nhàn, bị cáo Nguyễn Hồng Sơn (hiện đang bị truy nã) tiếp nhận chỉ đạo của bà Nhàn rồi chỉ đạo các nhân viên AIC thực hiện. Do đó, bị cáo Sơn có hành vi giúp sức tích cực.
Nhóm các bị cáo là cựu quan chức nhận hối lộ và lợi dụng chức vụ quyền hạn, VKS đánh giá họ đã lợi dụng chức vụ quyền hạn để phân chia các gói thầu cho nhóm Công ty AIC, nhóm công ty Sông Hồng. Tuy nhiên, các bị cáo thực hiện hành vi phạm tội với mong muốn có nguồn tiền đầu tư bệnh viện khám chữa bệnh cho nhân dân.
Bị cáo Nguyễn Nhân Chiến, Nguyễn Tử Quỳnh, Nguyễn Hạnh Chung, Trần Văn Tuynh, đã lợi dụng chức vụ, quyền hạn, thống nhất việc phân chia, tạo điều kiện cho Công ty AIC và công ty thuộc hệ sinh thái Công ty AIC của Nguyễn Thị Thanh Nhàn, nhóm công ty của Lã Tuấn Hưng thông thầu, trúng thầu, thực hiện 6 gói thầu mua sắm trang thiết bị y tế tại 6 Dự án bệnh viện tuyến huyện trái pháp luật, gây thiệt hại cho ngân sách Nhà nước số tiền 48,6 tỉ đồng.
Cựu Bí thư Tỉnh ủy Nguyễn Nhân Chiến nhiều lần nhận hối lộ, nhận số tiền cao nhất, nên chịu trách nhiệm cao hơn các bị cáo cùng nhóm tội.
Xét về tình tiết giảm nhẹ, các bị cáo Nguyễn Nhân Chiến, Nguyễn Tử Quỳnh, Nguyễn Hạnh Chung, Trần Văn Tuynh, Nguyễn Tiến Nhường đều thành khẩn khai báo, ăn năn hối cải, tích cực hợp tác với cơ quan điều tra.
Các bị cáo này có nhiều thành tích trong công tác, được tặng thưởng huân chương, huy chương, bằng khen, có nhiều đơn xin giảm nhẹ của các cơ quan, tổ chức, cá nhân.
Bị cáo Chiến đã nộp lại toàn bộ số tiền hưởng lợi là hơn 14 tỉ đồng. Do Nguyễn Thị Thanh Nhàn chưa khắc phục hậu quả vụ án, ông Chiến nộp thêm 500 triệu đồng để khắc phục. Bị cáo Quỳnh cũng nộp lại toàn bộ số tiền hưởng lợi và nộp thêm 300 triệu đồng để khắc phục hậu quả vụ án.
Các bị cáo khác cũng nộp thêm tiền khắc phục hậu quả vụ án. Tổng số tiền các bị cáo đã nộp là 1,6 tỉ đồng.
Trước HĐXX, bị cáo Nguyễn Nhân Chiến cho biết, bị cáo hoàn toàn nhất trí với nội dung cáo trạng và kết luận điều tra.
Theo cáo buộc của VKS, bị cáo Nguyễn Nhân Chiến (cựu Chủ tịch UBND tỉnh, cựu Bí thư Tỉnh ủy), là người đứng đầu UBND tỉnh đã lợi dụng chức vụ, quyền hạn, thống nhất với cấp dưới việc phân chia, tạo điều kiện cho nhóm Công ty AIC của Nguyễn Thị Thanh Nhàn, nhóm công ty của Lã Tuấn Hưng thông thầu, trúng thầu, thực hiện 6 gói thầu mua sắm trang thiết bị y tế tại 6 Dự án bệnh viện tuyến huyện thuộc tỉnh Bắc Ninh trái pháp luật, gây thiệt hại cho ngân sách Nhà nước 48,6 tỉ đồng.
Sau khi giúp đỡ, tạo điều kiện cho nhóm các Công ty trên trúng thầu, Nguyễn Nhân Chiến cùng với các bị cáo Nguyễn Tử Quỳnh (cựu Chủ tịch UBND tỉnh), Trần Văn Tuynh, Nguyễn Hạnh Chung (cựu Giám đốc Sở Y tế) nhận tiền hối lộ từ Nguyễn Thị Thanh Nhàn và Lã Tuấn Hưng.
Tại phiên tòa, bị cáo Chiến thừa nhận hành vi nhận hối lộ số tiền 4 tỉ đồng. Theo lời khai của bị cáo, trong số tiền này có 1 tỉ đồng là Trần Văn Tuynh đưa. Khi đưa tiền, bị cáo Tuynh nói đây là tiền phần trăm Công ty Sông Hồng biếu. Nghe vậy, bị cáo Chiến không nhận, bảo Tuynh mang về. Sau đó, Tuynh nhiều lần đưa tiền cho bị cáo Chiến, mỗi lần 200 triệu đồng, tổng số 1 tỉ đồng. “Bị cáo chưa bao giờ thỏa thuận, yêu cầu doanh nghiệp biếu tiền mình”, bị cáo Chiến khai.
Nói về số tiền 10 tỉ đồng Nguyễn Thị Thanh Nhàn đưa, bị cáo Chiến khai, vào dịp 30/4, 2/9 và Tết, bà Nhàn đều lấy các lí do: chúc mừng sinh nhật, chúc lên chức, về hưu… để biếu tiền. “Tiền bà Nhàn đưa, bị cáo không biết là tiền từ các gói thầu. Sau này Cơ quan điều tra phân tích thì bị cáo nhận và viết đơn xin tự nguyện nộp lại toàn bộ số tiền trên”- bị cáo Chiến nói và cho biết đã nộp lại toàn bộ 14 tỉ đồng.
Trình bày trước Tòa, cựu Bí thư tỉnh ủy Bắc Ninh bày tỏ suốt quá trình phấn đấu, rèn luyện, công tác, dù ở vị trí nào cũng luôn nỗ lực hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ. Để xảy ra vụ việc này là điều rất đau xót trong cuộc đời, sự nghiệp của bản thân.
Cứ đơn vị nào xin được vốn là được trúng thầu
Trong phần xét hỏi trước đó, bị cáo Nguyễn Tử Quỳnh, (cựu Phó Chủ tịch, sau đó là Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Ninh) thừa nhận nội dung cáo buộc.
Theo bị cáo, cáo trạng nêu hành vi của bị cáo là đúng và bị cáo không thắc mắc gì, “bị cáo chấp nhận kết quả điều tra và cáo trạng”.
Cựu Chủ tịch khai, thời điểm năm 2013-2015, cứ đơn vị nào xin được vốn là được trúng thầu, “đây là thông lệ của Bắc Ninh từ năm 2006 dù không có văn bản”.
Trước lời khai của bị cáo Trần Văn Tuynh cho rằng đã báo cáo và được bị cáo Chiến đồng ý, bị cáo Quỳnh khai rằng bản thân chỉ là Phó Chủ tịch phụ trách khối văn- xã, khi bị cáo Tuynh nói đã báo cáo Chủ tịch tỉnh Nguyễn Nhân Chiến và được ông Chiến đồng ý thì bị cáo "tôn trọng và đồng ý”.
Bị cáo Quỳnh thừa nhận hành vi nhận tiền 2 tỉ đồng từ nhóm Nguyễn Thị Thanh Nhàn và nhóm Công ty Sông Hồng. Ngoài ra, các dịp lễ, tết, Công ty AIC cũng tặng quà và “thời điểm đó, bị cáo không phân biệt được dự án gì, cái gì”.
Đến nay, gia đình bị cáo Quỳnh đã nộp lại toàn bộ số tiền 10,1 tỉ đồng đã nhận.
Bị cáo Nguyễn Hạnh Chung, cựu Giám đốc Sở Y tế thừa nhận việc cầm tiền của doanh nghiệp. Theo lời khai, vào các dịp lễ, tết, Công ty AIC có “cảm ơn” bị cáo 100 triệu đồng.
Bị cáo Chung khai: “Thực ra bị cáo là giám đốc sở, bị cáo không nhớ những lần đưa tiền, nhưng nhân viên AIC Nguyễn Viết Toản khai thế thì bị cáo chấp nhận lời khai của ông Toản”.
Bị cáo Nguyễn Hạnh Chung còn trình bày rằng, bản thân là thầy thuốc nhân dân, được tặng thưởng Huân chương lao động hạng 3. Quá trình công tác, bị cáo luôn làm việc tâm huyết, hết lòng, nhưng do yếu kém về quản lý, để xảy ra sai phạm, bị cáo rất ân hận. “Bị cáo xin nhận trách nhiệm và thừa nhận cáo buộc của VKS”- bị cáo Chung trình bày.
Mức án cụ thể đại diện Viện kiểm sát đề nghị Hội đồng xét xử tuyên phạt các bị cáo:
1. Nguyễn Thị Thanh Nhàn: 12 – 13 năm tù tội “Đưa hối lộ”. Tổng hợp với bản án khác, bị cáo Nhàn phải chấp hành hình phạt chung là 30 năm tù.
2. Nguyễn Nhân Chiến: 4 – 5 năm tù tội “Nhận hối lộ
3. Nguyễn Tử Quỳnh: 3 – 3 năm 6 tháng tù tội “Nhận hối lộ”
4. Trần Văn Tuynh: 3 năm 6 tháng – 4 năm tù tội “Nhận hối lộ”
5. Nguyễn Hạnh Chung: 2 – 2 năm 6 tháng tù tội “Nhận hối lộ”
6. Nguyễn Tiến Nhường: 2 – 2 năm 6 tháng tù tội “Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ”
7. Nguyễn Hồng Sơn: 10 – 11 năm tù tội “Vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng”. Tổng hợp với bản án khác buộc bị cáo phải chấp hành là 17 – 18 năm tù
8. Lã Tuấn Hưng: 2 – 2 năm 6 tháng tù tội “Vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng”
9. Nguyễn Đằng An: 2 năm – 2 năm 6 tháng tù tội “Vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng”
10. Nguyễn Kim Huân: 18 – 24 tháng tù tội “Vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng”
11. Đặng Xuân Minh: 24 – 30 tháng tù tội “Vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng”
12. Nguyễn Viết Toản: 24 – 30 tháng tù tội “Vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng”
13. Nguyễn Đăng Linh: 18 – 24 tháng tù tội “Vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng”.